Terk edilme korkusu nedir? Nasıl baş edilir?

tarihinde Damla , Wengood yazarı tarafından güncellendi

İnsanları kaybetmemek adına kendi sınırlarınızı görmezden gelmeye meyilli olmak terk edilme korkusu olan kişilerde en sık görünen şey. Duygusal olarak tek başına, yalnız kalmak sizi öyle korkutuyor ki, terk edilmekten de korkmaya başlıyorsunuz. Sevdikleriniz için her şeyi yapar, en olmayacak şeyleri bile göze alır mısınız? Bazen kendinizden fazlasıyla geçmiş olduğunuzu hissediyor musunuz? Terk edilme korkusu testi yerine geçecek bir yazı hazırladık. Terk edilmekten korkmak ne demek, bu durumla nasıl baş edilir, hepsini konuşuyoruz.

Terk edilme korkusu nedir? Nasıl baş edilir?
Özet:

Terk edilme korkusu aslında kişiyi ele geçiren irrasyonel bir duygudur ve farkına varılıp onarılmadığı takdirde kişiye farkına bile varmadan bir dizi kötü seçim yaptırabilir, yanlış ve toksik ilişki biçimlerine insanı hapsedebilir. 

Peki terkedilme korkusunu neler tetikler veya bu duyguyu nasıl yönetebiliriz?  

Terk edilme korkusu olan bireylerin ortak noktası ne?

Terk edilme korkusunun kökeni çocuklukta yatmaktadır. Çocuklukta yaşadığımız birçok durum, üzerimizde iz bırakır. Çocuklukta başımızdan geçmiş bir ayrılık, terkediş, yer değiştirme, ihmal veya sevgisizlik durumu yetişkinlikte terkedilme korkusunu tetikler. Başka bir şehre taşınmak, boşanma, okul değişikliğine kadar birçok durum çocukta belli duygulara sebep olur, çünkü ortak bir eylem ve o eylemin taşıdığı duygu vardır; “terk” ve “kaygı”.

Başımızdan geçmiş bir duygusal travma anısı, beni dış dünyada hep terk edilecekler şeklinde yorumlanarak bilişsel çarpıtma haline gelmiştir. Bu gerçekçi olmayan dış dünya yorumu aynı zamanda bu durumdan kaçınmak için davranış kalıpları belirleyecektir. Kişi sürekli ilgi eksikliği hissedecek, ilişkilerde terk edilmemek, ayrılık yaşamamak adına sürekli kaygı duyacaktır. Değersizlik hissi, karşı tarafa güvenmekte zorlanma, genelde güvenli bağ kurmak söz konusu olduğunda sıkıntı çekmek.


Yani terkedilme korkusu, sürekli güvensiz hissettiğiniz psikolojik bir haldir. Kişi sürekli ilgi ve şefkat arayışındadır, böylece içindeki boşluğu telafi etmek istemektedir.

Terk edilme korkusu nasıl anlaşılır?

Terkedilme korkusundan müzdarip olup olmadığını kişinin kendisinin takdir etmesi oldukça zordur. Kişi önceki deneyimlerinden nasıl etkilendiğinin farkında değilse ve inkar gibi savunma mekanizmaları kendini algılamasında engel oluyorsa, tespit etme ve iyileştirme görevi oldukça karmaşık hale gelecektir. Bu yarayı farkına varmak için kendinize karşı son derece dürüst olmalısınız.

Aşağıdaki iki şema terkedilme korkusu yaşanıyorsa geliştirilebilecek iki davranış şeması. Kendinizi test etmek için size yardımcı olacaktır.

1. Duygusal bağımlı şeması

Kaybetme korkusu nedeniyle karşınızdakine aşırı verici olmak ve onu kendi ihtiyaçlarından önce tutmak. Başkasına zarar vermekten kaçındığı için hayır demekte zorlanma ve sınır koyamama. Bu rasyonel olmayan cömertlik ve fedakarlık, bitmek bilmez bir sevilme ihtiyacını gizler. Yalnızlıktan korkmak ve ilgi ve şefkat görmek için deyim yerindeyse kendinden vazgeçmek.

2. Kaçınan veya reddeden şeması

Kendinizi her şeyden korumak istercesine ve dolayısıyla acı çekmemek için manipülatif ve soğuk davranmak. Terk edilmemek için başkalarıyla yakın ilişki kurmaktan kaçınmak hatta aşık olmaktan korkmak. Tek gecelik ilişkiler tercih etmek. Bağlanma boşluğunu doldurmak için alkol veya sigara gibi başka bağımlılıklar.

