Bipolar bozukluk: nedir ve ne yapmalı?

tarihinde Damla , Wengood yazarı tarafından güncellendi

Aşırı mutluluk, derin üzüntü, coşkulu sevinç, kaygılar… Bunların hepsi bipolar bozukluktan muzdarip bir insanın yaşayabileceği çelişkili duygulardır. Bu ruhsal bozukluk, depresif ve manik dönemlerle kendini gösterir. İki kutupluluğu oluşturan iki evreyi yönetmek kolay değildir. Bu bozukluğun ayırt edici özelliği nedir? Bipolar kişi nasıl davranır?

Bipolar bozukluk: nedir ve ne yapmalı?

Özet

Bipolar bozukluk nedir?

Bir zamanlar manik-depresif psikoz olarak bilinen bipolar bozukluk, duygudurum değişikliklerine neden olan uzun vadeli bir ruhsal bozukluktur. Bu bozukluk farklı şekillerde görülebilir ancak en yaygın olanı, iki dönemin arasında gidip gelmektir:

● ⤴️ Manik dönem : Bu evrede kişi son derece aktif, hatta huzursuz ve coşkuludur. Bu sebeple akıllarında pek çok proje belirir. Dikkat! Bu süre zarfında sinirli de olabilirler.

● ⤵️Depresif dönem: Bipolar bozukluğu olan kişi, büyük bir üzüntü yaşar ve aktif olma isteğini tamamen kaybeder. Çoğu zaman içine kapanır. Bu iki evre arasında ruh hali normale dönebilir, buna remisyon aralıkları denir.

Bu kronik duygudurum bozukluğunun Türkiye’de ortalama başlangıç yaşı 23-28 yaş aralığı olarak belirlenmiştir. Yine Türkiye'de istatistiklere göre bipolar bozukluğun toplumda görülme sıklığı yüzde beştir.

Bipolar bozukluğun sebepleri

Bu bozukluk, sebepleri gibi kendisi de çok faktörlü olan, karmaşık patolojidir. Bu yüzden bu ruhsal bozukluğun ortaya çıkış sebeplerini kesin olarak belirlemek zordur. Genetik, biyolojik ve psikolojik faktörler gibi pek faktör neden olabilir.

Genetik faktörler söz konusuysa: Aile üyelerinden birinde bu bozukluk mevcutsa kişinin bu bozukluğu geliştirme ihtimali 10 kat daha fazladır. 

Biyolojik faktörlere gelince; yapılan çalışmalar, bipolar hastaların beyninde nerotransmitter seviyesinde anormallikler olduğunu ortaya koymaktadır. Bunlar, norepinefrin ve serotonin iletiminden sorumludur. 

Ayrıca sevilen birini kaybetmek gibi duygusal şoklar da psikolojik anlamda tetikleyici bir faktör olabilir.

Bipolar bozukluğun belirtileri

Manik veya depresif olmak üzere epizoda bağlı olarak semptomlar son derece değişken olur. Bipolar kişi, mani veya depresif dönemlerinde çok farklı davranacaktır.

Mani evresinde bipolar semptomlar:

  • mutluluk hissi ve çok yoğun zevk veya tam tersine aşırı sinirlilik;
  • hiperaktivite, huzursuzluk ve taşkın enerji;
  • yücelik fikri (aşırı özgüven, narsist duygular gibi);
  • konuşma hızında artış (kişi durmadan konuşur, söz keser vb.);
  • meslek, okul, sosyal veya aile faaliyetlerinde önemli ölçüde artış;
  • uyku ihtiyacında azalma (örneğin sadece 3 ila 4 saat uyku);
  • düşüncenin hızlanması (kişi bazen fikirlerinin içinde kaybolabilir);
  • muhakeme yapamama;
  • önemli ölçüde dikkat dağınıklığı (dikkatini verememe, dürtüsel alışverişler vb.).

Depresyon evresinde bipolar semptomlar:

  • yorgunluk;
  • enerji eksikliği veya önemli ölçüde huzursuzluk;
  • uyku bozuklukları: kişi çok fazla veya çok az uyur;
  • kilo kaybı veya kilo alma;
  • libido azalması veya kaybı;
  • baş ağrısı, sırt ağrısı veya mide ağrısı;
  • yoğun üzüntü;
  • suçluluk veya başarısızlık hissi;
  • özgüven kaybı;
  • yapılan işe konsantre olmakta zorluk;
  • karar vermede zorluk;
  • intihar düşünceleri

Buna ek olarak, depresif belirtiler yaşayan kişi gerçeklikle bağını kaybedebilir ve psikotik bozukluklar yaşayabilir. Örneğin sesler duyabilir veya sanrılı fikirlere kapılabilir ve paranoya yaşayabilir. Bu nedenle bipolar bozukluğun stabil tutulabilmesi ve hastanın iyiliği için mutlaka tedaviye başlanmalıdır.

Bipolar bozukluk için olası tedavi yöntemleri nelerdir?

İlaç tedavileri

Lityum veya nöroregülatörler gibi, psikiyatristlerin gitgide daha sık reçete ettikleri duygudurum dengeleyiciler kullanılabilir. Bipolar bozukluğu olan hastalar ayrıca anksiyete tedavisinde kullanılan ilaçlar, uyku hapları veya antipsikotikler sayesinde yaşadıkları zorluklarla daha iyi baş edebilir. Duygudurum düzenleyiciler ve antidepresanlar, beyindeki kimyasal dengeyi yeniden sağlayan ilaçlardır. Fiziksel semptomların yoğunluğunu azaltırlar ve etkilerini şu alanlarda gösterirler:

  • duygular;
  • hafıza;
  • konsantrasyon.

Psikoterapi

Bipolar kişiler ayrıca grup terapisine, psikanalize, psikoterapiye, konuşma gruplarına ve hatta hipnoz seanslarına da başvurabilirler. Bipolar bozukluğu olan kişiler için en uygun ve etkili takip, bilişsel davranışçı terapidir (BDT). Bu terapi türü, kişinin sorunlu düşünce ve davranışlarını değiştirmeyi ve bunların yerine gerçeğe uygun düşünce ve tepkileri kazandırmayı amaçlar. Aynı zamanda kişinin, dengesini yeniden bulmasını sağlayacak adaptasyon stratejilerini uygulamaya koymasına yardımcı olur.

🧐 Ücretsiz psikolojik danışmanlık mümkün mü?

Bipolar bir insanla yaşam

Ruh halinde böyle güçlü dalgalanmalar yaşayan birinin yakınında olmak kolay değil. Elbette kişiyi dinlemek ve desteklemek gerekir ama kendinizi de ihmal etmemelisiniz. Kendinize zaman ayırmanız veya yeni fikirler edinmenizi sağlayacak aktivitelerle uğraşmanız önemlidir.

Yakınınızın hastalığı kendi ruh sağlığını etkiliyorsa profesyonel yardım almak gerekir. Bu bozukluğun aile fertleri veya partner üzerinde birçok yansıması vardır. Çiftin yaşadığı iki kutupluluk, ilişkiyi son derece kırılgan hale getirebilir. Bu sebeple bipolar kişinin veya çevresinin yanında olmak gerekir.

Bu makale de ilginizi çekebilir: Bipolar bozukluk ve romantik ilişkiler! 

Editörün görüşü: Psikiyatrik takibi psikolojik takiple birleştirin

Kendiniz veya sevdiğiniz biri hakkında en ufak bir şüpheye düştüğünüz takdirde bir psikiyatriste danışmaktan çekinmemelisiniz. Danışacağınız doktor, hastalığı tespit edebilir ve bipolar bozukluğa uygun tedaviyi önerebilir. Sonrasında bilişsel davranışçı tedaviye yönelerek (veya yakınımızı buna yönlendirerek) psikolojik takibe başlanabilir. Bu, hafife alınmaması gereken ve bir uzmana görünmeyi gerektiren bir ruhsal bozukluktur.

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe


Kaleme alan Damla , Wengood yazarı

Kahkahası ile meşhur, hayatı olabildiğince basit okuyan birisi...

En yeni makaleler

Toksik insan ne demek? Toksik insan özellikleri neler?

Hiç bazı insanlarla zaman geçirdikten sonra kendinizi kaygılı, suçlu, kafası karışmış veya tükenmiş hissettiniz mi? Eğer öyleyse, muhtemelen toksik insanlarla karşılaştınız. Bu yazıda, toksik insan nedir, toksik insan özellikleri nelerdir, hepsini konuşuyoruz. Toksik insanların yaşamınıza etkisini ve ruh sağlığınızı nasıl koruyabileceğinizi öğrenin.

Anksiyete (Kaygı) Bozukluğu nedir? Ne yapmalı?

Hepimiz zaman zaman kaygı hissederiz, fakat genellikle belirtiler hızlıca kaybolur ve sorun yaratmaz. Kaygı belirtileri sürekli ve ciddi bir şekilde devam ettiğinde ise kişi yaşam kalitesinde düşüş hissederek şikayet etmeye başlar. Baskın bir şekilde hissedilen anksiyete, sürekli devam ettiğinde işe gitme, okula gitme, arkadaşlarla görüşme veya günlük yaşantıdaki görevleri yerine getirmek zorlaşır. Bu durum normal bir kaygı olmayabilir. İşte bu noktada devreye "anksiyete (kaygı) bozukluğu" girer. Anksiyete halinin bir hastalığa dönüştüğü bu durum ile ilgili bilmeniz gereken her şey bu yazıda!

Ruh sağlığımıza hak ettiği özeni gösteriyor muyuz?

1992 yılından beri Dünya Ruh sağlığı federasyonu tarafından 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Günü olarak kutlanıyor. Ruh sağlığını genel insan sağlığından ayrı düşünemeyiz. Çünkü iyilik hali, bedensel ve ruhsal sağlığın bütününe bağlıdır. Ruh sağlığının önemini anlamak sadece kişiler için önem teşkil etmez, toplumun refahı için de oldukça önemlidir. Mental sağlığımıza dair bilmeniz gereken her şey bu makalede!

Kadından güler yüz beklemek niye? Canım isterse gülerim!

Benim aslında sorun olmayan bir sorunum var. Güler yüzlü bir insan değilim. Güler yüzlü olmak bir zorunluluk mu? Bence güler yüzlü olmamak gayet normal; yüzümü illa güldürmeyen duygularım ve fikirlerim var, o kadar! “Erkekler, güler yüzlü kadın sever”, “Kadın dediğin güler yüzlü olur.”, “Öyle asık suratlı olursan, seni beğenmezler”... Bana her şeyi yakıp yıkma isteği veren bir şey varsa o da bu tür seksist yaklaşım ve dayatmalar. Kadınlara yönelik bu dayatmalara artık tahammül edemiyorum. Bize gülümsememizi söylemeyi bırakın! Veya kahkaha atarken nelere dikkat etmemiz gerektiğini söylemeyi! Kadın ve güler yüz beklemek: neden cinsiyetçi bir yaklaşım?

Çocukluk Travmaları Yetişkinlikte Bizi Nasıl Etkiler?

Yaşlandıkça, çocukluk travmalarının bizi hâlâ nasıl etkilediğini ve bazen başa çıkılması gerçekten zor olduğunu daha fazla keşfediyorum. Çocukken yaşanan bu travmalar, genellikle göz ardı edilmiş veya küçümsenmiş olsa da, yetişkin hayatımda büyük bir yer tutuyor. Çocukluğumuzun bizi tamamen nasıl şekillendirdiğini görmek şaşırtıcı bir durum. Bu etkileri daha iyi anlamak ve yönetmek için bu yazıyı mutlaka okuyun!

En ilham verici motivasyon sözleri! 20 mükemmel söz!

Motive edici sözler duymaya mı ihtiyacınız var? Güzel sözler söyleyen biri olsa da biraz motivasyon olsa mı diyorsunuz? O zaman doğru yerdesiniz. Motivasyon sözleri kısa ama etkili oluyor. Kişi kendini çıkmazda hissettiğinde motivasyon sözleri birer ışık oluyor. Hiçbir şey, hiçbir zaman senden daha önemli değil. Tek önemli olan şeyi yap ve ne olursa olsun, hayattaki zorlukların seni vazgeçirmesine izin verme. Bir iki güzel söz oku, yeniden güç bul. 💪 İşte arada bir açıp bakmalık 20 maddelik motivasyon sözleri listesi!

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

#3 | Algı yönetimi nedir? Uydumculuk psikolojisi ve soru sorma becerisi #algı #ikna #sorgulama

Ekim 2022 · RDV Coaching | Wengood

29:12

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

🎥 Youtube

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest