Ofiste, sosyal çevrenizde ve hatta kendi çatınızın altında, kaçınılmaz olarak bu tür insanlarla karşılaşıyorsunuzdur. İşte karşınızda; pasif-agresif kişilik bozukluğu. Stratejisi? Karşındakini sınırlara kadar zorlar, ancak müthiş bir incelikle. Tekniği? Deyim yerindeyse menteşeleriniz ile oynamak, yanıltıcı söylemler, alay veya kışkırtıcı bakışlar.
Korkaklık, provokasyon ve direnişin bir karışımı, pasif-agresif gerçek bir kişilik bozukluğu olarak kabul edilir. Onları etrafta görmek alışılmadık bir şey değil, ancak karanlıkta hareket etmeyi tercih ettikleri için tespit edilmeleri her zaman kolay olmuyor. Tanıdıklarınızı ve davranışlarını ayırt edebilmek ve daha sağlıklı bir çevreye sahip olmanıza yardımcı olmak için, pasif-agresif bir kişiyi tespit edebilmeniz için 10 ipucu sıraladık.
Hatırlatma:
Pasif-agresif, tam olarak özümseyemediği veya analiz edemediği bir öfkeyi veya nefreti pasif fakat saldırgan tutum ile dolaylı olarak ifade eden kişidir.
Kin, çocukluk çağı travması, hayal kırıklığı veya sosyal huzursuzluk... Bu bireylerin hem saldırgan hem de kurnazca davranmasının pek çok nedeni olabilir. Artık ne aradığımızı bildiğinize göre, gözlerimizi açık tutalım!
Pasif-agresifleri tanımak için 10 ipucu
1. Yarı yolda kalmış işlerin şampiyonu
Onunla işler yapılır, ancak yarı yolda kalır. Kahve sıcaktır ama servis edilmez. Çamaşırlar yıkanmıştır ancak katlanmamıştır. Bu onun inceliklerinden biri. Pasif-agresif bir görevi bitirmeden bırakarak sizi onu devralmaya zorlar. Eğer formunda ise, sizin işi yapma şeklinizi eleştirebilir ve sizi suçlu hissettirebilir... Ve zaten bir miktar çalışmış olduğu için kimse onu suçlayamaz. Tuhaf fakat çok zekice!
2. Sonsuz bir tatminsizlik abidesi
Ağzınızla kuş tutmanıza gerek yok, asla yeterince iyi bulmayacaktır. Üstelik kendi arzularını belirleyemediği için hiçbir şey ona yeterli ve uygun olmayacaktır. Dinleri sitem, ibadetleri ise herhangi bir yapıcı yaklaşımı sistematik olarak çürütmektir, çünkü ne istediğini bilmemek onun asıl problemidir. Pasif-agresif kişiler yeterince olgunlaşamamıştır ve kendilerini mutlu edebilmek için ne yapacaklarını tam olarak belirlemekte zorluk çekerler bu da onların tatmin olmalarını imkansız hale getirir.
3. Övgüleri de onlar kadar tuhaf ve yanlıştır
Normalde bir iltifat almak hepimizi mutlu eder ve egomuzu okşar. Ama “Yeni gözlüğün ne güzel!” ile “Yeni gözlüğün muhteşem görünüyor, aynı benimkiler gibi” arasında bir fark vardır. Pasif agresif insanlar için samimi ve özverili bir iltifatta bulunmak, dil sürçmesi riskini almaktır. Rekabetçi ruhları, kendilerini öne çıkarmak için başkalarını aşağı itmeye zorlar, ancak kesinlikle gizli bir şekilde.
4. Hakaretleri, kesinlikle doğruluk içerir fakat kılık değiştirmiştir
Eğer patavatsız insanlara aşırı dürüst denebilirse, pasif-agresifler bunların en kötü örneği olacaktır. Onlar yapıcı eleştiriden bihaberdirler. Zehirlerini patavatsızca saçmaya çalışırlar. Fikrini ifade ederken cümleleri hep "Kabalaşmak istemem ama..." veya "Duyarsız görünmek istemem ama..." gibi hedef şaşırtan amalar ile başlayacaktır, devamında ise kritize eden veya aşağılayıcı söylemlerle sona erecektir.
5. Sessizlik en sevdikleri stratejileridir
Mükemmel hassas kulaklara sahip biri bile sinirlendiğinde pasif agresifi duyamaz. Çünkü sorduğunuzda tek alacağınız cevap “Yok bir şey.” olacaktır. Sessizliklerini tercüme edecek olsaydık herhalde karşılığı tam olarak şu olacaktır: "Açıkça çatışmadan kaçınmaya çalışıyorum, ama seni kışkırtıp ilk önce senin patlamanı bekliyorum. "
6. “İstiyor musun, istemiyor musun?”
"Ah, keşke kendini daha açıkça ifade ediyor olabilseydin... ama maalesef bu senden istemek için fazla olurdu...". Birisi size bu türden bir suçlama ile geliyorsa, hiç şüpheniz olmasın, bir pasif-agresif ile karşı karşıyasınız demektir. Tabii ki amaç, yine düşüncesini üstü kapalı ifade etmek ve hemen sonrasında bunu reddetmek, dolayısıyla sorumluluğu size atmaktır.
7. İntikam, soğuk olarak yenen bir yemektir
Bizim için pek hayırlı olmamakla beraber pasif-agresif kişilerin mükemmel bir hafızası vardır ve de oldukça geniş bir hayal gücü. Filmlerdeki kötü adamların ana ilham kaynağı olduğuna inanan bir pasif-agresif, hiçbir şeyi irdelemeden bırakmaz. Onu üzerseniz arabanızın frenlerini kurcalayacak kadar ileri gitmeyecektir, fakat intikam alacağından eminiz, bu yüzden bizi izlemeye devam edin ve sinirlerinize hakim olun!
8. Size söz mü verdi? Tutmayacak!
Beklenmedik tolere edilebilir, fakat sık sık olduğunda durum farklılaşmalıdır. Pasif agresif bir kişi size yardım etmeyi teklif ederse dikkatli olun. Bu bir arkadaşınızdan alacağınız bir yardıma işaret etmez aksine, orada olmayacağını söyleyen bir mesaja delaletdir. Muhtemelen randevudan beş veya on dakika önce bekleyin, intikamın tadı daha da güzel olsun diye son dakikayı bekleyecektir! Daha önce size kurulduğu bir olayın intikamını alıyordur.
Biliyor muydunuz?
"Pasif-agresif" terimi ilk kez 2. Dünya Savaşı sırasında ortaya çıkmıştır. Amerikalı psikiyatristler, askerler hakkında, üstlerinin otoritesine "pasif olarak direnç" gösterdiklerini söylemek için bu terimi kullanmışlardır.
9. En iyi kurban rolüyle Oscar'a layık görülebilir
Pasif agresif olmanın en güzel yanı, her zaman haklı olmanız ve kendinizi sorgulayacak zamanınızın olmamasıdır. Sonuç olarak, hoş olmayan bir şey olduğunda, pasif-agresif birey durumu tersine çevirip sizi suçlamayı başarır, hatta biraz gözyaşı bile dökebilir!
10. “Hayır” yoksunu bir kelime dağarcığı
Bu kelimenin telaffuzu oldukça kolay olmasına rağmen, bu sözde kurbanın ağzından asla “hayır” çıkmaz. Halbuki hayır diyebilmek sağlıklı iletişim kurabilmenin ilk adımıdır! Ona sunduğunuz şeyden hiç hoşlanmasa bile, kabul edecektir... görünüşte tabii. Arkanı döndüğünde, hayal gücünü ikiye katlayacak ve senden kaçmak için bir oyun icat edecektir! İş yerinde veya özel hayatında bu davranış tipik olarak pasif-agresifliğe işaret eder.
Psikiyatristin tavsiyesi: üçgenleme tuzağına düşmeyinPsikiyatrist ve psikoterapist Stéphanie Hahusseau'ya göre, bir pasif-agresif karşısında kendini suçlu hissetmemeli ve hepsinden önemlisi, kurduğu üçgenleme tuzağına asla düşmemelisiniz: kurban-cellat-kurtarıcı. Psikolog Stephen Karpman tarafından ortaya çıkarılan bu üçgen kuralı, eğer bir kişi bu 3 rolden birini oynarsa, karşı tarafın kalan 2 rolden birini üstleneceğini varsayar. Özellikle iş yerinde bir pasif-agresif ile karşı karşıyaysanız, Stéphanie Hahusseau’nun size tavsiyeleri olacak. “Üçgene kapılmayın. Onu kurtarmaya çalışmayın, homurdanınca ona saldırmayın, asla mutlu olmadığı için ona asla mağdur gibi davranmayın ya da asla olumlu bir değerlendirme yapmayın. Bunun bir faydası olmayacağı gibi cehennem gibi bir üçgene girme riskini alırsınız. " |
Artık çevrenizde saklanan pasif agresif insanları nasıl tespit edeceğinizi biliyorsunuz. Ancak bunlar, dikkat etmeniz gereken sosyal bozukluklar maalesef yalnızca bununla bitmiyor...
- Toksik ilişkilerden kurtulun!
- Narsist sapkınları tanıma kılavuzu
- Yanlış kararlardan neden vazgeçemiyorum?
Kaynak
Davranış bilimleri enstitüsü, Özge Berçin Keleş, Profesyonel Koç, Eğitmen ve Danışman