Genel olarak kuşku götürmez sinyaller veren bazı davranış tipleri ise şöyle; kendine çekilme, içine kapanma, saldırgan tavır, adaletsizlik hissi, çaresizlik ve güvensizlik, depresyon, derin kaygılar...

" Onun da bir gün bitebileceği korkusuyla mutluluktan kaçmak "

Terk edilme korkusu sizin için olduğu kadar sevdikleriniz için de çok ağır bir duygusal yüktür. Bu sürekli korku ve kaygı içinde yaşam, en çok kaçındığınız şeyin başınıza gelmesine yol açabilir, bunu unutmayın: bağımlı bir ilişki yaşamak ve sonrasında vazgeçilmek ve terkedilmek.

Terk edilme korkusu belirtileri

  • Başkalarıyla tanışmak için gittikçe daha az çaba sarf etmek ve yalnızlık ile bir konfor alanı oluşturmak
  • Yakın ilişkiler kurmaktan çekinmek ve mahremiyet paylaşmakta zorlanmak
  • Gelecek için plan yapmakta güçlük çekme ve sözler vermekte tedirgin olmak
  • Sevilmeye değmez ve güvensiz hissetmek
  • Yoğun ayrılık kaygısı hislerini yaşamak
  • Genel anksiyete ve depresyon duygularını hissetmek
  • İlişkide her şeyi fazla düşünmek ve altta yatan anlamları bulmak için çok çabalamak
  • Eleştiriye aşırı duyarlı olmak
  • Bastırılmış öfke ve kontrol sorunları yaşamak
  • Devamlı kendini suçlamak

Terk edilme korkusu | Nasıl başa çıkılır?

1. Bu korkunun kökenini bulun

Korkunun kökeni çoğunlukla çocuklukta başınızdan geçmiş bir ölüm, kayıp veya ebeveynlerde ayrılık, boşanma kaynaklı oluyor. Çocuklukta yaşanan bu travma yetişkin hayatınızı etkiliyor. Terk edilme korkun nerede başlamış olabilir ve böyle hissetmene neden olan şey nedir? O zamanki korkularının dayanağı nedir? Korkularının nerede ve nasıl başladıkları hakkında bir fikrin yoksa psikanaliz gibi terapi yöntemleri kişiliğindeki bu yarayı tespit etmek için yararlı olacaktır.  Eğer bütçeniz elverişli değil ise ilk etapta ücretsiz psikolojik destek imkanlarına başvurabilirsiniz. 

2. İlerlemenizi takip edebilmek adına başlıklar belirleyin

Duygularınızı yönetmek adına kendinize basit ve ulaşılabilir hedefler koymakta tereddüt etmeyin. Kaygı, endişe ve rahatsızlıklarınıza odaklanmak ve bunları deşmek yerine, partnerinizden ayrılırken sizi rahatlatabilecek bir takım bilgiler alın; son varış yeri, saat ve kimler eşlik edecek gibi. Bu bilgileri aldıktan sonra tatmin ve huzurlu hissetmek için kendinize hedef koyun, kendi kendinizi telkin etmeyi öğrenin.

3. Kendinizi sevmeyi öğrenin

Ayrılmak, bir çocuğun aklında tamamen sevilmemek ile eşdeğerdir. Beyni bu durumda kendisini suçlamıştır ve kendisini sevilmeye değer değilmiş gibi kodlamıştır. Tüm başarılarınızı ve kendinizle ilgili sevdiğiniz şeyleri listeleyin, özgüveninizi yeniden kazanın. Bir aynanın karşısına geçip kendinize iltifat edin! Artık yalnızlık konusunda endişelenmenize gerek kalmaması için kendi kendinizle geçirdiğiniz vaktin tadını çıkarın.

4. Durumla aranıza mesafe koyun

Kaçındığınız, korktuğunuz ve negatif olarak kodladığınız durumları dramadan arındırın. Bu durumları düşünün ve kendinizle bu konu hakkında konuşmayı öğrenin. Kendinize "Bu ilişkinin bitmesi o kadar kötü mü?" veya "Onsuz gerçekten yaşayamaz mıyım?" gibi doğru soruları sormalısınız. Belki de yepyeni bir hayata başlamak ve yalnız başınıza kalmak için tüm güç içinizdedir. 

Uzman görüşü - ağır bir bagaj

Terk edilme korkusu, ilişkilerimizi, özellikle romantik ilişkilerimizi karmaşıklaştırabilecek ağır bir bagaj.

"Terk edilme yarası" adlı kitabın yazarı Dr. Daniel Dufour şöyle diyor:
“Bu acının iki yanı var. Bir yandan partnerimizin beklediği kişi gibi olamama hissi, diğer yandan ayrılığın kaçınılmaz olduğu gerçeği. Ayrılık yaşandıktan sonra da korkumuzu tetikleyecek ve besleyecek bir başka neden karşımıza çıkmış oluyor."

Yine psikolog Andréa Filia'ya göre;
 "İlişkilerden kaçmak yerine tam tersine eşliklerden kaçınmayın, devam etmeniz, sorunun sorumluluğunu üstlenmeniz ve terk edilmiş olduğunuz için bir gün kendinizi affetmeniz için bir olanak olacak, dolayısıyla da sevilmeyi hak ettiğinizi görmenize ortam sağlayacaktır. "

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe


Kaynak :

Beni Sev, Terk Etme - Yazar: Michelle Skeen, Çeviren: İpek Şenkal Ertürk, Burcu Kömürcü, Nağme Gör, Klinik Psikoloji Araştırmaları Derneği Yayınları, 2019, 144 s.

Kaleme alan Damla , Wengood yazarı

Kahkahası ile meşhur, hayatı olabildiğince tiye alan birisi... Sloganı: aslında çok basit... Ne istiyor: Herşeyin çok ciddiye alınmadığı ve hayat sevincinin esas alındığı bir dünya...

En yeni makaleler

Hayal kırıklığı yaşamaktan korkmak (benim hikayemden notlar)

Hayal kırıklığına uğramaktan korkuyorum. Başarısız olmaktan korktuğum için hiçbir şey yapmıyorum. Ya da içim rahat bir şekilde hiçbir şey yaşayamıyor, andan ve hayattan keyif almak konusunda kendimi sabote etmekten vazgeçemiyorum. İnsanların bana bakış şeklini saplantı haline getiriyor ve kendim olmakta zorlanıyorum... Peki hayatın bir rekabet olduğunu kim söyledi? Her şekilde mükemmel olmak zorunda mısın? Bir adım geri atarak, özgüven kazanarak ve zihnimi tekrar düzenleyerek hayal kırıklığına uğramaktan korkma eğilimine bir son vermek mümkün. Benim hikayem şöyle…

Narsist düzelir mi? Bir narsist değişebilir mi?

Narsist bir insanla tanışıp onu sevmiş bulunduysanız, muhtemelen yukarıdaki soru aklınızdan geçiyordur. Narsist kişilik bozukluğu tanısı olan insanlar empatiden yoksundur, kendisini başkalarından üstün görür. Bu durum, narsistlerle yakın ilişki kuran diğer insanları ruh sağlığı ve duygusal olarak yıpratabilir. Gerçek şu ki, narsistik kişilik bozukluğu olan bir insanda, toksik özellikler o kadar derinlere işlemiştir ki, değişme ve daha iyi insanlar olma ihtimalleri yoktur. Bir narsistin değişemeyecek olduğunu kabul etmek, ve kişinin kendine bunu itiraf etmesi, kendi psikolojik sağlığı için oldukça önemlidir.

⚠️ Narsist insanı tanımak için bu işaretlere dikkat edin!

Patronunuz, eşiniz, veya sevdiğimiz bir yakınımız... Gün gelir hepimiz narsist bir sapkınla karşılaşabilir ve yıkıcı bir sarmalın içine çekilebiliriz. Peki kimdir bu narsistler? Onları nasıl tanıyabiliriz? İşte çevrenizdeki narsist biri varsa tespit etmek için 10 işaret!

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) hakkında bilmeniz gerekenler

Ben OKB olan insanlar arasında değilim, ancak bu oldukça yaygın bir hastalık. Türkiye’de büyük toplum kesimlerinde yapılan araştırmalarda OKB'nin her 100 kişiden 2-3'ünde görüldüğü saptanmış. Obsesif kompülsif bozukluk sahibi değilim fakat, sevdiğim bir yakınım ile bu sınavı beraber verince, bir yazı kaleme almak istedim. Endişeleri nedeniyle, bir takım şeylerin uzun süre takıntılı bir şekilde kafasını meşgul ettiğine şahit oldum. OKB'yi tanımlayan şey işte budur, bu hislere neden olan anksiyete ve atakları. Peki OKB nasıl tedavi edilir? Obsesif Kompulsif Bozukluğa neler sebep olur? Hadi açıklayalım!

Kendini sınırlamana neden olan inanç kalıpları | 🚫 TOP15

"Ben zaten şöyleyim", "Ben zaten böyleyim", "Ben yapamam...", “Benden olmaz…” Kendi kendini sabote etmene neden olan sınırlayıcı düşünceler, gerçek potansiyelini küçümsemene neden olur. Kendine farketmeden koyduğun bu sınırlar, öz motivasyonunu ve kendini gerçekleştirme girişimlerini engeller. Kısacası, kendin olmanı engeller. Herkesin deneyimi kendine, ama sınırlayıcı düşünce kalıpları az çok aynı. En yaygın 15 sınırlayıcı düşünce ve inançları kendinizden uzak tutmak için önce farkına varın.

Varoluşsal sancılar : Rahat atlatmak için yardım almaktan çekinme

Hayatın bir noktasında anlamı ve amacı aramaya başlamak. Varoluşsal bir sancı yaşamak için illa “30 yaş sendromu”nun gelmesini beklemeniz gerekmiyor maalesef, ergenlik desem, lise sıraları desem... Gözünüzde canlandı mı? Varoluşsal sancılar sırasında her şeyi sorgulamak mümkün: romantik ilişkileri, iş hayatını ve hatta yaşadığınız evi, neredeyim? ne yapıyorum? Kendini sorgulamak ve hayatla ilgili tüm bu soruları sormak sizi, kararlar almaya ve her şeyi değiştirmeye yöneltebilir. Peki neden bu sancıları yaşıyoruz? Ve varoluşsal sancıların nasıl üstesinden gelebiliriz?... bunları konuşalım!

🥊 Psikolojik savunma mekanizmaları nelerdir?

Herhangi stresli bir durumdan kaçınmak için kendi kendinizi farkında olmadan "kandırıyor" olabilirsiniz. İnsanlar gündelik hayatlarını yaşarken, psikolojik dengelerini koruyabilmek amacı ile çeşitli psikolojik savunma mekanizmaları kullanırlar. Bu savunma mekanizmaları hali hazırda kişinin kötü duygu ve düşüncelerden kaçınmasını, daha az psikolojik gerilimler yaşamasını sağlıyor olsa da, sorunların asıl kaynağı da olabiliyor. Savunma mekanizmaları egonun üzerindeki baskı ile başa çıkabilmek için oluşturulmuş düşünce, tutum ve davranışlardır... En yaygın örnekleri ise; inkar veya yadsıma, erteleme, bastırma, yön değiştirme, yansıtma, mizahlaştırma, somatizasyon vb.

Yas tutan birine baş sağlığı mesajları | 🖤 Taziye mesajları

Yaşam öyle yaratılmıştır ki sonunda hep bir son/başlangıç vardır. Doğadaki tomurcuklar gibi döngümüz, devir daim mi, bilmiyorum ama ne yazık ki ölüm bizi sevdiklerimizden ayırabiliyor. Geride kalanlara ne diyeceğini bilmek zor. Yakını vefat eden birine nasıl baş sağlığı dilenir? Kelimeler bazen kifayetsiz hissettirse de güçlüdür. Bir acıyı dindirmiyorsa da en azından biraz olsun yatıştırabilir. Sıradan bir “başın sağolsun” yerine çok daha içten, doğal ve samimi taziye mesajları örnekleri baş sağlığı dileklerinizi iletmek için size yardımcı olabilir.

Toksik romantik ilişkilere dair 10 kırmızı çizgi 🚩

Toksik bir ilişki aslında sinyallerini tanışma veya flirt aşamasında veriyor. Bu yüzden toksik bir ilişkiye başlamamak için tehlikeli sinyallerin bir listesini yapalım dedik. İçinde bulunduğun ilişkinin toksik olduğunu gösteren 10 kırmızı çizgi! 🚩

İlişkimde mutsuzum, ne yapmalıyım?

Cicim aylarının büyüsü ortadan kalktı, karnındaki kelebekler yok oldu ve heyacan azaldı. Bir ilişki içinde olmak, bizi yükselten bir hayat arkadaşına sahip olmak anlamına gelir. Sen nasıl hissediyorsun? Mutsuz, umutsuz, depresif, yorgun? Veya anlaşılmadığını düşünüyorsun? Hayat arkadaşınızın sizi güldürmekten çok ağlattığını anladığınız anda, ilişkiyi sorgulamak meşrudur... Ama gemileri yakmadan ve çekip gitmeden önce, bilin ki çözümler de mümkün! İlişkimde mutlu değilim, ne yapmalıyım diye soruyorsan doğru yerdesin.

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi Youtube'da da devam ediyor olacak! 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest