Romantik ilişkilerde kıskançlık hissi ile başa çıkmak

Kıskançlık duygusu nedir? Kıskanma duygusunun temelinde ne var?

Duygular kontrol edilmesi güç güdülerdir. Özellikle gurur duymamız gereken bir şey olmasa da, günün sonunda hepimiz insanız ve bu nedenle hepimiz kıskançlık hissediyoruz çünkü aslında kıskanma duygusu oldukça doğal ve sağlıklı. Altında yatan sebepleri konuşmadan önce bir hatırlayım, kıskançlık hayatımızın her aşamasında bizi takip eden, çok yaygın ve anlamlı bir duygu aslında. Başkasının sahip olduğuna imrenen çocuğa annesinin nasıl yatıştırıcı sözler tekrarladığını bir düşünün. 

Örneğin ben lise yıllarını bir düşündüm. 🫣 Sınıfın en popüler ve güzel kızlarından oluşan gruba girmek için gizli gizli can atıp sonra da "benim gibilerle" kurduğum arkadaş grubunda onları nasıl çekiştirdiğimi hatırlıyorum. Onlar benim adımdan habersizken ben gecelerce diş teli olmayan mükemmel dişleri, sürekli fönlü gibi duran saçları ve herkeste kötü duran o lise eteğinin onlarda ikonik görünmesi üzerine düşünüp kendimce onlarda küçümsenecek bir şeyler arıyor ve buluyordum. Çünkü sahip oldukları şeyleri ve bunun yarattığı ilgiyi kıskanıyordum.

Bir 20 yıl ileri saralım ve muhtemelen artık her gün eski moda Converse giymesem de ve yıllar önce ergenlik yıllarıma darbe vurmuş diş hekimime veda etmiş olsam da, kıskançlık hala hayatımda baki bir duygu. Hatta şimdi bahisler çok daha yüksek. Artık sadece sınıfın güzel kızını üzme veya popüler çocuğun ev partisi listesinden çıkma riski ile değil, kıskançlık duygusu ile nasıl başa çıkacağımı bilemezsem romantik beraberliğimi tehlikeye atma riskini taşıyorum. 😋

Neden kıskanırız? Kıskançlığın en yaygın 3 nedeni

Partnerinizin size göstermediği masum da görünse bir kısa mesajdan, partnerinizin tek başına gittiği tatilde Instagram'a koyduğu bir fotoğraftan veya son derece güzel yeni iş arkadaşı tarafından takip edilmesine kadar, eleştirel iç sesinizi kısamayıp kıskançlık duygusunun kucağında kendinizi bulmak için bir çok sebep sayılabilir.

Yani aslında durumlar değişir. Peki hepsinde ortak neler var? Neden daha derine inerek çok daha net yüzleşmiyoruz bize ait bu duygu ile?

1) Özgüven eksikliği

Kendi gözünden baktığında kendini nasıl görüyorsun? İster sürekli olarak kendini baltalamak olsun, ister kadınların %99'undan daha az güzel olduğunu düşünüyor ol, özgüven eksikliği, zehirli bir kıskançlık duygusunu besler. 

Kim olduğunuz ile ilgili sorunlarınız var ise veya başkalarının ne düşündüğünü fazla önemsiyor iseniz, kendinizi değersiz hissedebilir ve sevgiye ve şefkate layık olmadığınızı hissedebilirsiniz. Tüm bunlar birbirini tetikler. Eğer sürekli olarak diğerlerini referans alıp kendimizi sevmiyor ve kendimize inanıp saygı duymuyorsak kaçınılmaz olarak sürekli kendimizi başkaları ile karşılaştırır ve işkence ederiz.

2) Güven sorunları

Güvenimiz bir defa olsun boşa çıktığında onu yeniden inşa etmek zor olabilir. Hepimizin kalbi kırıldı, kandırıldık ve hatta aldatılmak, hepimiz en az bir kez aldatıldık. Bu hatıralardan kurtulmak, söylemekten daha kolay.

Güven, aşkın temelidir, ancak içgüdüsel olarak şüpheci biri olursak güven gelişemez. Kısacası, sürekli olarak en kötüsünü varsayarsak, kıskançlığın ortaya çıkması doğaldır.

3) Toplumsal normlar

Dizilerde izlediğimiz ilişkilerden yola çıkacak olursak, hepimiz yanmışız. 10 diziden 9'u, bizi her türlü hile, fitne ve fesata maruz bırakıyor. Diziler ekranlarda yayınlandığında oldukça masum görünse de zihnimizde kendi hayatımız ile ilgili şüphe tohumları ekiyor. Bir dizinin ana karakterinin, ilişkisi olmasına rağmen ateşli sarışına aldandığını kaç kez gördük? Peki ya bu bizim başımıza geldiyse/gelirse?!

Toplumsal normlardan bahsetmişken, kariyer koçu ve mentör olan sevgili Özlem Şen youtube programımıza konuk olmuştu ve bize gaslighting ve manipülasyon nedir açıklamıştı. Şimdi ne alaka diyeceksiniz ama bu sohbet özellikle bireyin, toplumsal boyuttaki manipülasyon ve gaslighting ile karşı karşıya kaldığında, iç dünyasının ne kadar dengesizleşebildiğinden ve mutsuzluk veya yaşam sevincinin azalması gibi sonuçlarından bahsediyor. 

Kıskançlık duygusu ile nasıl baş edilir?

Kıskanma huyunuz var diye aşk hayatınız felaket ve istikrarsız olmak zorunda değil.  Kıskançlıkla nasıl baş edeceğinizi anlamak ve duygularımızı nasıl kontrol edeceğimizi öğrenmek için bu 3 adımı izleyin.

1) Partnerinizle açıkça iletişim kurun

Sağlıklı bir romantik ilişkide, çiftlerin birbirine söylemekten çekinmemesi gereken şeyler var. Duygular da bunlardan biri. Şüphelendiğinizi, üzüldüğünüzü veya sinirlendiğinizi hissettiğinizde, duygularınızı eşinize açın. Nasıl hissettiğinizi konuşun ve daha da önemlisi kıskançlık duygusunun nedenini tartışın. Partneriniz belki de belirli eylemlerin sizde bu duyguyu tetiklediğini bile bilmiyor, bu yüzden güvensizliklerinizi listelemek çok önemli. Muhtemelen, bu konuşma sizi daha da yakınlaştırabilir ve ona sizi daha derinden anlamak için fırsat verebilir.

2) Dikkatinizi dağıtın

Olayları bir perspektife oturtmak ve zihninizi olaylardan uzaklaştırarak ilerlemek sizi anında sakinleştirecektir. Ayrıca herhangi bir sonuca varmadan önce durum üzerinde düşünmeniz için size zaman tanıyacaktır. Dikkatinizi dağıtmak ve o an asıl olaydan uzaklaşmak duyguların seline kapılıp gitmenize engel olacaktır.

3) Kendinizi takdir edin

Ne zaman bir sınanma durumu ortaya çıksa, bunları bir ders olarak kullanın ve enerjinizi kendinizi sevmeye harcayın. Kendinizi nasıl hissettiğiniz konusunda hırpalamak yerine, kim olduğunuz için kendinizi övün ve sahip olduğunuz şeylere odaklanın. Kendini sevmek, ne kadar özel olduğunuzu anlamanıza yardımcı olacak ve kendinizi sürekli aşağılamanıza engel olacaktır.

Kıskançlık sağlıklı mı, sağlıklı mı?

Sağlıklı ilişkiler kurmuş insanları düşündüğümüzde genellikle aklımıza güven, saygı ve güçlü iletişim gelir. Aşık olduğumuzda partnerimizi kaybetme korkusu da beraberinde gelir. Korku ve kaygıyı hissetmeseniz de ayrılık düşüncesi hoşunuza gitmez, öyle değil mi? İşte kışkançlığın da gelişmeye başladığı zaman budur. Bir ilişkide hafif bir kıskançlık sağlıklı olabilir ve eşinizi önemsediğinizi ve onu kaybetmek istemediğinizi kanıtlar. Ancak kıskançlık duygusunun ne derece ortaya çıktığı, kısacası kıskançlık seviyesi önemli bir değişken. Kıskanma duygusunun partnerimize karşı olan duygularımızı da güçlendirmeye yardımcı olduğunu farkına vardıysak sorun yok. Ama eğer kıskançlık, partnerinizle aranızda kavgalara ve tartışmalara yol açarsa, o zaman rahatsız edici ve sağlıksız olabilir.