Mevsimsel depresyon nedir? | Nasıl geçer?

tarihinde Gözde , Wengood yazarı tarafından güncellendi

Mevsimsel depresyon kendini yine hissettirmeye başladı. Sabah kalkmakta zorluk çekiyor ve bütün gün uyumak mı istiyorsunuz? Tatlıya olan düşkünlüğünüz yine arttı mı? Kronik yorgunluktan mı şikayetçisiniz? Sonbahar ve kış aylarında duygu durum değişiklikleri sık görülürler. Kilo artışı, keyifsizlik, sürekli yorgunluk ve bitkinlik hali... Belki de dünyanın % 5 ila 6’lık bir kısmı gibi siz de duygu durum bozukluğu (mevsimsel depresyon) yaşıyorsunuzdur.

Mevsimsel depresyon nedir? | Nasıl geçer?
Özet

🍂 Mevsimsel Depresyon nedir? 

Mevsimsel duygu durum bozukluğu olarak da bilinen mevsimsel depresyon, yılın belirli mevsimlerinde veya zamanlarında yaşadığınız bir depresyon türüdür. Depresyon, uzun süre devam eden ve günlük yaşamınızı etkileyen düşük ruh hali olarak özetlenebilir. Depresyonun farklı olmasının en önemli sebebi belirtilerin sürdüğü zaman aralığının daha uzun olmasıdır. Mevsimsel duygu durum bozukluğunun iyileşme süresi, gerçek depresyon ile karşılaştırıldığında çok kısadır.  

Eğer mevsimsel depresyonunuz varsa, özellikle bazı mevsimlerde (genellikle sonbahar ve kış) veya belirli hava veya sıcaklık türleri nedeniyle ruhsal durumunuzda değişiklik yaşarsınız. Değişen mevsimlerden ve hava koşullarından etkilenmek yaygın bir durumdur. Örneğin, hava soğuduğunda veya ısındığında ruh halinizin veya enerji seviyelerinizin düştüğünü/arttığını görebilir veya uyku veya yemek yeme düzeninizde değişiklikler fark edebilirsiniz.

Duygularınız günlük yaşamınızı etkiliyorsa, bu depresyonda olduğunuzun bir işareti kabul edilir. Ve yılın aynı zamanında gelmeye devam ediyorsa, doktorlar bunu mevsimsel duygu durum bozukluğu veya mevsimsel depresyon olarak kabul edecektir. 

mevsimsel depresyon nedir? Örnek hisler: sanki üstümde kara bulutlar dolaşıyor.

Mevsimsel depresyonun belirtileri

Mevsimsel depresyonda hangi belirtileri görüp göremeyeceğiniz aslında depresyonun şiddetine göre değişir ancak yaygın şikayetler şu şekilde; 

  • Negatif duygular
  • Olumsuz düşünceler
  • İntihar düşünceleri
  • Hassaslaşma ve sinirlilik hali,
  • Motivasyon düşüklüğü,
  • Konsantrasyon bozukluğu, okul ve iş hayatında performans düşüklüğü,
  • Enerji düşüklüğü, yorgunluk, halsizlik,
  • Aşırı uyku isteği,
  • Durduk yere ağlama isteği  
  • Sosyal izolasyon,
  • Önceleri zevk alınan şeylerden artık zevk alamama,
  • İştah ve yeme alışkanlığı değişiklikleri, kilo artışı

Mevsimsel depresyon ne kadar sürer? 

Mevsimsel depresyonun süresi yaşayan kişiye ve depresyonun yoğunluğuna göre değişir, ancak belirtiler genellikle kış mevsimlerinde ortaya çıkarlar ve baharın gelişi ile yavaş yavaş şikayetler azalır. Bilimsel kaynaklara göre en çok eylül-ekim ortası aralığında görülür ve belirtiler 2 hafta kadar sürer. 

🚩 2 haftayı geçtikten sonra hala aynı şiddette depresif olduğunuzu gözlemliyorsanız hemen bir ruh sağlığı uzmanından yardım isteyin! 

🔗 Depresyon hakkında konuşmak 

🔗 Psikolojim bozuk mu? | Nasıl anlarım? 

Mevsimsel depresyon neden olur?

Mevsimsel depresyon gözlemlenen kişiler göz önüne alındığında ortaya çıkan bazı nedenler şunlardır:

⏰ Biyolojik saat değişikliği (sirkadyen ritm)

Işığa olan hasretliğimiz ana neden olarak ifade edilebilir. Sonbahar ve kış aylarında azalan güneş ışığı seviyesi, kışın depresyona neden olabilir. Güneş ışığındaki bu azalma vücudunuzun biyolojik saatini bozabilir ve depresif duygularına yol açabilir.

🧠 Serotonin seviyesinde azalma 

Ruh halini etkileyen bir beyin kimyasalı (nörotransmiter) olan serotonin hormonu düşüklüğü, mevsimsel depresyonda rol oynayabilir. Azalan güneş ışığı, depresyonu tetikleyebilecek serotoninde bir düşüşe neden olabilir.

💤 Melatonin seviyesinde azalma

Mevsim değişikliği, uyku düzeninde ve ruh halinde rol oynayan vücuttaki melatonin seviyesinin dengesini bozabilir. Uyku hormonu olarak da bilinen melatonin, kış sabahları gün ışığında çok iyi inhibe edilmiyor, bu da gün boyunca uyuşukluğa ve yorgunluğa yol açıyor.

💊 D vitamini eksikliği

D vitamininin bir kısmı güneş ışığına maruz kaldığında ciltte üretilir. D vitamini serotonin aktivitesini artırmaya yardımcı olmaktadır. Daha az güneş ışığı ve yiyeceklerden ve diğer kaynaklardan yeterli D vitamini alamamak, vücutta D vitamini seviyesinin düşük olmasına neden olur.

Diğer risk faktörleri;

  • Majör depresyon veya bipolar bozukluk tanısı : Bu koşullardan birine sahipseniz, depresyon belirtileri mevsimsel olarak kötüleşebilir.
  • Ekvatordan uzakta yaşamak: Mevsimsel depresyon, Ekvatorun çok kuzeyinde veya güneyinde yaşayan insanlar arasında daha yaygın görünmektedir. Bunun nedeni kış aylarında güneş ışığının azalması ve yaz aylarında günlerin uzaması olabilir.

💡 İskandinav ülkeler mevsimsel depresyon ile nasıl başa çıkıyor, biliyor muydunuz? 

İsveç, Danimarka ve Norveç gibi ülkeler, mevsimsel depresyon söz konusu olduğunda ilk akla gelen coğrafyalarda yer alıyor. Burada yaşayan insanların mevsimsel depresyondan kaçınmak için sıklıkla "gün ışığı taklit eden" ışıklarla ışık tedavisi kullandığını biliyor muydunuz? 

parlak ışık tedavisi alan bir kadın. Lambanın önünde düz bir şekilde duruyor.

Parlak ışık terapisi (fototerapi) özellikle sabah erken saatlerde 10.000 lux yarım saat ya da 2.500 lux 2 saatlik uygulamalar şeklinde gerçekleşir. Tedavi süresi 1 haftadır. Uygulama sürecince kişi ışık kaynağına doğrudan bakmaz ve yan oturur. Cihazla kişi arasında en azından 1 metre mesafe bulunmalıdır.

🛍️ Cihaz satın almak için, Amazon'a başvurabilirsiniz.


Mevsimsel depresyon için ne yapılmalı? | 5 önemli ipucu

Mevsimsel depresyonu atlatmak veya belirtilerin günlük yaşamınızı etkilememesi için yapabileceğiniz bazı şeyler şöyle; 

1) Gün ışığı almaya özen gösterin 🌞

Gündüz saatlerinin azalması ruh sağlığını olumsuz etkiliyorsa, gün ışığından en iyi şekilde yararlanmaya çalışın ve mümkün olduğunca dışarı çıkın. Bulutlu bir gün bile vücudunuza özlediği ışığı sağlayacaktır. Bu nedenle, ister sabah kalktığınızda yaptığınız ilk şey, ister öğle yemeği molanıza sığdırdığınız bir şey olsun, üzerinize bir şeyler sarın ve açık havaya çıkın.

İç mekanda çalışıyorsanız, çalışma ortamınıza mümkün olduğunca fazla güneş ışığı girmesine izin vermeye çalışın. Perdeleri veya panjurları açın ve mümkünse pencere kenarına oturun. Çevrenizi aydınlık hale getirmenin yanı sıra, doğaya biraz daha yakın hissetmenize yardımcı olacak bazı iç mekan bitkileri ile doğallığı getirmeyi deneyebilirsiniz.

🔗 Güneş ve 8 şifa etkisi! | Güneşin faydaları nelerdir?

2) Düzenli hareket edin 👟

Daha önce Yoga eğitmeni olan Aslı Gülaydın, düzenli hareket ve ardındaki matematiği bize anlatmıştı. Düzenli fiziksel hareket, sağlığınızı iyileştirmenin yanı sıra ruh halinize de yardımcı olabilir. Egzersiz ayrıca uykunuzu iyileştirmeye yardımcı olabilir. 

Bu nedenle, kendinizi kötü hissediyorsanız dışarı çıkmak ve hareket etmek, zihninizi bir şeylerden uzaklaştırmaya ve ruh halinizi yükseltmeye yardımcı olabilir. Çok yoğun olmak zorunda değil - kendinizi iyi hissediyorsanız yürüyüşe çıkın, hafif koşu yapın veya evde yoga yapın.

3) Sosyalleşin 🫂

Doktorlar, kış aylarını eğlenceli aktivitelerle doldurarak mevsimsel depresyonun önüne geçilebileceğine inanıyor. Çözüm, proaktif adımlar atmak! Bilimsel çalışmalara göre sosyal izolasyon ve depresyon arasında nedensel bir ilişki bulunuyor. 

Bu yüzden kış aylarında da başkalarıyla bağlantıda kalmanın yaratıcı yollarını bulmak önemli. Akrabalar veya arkadaşlarla, bir parkta oturup yanımızda getirdiğimiz kahveleri yudumlamak, oksijen almak, açık hava sporları veya hava müsait olduğunda yürüyüşe çıkmak harika fikir! 

🔗 Sarılmak iyi hissettirir! Oksitosin hormonu mucizesi

🔗 Sağlıklı ilişkiler ve sosyal hayat | Olmazsa olmaz 7 unsur!

4) Beslenme düzeninize dikkat edin 🍏

Beyninizin düzgün çalışması için ihtiyaç duyduğu her şeyi aldığınızdan emin olmak için sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzeni önemlidir. Beyninizin enerji dolu ve nemli kalmasına yardımcı olmak için gün boyunca az ve sık yemeye ve yeterince su içmeye çalışın. 

🚫 Kendinizi daha kötü hissetmenize neden olabileceğinden alkol almaktan da kaçının.

5) Pozitif tutum sergileyin 🥰

Mutluluk için sürekli olarak dış kaynaklara bakıyoruz, ancak dahili olarak sahip olduğumuz inanılmaz kaynağı, yani kendi zihinsel gücümüzü unutuyoruz! Zihin güçlü bir araçtır çünkü bakış açımızı belirler. Sadece pozitif düşünme alışkanlığı bile olumsuz duyguları olumlu duygular ile değiştirebilir, ruh ve beden sağlığınızı ve sosyal ilişkilerinizi iyileştirebilir. 

Her şeyden önce, mevsimsel depresyonun geçici olduğunu unutmayın. Yani güneşli günlerin dönüşünü beklerken birer sıcak çikolata yudumlayın. Pazar sabahı yorganın altında kalın, hatta doğanın güzel renklerini gözlemleyin... sonbahar ve kışın faydalı ve keyifli yönlerine odaklanmaya çalışın! 

🔗 Neden pozitif düşünemiyorum? | Hayatı pozitif yaşamak

🔗 Akışa bırakmak veya akışta kalmak için 10 adım

🔗 Anda kalmak ve anın tadını çıkarmayı öğrenin | 5 adım!

🔗 Sabah için 20 olumlama cümlesi 

Mevsimsel depresyon tedavi yöntemleri 

Mevsimsel depresyon tedavileri arasında antidepresan ilaçlar, psikoterapi veya bunların bazı kombinasyonları olmak üzere çeşitli yöntemlerin etkili olduğu söylenebilir. Semptomlar genellikle mevsim değişikliği ile kendiliğinden iyileşirken, tedavi sayesinde semptomlar daha hızlı düzelebilir.

Psikoterapide, en etkili yöntem bilişsel davranışçı terapi (BDT) olmakla beraber, seçici serotonin geri alım inhibitörleri olarak geçen ve yaygın olarak kullanılan antidepresan türleri de rahatlamanıza yardımcı olacaktır. 

Yazar notu: Depresyon tedavi edilebilir! 

Mevsimsel depresyon belirtileri hafif ila şiddetli olacak şekilde değişebilir. Bu belirtilerin çoğu (uyku, iştah ve keyif almakta zorlanma gibi) majör depresyona benzer birçok semptom içerebilir. Depresyon, nasıl hissettiğinizi, nasıl düşündüğünüzü ve nasıl davrandığınızı olumsuz etkileyen yaygın ve ciddi bir tıbbi hastalıktır. Neyse ki, aynı zamanda tedavi edilebilir.

Burada önemli olan, vakit kaybetmeden bir ruh sağlığı uzmanı ile görüşmek.

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe

Kaynak:

Uzm. Dr. Hasan Turgut ÖNDER

Kaleme alan Gözde , Wengood yazarı

🍂Modern zamanlarda bir adet romantik.

En yeni makaleler

Narsist düzelir mi? Bir narsist değişebilir mi?

Narsist bir insanla tanışıp onu sevmiş bulunduysanız, muhtemelen yukarıdaki soru aklınızdan geçiyordur. Narsist kişilik bozukluğu tanısı olan insanlar empatiden yoksundur, kendisini başkalarından üstün görür. Bu durum, narsistlerle yakın ilişki kuran diğer insanları ruh sağlığı ve duygusal olarak yıpratabilir. Gerçek şu ki, narsistik kişilik bozukluğu olan bir insanda, toksik özellikler o kadar derinlere işlemiştir ki, değişme ve daha iyi insanlar olma ihtimalleri yoktur. Bir narsistin değişemeyecek olduğunu kabul etmek, ve kişinin kendine bunu itiraf etmesi, kendi psikolojik sağlığı için oldukça önemlidir.

⚠️ Narsist insanı tanımak için bu işaretlere dikkat edin!

Patronunuz, eşiniz, veya sevdiğimiz bir yakınımız... Gün gelir hepimiz narsist bir sapkınla karşılaşabilir ve yıkıcı bir sarmalın içine çekilebiliriz. Peki kimdir bu narsistler? Onları nasıl tanıyabiliriz? İşte çevrenizdeki narsist biri varsa tespit etmek için 10 işaret!

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) hakkında bilmeniz gerekenler

Ben OKB olan insanlar arasında değilim, ancak bu oldukça yaygın bir hastalık. Türkiye’de büyük toplum kesimlerinde yapılan araştırmalarda OKB'nin her 100 kişiden 2-3'ünde görüldüğü saptanmış. Obsesif kompülsif bozukluk sahibi değilim fakat, sevdiğim bir yakınım ile bu sınavı beraber verince, bir yazı kaleme almak istedim. Endişeleri nedeniyle, bir takım şeylerin uzun süre takıntılı bir şekilde kafasını meşgul ettiğine şahit oldum. OKB'yi tanımlayan şey işte budur, bu hislere neden olan anksiyete ve atakları. Peki OKB nasıl tedavi edilir? Obsesif Kompulsif Bozukluğa neler sebep olur? Hadi açıklayalım!

Kendini sınırlamana neden olan inanç kalıpları | 🚫 TOP15

"Ben zaten şöyleyim", "Ben zaten böyleyim", "Ben yapamam...", “Benden olmaz…” Kendi kendini sabote etmene neden olan sınırlayıcı düşünceler, gerçek potansiyelini küçümsemene neden olur. Kendine farketmeden koyduğun bu sınırlar, öz motivasyonunu ve kendini gerçekleştirme girişimlerini engeller. Kısacası, kendin olmanı engeller. Herkesin deneyimi kendine, ama sınırlayıcı düşünce kalıpları az çok aynı. En yaygın 15 sınırlayıcı düşünce ve inançları kendinizden uzak tutmak için önce farkına varın.

Varoluşsal sancılar : Rahat atlatmak için yardım almaktan çekinme

Hayatın bir noktasında anlamı ve amacı aramaya başlamak. Varoluşsal bir sancı yaşamak için illa “30 yaş sendromu”nun gelmesini beklemeniz gerekmiyor maalesef, ergenlik desem, lise sıraları desem... Gözünüzde canlandı mı? Varoluşsal sancılar sırasında her şeyi sorgulamak mümkün: romantik ilişkileri, iş hayatını ve hatta yaşadığınız evi, neredeyim? ne yapıyorum? Kendini sorgulamak ve hayatla ilgili tüm bu soruları sormak sizi, kararlar almaya ve her şeyi değiştirmeye yöneltebilir. Peki neden bu sancıları yaşıyoruz? Ve varoluşsal sancıların nasıl üstesinden gelebiliriz?... bunları konuşalım!

🥊 Psikolojik savunma mekanizmaları nelerdir?

Herhangi stresli bir durumdan kaçınmak için kendi kendinizi farkında olmadan "kandırıyor" olabilirsiniz. İnsanlar gündelik hayatlarını yaşarken, psikolojik dengelerini koruyabilmek amacı ile çeşitli psikolojik savunma mekanizmaları kullanırlar. Bu savunma mekanizmaları hali hazırda kişinin kötü duygu ve düşüncelerden kaçınmasını, daha az psikolojik gerilimler yaşamasını sağlıyor olsa da, sorunların asıl kaynağı da olabiliyor. Savunma mekanizmaları egonun üzerindeki baskı ile başa çıkabilmek için oluşturulmuş düşünce, tutum ve davranışlardır... En yaygın örnekleri ise; inkar veya yadsıma, erteleme, bastırma, yön değiştirme, yansıtma, mizahlaştırma, somatizasyon vb.

Yas tutan birine baş sağlığı mesajları | 🖤 Taziye mesajları

Yaşam öyle yaratılmıştır ki sonunda hep bir son/başlangıç vardır. Doğadaki tomurcuklar gibi döngümüz, devir daim mi, bilmiyorum ama ne yazık ki ölüm bizi sevdiklerimizden ayırabiliyor. Geride kalanlara ne diyeceğini bilmek zor. Yakını vefat eden birine nasıl baş sağlığı dilenir? Kelimeler bazen kifayetsiz hissettirse de güçlüdür. Bir acıyı dindirmiyorsa da en azından biraz olsun yatıştırabilir. Sıradan bir “başın sağolsun” yerine çok daha içten, doğal ve samimi taziye mesajları örnekleri baş sağlığı dileklerinizi iletmek için size yardımcı olabilir.

Toksik romantik ilişkilere dair 10 kırmızı çizgi 🚩

Toksik bir ilişki aslında sinyallerini tanışma veya flirt aşamasında veriyor. Bu yüzden toksik bir ilişkiye başlamamak için tehlikeli sinyallerin bir listesini yapalım dedik. İçinde bulunduğun ilişkinin toksik olduğunu gösteren 10 kırmızı çizgi! 🚩

İlişkimde mutsuzum, ne yapmalıyım?

Cicim aylarının büyüsü ortadan kalktı, karnındaki kelebekler yok oldu ve heyacan azaldı. Bir ilişki içinde olmak, bizi yükselten bir hayat arkadaşına sahip olmak anlamına gelir. Sen nasıl hissediyorsun? Mutsuz, umutsuz, depresif, yorgun? Veya anlaşılmadığını düşünüyorsun? Hayat arkadaşınızın sizi güldürmekten çok ağlattığını anladığınız anda, ilişkiyi sorgulamak meşrudur... Ama gemileri yakmadan ve çekip gitmeden önce, bilin ki çözümler de mümkün! İlişkimde mutlu değilim, ne yapmalıyım diye soruyorsan doğru yerdesin.

#Seksizm nedir? Seksist kime denir? 🤷‍♀️ #farkındalık

Cinsiyetçilik, insanları yalnızca belirli bir cinsiyete veya cinsiyete ait olmaları temelinde algılamak ve yargılamak anlamına gelir. Aynı temelde "bireyin ayrıştırılmasını" kapsar. Seksizm günlük hayatımızda her gün karşılaşabileceğimiz bir olgu. Özellikle kadınları hedef alan ayrımcılığı içeriyor olsa da, kavram "cinsiyet, cinsel kimlik, cinsel yönelim ve cinsiyet ifade biçimleri" üzerinden ortaya çıkan bir ayrımcılık biçimini vurgulamaktadır. Kısaca, seksizm, aslında cinsiyetçilik ve kadın haklarının önemini vurgulayan feminist bir yaklaşım, ancak son yıllarda insan hakları temelinde bir eşitlik fikrini savunur. Peki nedir bu seksizm veya seksist dedikleri? Hemen açıklayalım!

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi Youtube'da da devam ediyor olacak! 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest