Mevsimsel Duygu Durum Bozukluğu (ASD) nedir?
Bir diğer adıyla "mevsimsel depresyon", sonbaharın başlarında ortaya çıkıyor ve bahar geldiğinde bitiyor. Mevsimsel depresyonun toplumda % 5 – 6 oranında bir sıklıkta görüldüğü tahmin edilmekte ve bu oran yaşanılan bölgenin ekvatora uzaklığı arttıkça yükseliyor. Her yaştan insanda mevsimsel depresyon görülebilmekle birlikte ilk şikayetlerin ortaya çıkma yaşı ortalama 22- 23. Diğer depresyon biçimleri gibi mevsimsel depresyon, kadınlarda erkeklere oranla yaklaşık 4 kat daha sık görülüyor.
Mevsimsel Duygu Durum Bozukluğu belirtileri
- Hassas ve asabi olma hali,
- Umutsuzluk ve motivasyon kaybı,
- Konsantrasyon zorluğu, okul ve iş hayatında performans düşüklüğü,
- Enerji eksikliği veya yokluğu, yorgunluk, halsizlik,
- Aşırı uyku,
- Sosyal hayattan kendini geri çekme,
- Önceleri zevk alınan şeylerden artık zevk alamama,
- İştah ve yeme değişiklikleri, kilo alma,
- Önceleri zevk alınan şeylerden artık zevk alamama,
Mevsimsel depresyon riski, bir kısır döngüye benzer. Aslında kişi kendini ne kadar yorgun ve depresif hissederse, dışarı çıkıp aktivite yapmak için motivasyon bulmak o kadar zor olacaktır. Bu döngü fenomeni, bu nedenle yaşanan depresif sendromu gittikçe şiddetlendirir.
Mevsimsel depresyonun nedenleri?
Işığa olan hasretliğimiz ana neden olarak ifade edilebilir. Aslında, sonbahar ve kış aylarında güneşe daha az maruz kalıyoruz ve bunun uyku hormonu olan melatonin üzerinde doğrudan etkisi var. Ve malum nedenden ötürü, melatonin artık sabahları gün ışığında çok iyi inhibe edilmiyor, bu da gün boyunca uyuşukluğa ve yorgunluğa yol açıyor.
Başka bir sonuç ise, ruh halini düzenlemeye yardımcı olan serotonin seviyesinin de bu güneş ışığı eksikliği nedeniyle düşüyor olması.
Mevsimsel depresyondan kaçınmak
Kış depresyonundan korunmak için ipuçları :
Gün ışığı almaya özen göstermelisiniz
Duygu durum bozukluğunu ve diğer psikolojik zorlukları sınırlamak için, mümkün olduğunca gün ışığında dışarı çıkmanız tavsiye edilir. Doğal ışığın iç mekanınıza girmesini sağlamak için panjurları açabilir ve perdeleri açık tutmaya özen gösterebilirsiniz.
Ayrıca güneş ışığını taklit eden ışık terapisi (luminoterapi) de deneyebilirsiniz. Işık terapisi lambası edinmekle işe başlayabilirsiniz.
Hareket edin:
Bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçek; düzenli egzersiz yapmak ruh halini düzenlemeye yardımcı olur. Yani hava nasıl olursa olsun, yürüyün, koşun, pedal çevirin, yoga, pilates yapın!
Sosyalleşin:
Sosyal destek ve sağlıklı ilişkiler psikolojik sıkıntı karşısında koruyucu bir rol oynar. Fakat depresyon hakkında konuşmak kolay değildir. Bu nedenle, size zor gelse bile, gezi önerilerini mümkün olduğunca kabul edin ve size yakın olanlarla iletişiminizi sürdürün.
Destek almaktan çekinmeyin
Mevsimsel depresyon tedavisinde etkili olduğu bilinen bilişsel davranışçı terapi (CBT) gibi size yardımcı olabilecek psikolojik destek yolları mevcut.
Bu nedenle, gerekirse doktorunuzla veya bir psikologla zorluklarınızı tartışmanız önemli. Yüksek fiyatlı terapi seansları gözünüzü korkutuyorsa, ücretsiz psikolojik destek imkanlarına başvurabilirsiniz.
Sabırlı olun
Her şeyden önce, mevsimsel depresyonun, adı üstünde ilkbaharda doğal olarak iyileşebildiğini unutmayın.
Yani güneşli günlerin dönüşünü beklerken birer sıcak çikolata yudumlayın. Sıcak bir küvette elinize bir kitap alın. Pazar sabahı yorganın altında kalın, hatta doğanın güzel renklerini gözlemleyin... sonbahar ve kışın faydalı ve keyifli yönlerine odaklanmaya çalışın!
Kaynak:
