Bu terapiden kimler faydalanabilir?
BDT, her yaştan bireye uygun olabilir. Özellikle negatif düşünceleri nedeniyle yaşam kalitesi düşen kişilere önemli faydalar sağlayabilir. Psikolojik rahatsızlıklar yelpazesinde geniş bir kapsamı etkili bir şekilde tedavi edebilecek bir yöntem olarak bilinir.
İşte bazı örnekler:
- Anksiyete Bozuklukları: Yaygın anksiyete bozukluğu, Panik Bozukluk, Özgül Fobiler (yükseklik korkusu, örümcek korkusu vb.), Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB),
- Duygu Durum Bozuklukları: Majör Depresyon, Bipolar Bozukluk (belirtilerin yönetimi ve duygu durumunun stabilizasyonu)
- Yeme Bozuklukları: Anoreksiya Nervoza, Bulimiya Nervoza, Duygusal Yeme,
- Stres Yönetimi ve Somatik Sorunlar: Akut Stres Bozukluğu, Kronik Ağrı, Uyku Bozuklukları
- Bağımlılık ve Madde Kullanım Bozuklukları: Alkolizm, Sigara Bağımlılığı, Yasadışı Madde Bağımlılıkları
- Kişilik Bozuklukları: Sınırda Kişilik Bozukluğu (Borderline) gibi diğer kişilik bozuklukları
- Davranış ve Dürtü Kontrolü Sorunları: Öfke Yönetimi, Kendine Zarar Verme veya Oto-destrüktif Davranışlar, Hipearaktivite ve Dikkat Dağınıklığı, Ertleme davranışı gibi.
Her sorun, bozukluğu sürdüren düşünce ve davranış kalıplarını değiştirmeyi amaçlayan özel stratejilerle ele alınır. Bu öğrenim sayesinde, hastalar duygusal ve davranışsal tepkilerini daha sağlıklı ve üretken bir şekilde yönetmeyi öğrenirler.
Terapide seanslar nasıl geçer? Ne kadar sürer?
BDT genellikle 10 ila 20 seans arasında tamamlanan kısa süreli bir psikoterapi türüdür. Terapi, hastanın negatif düşüncelerini ve bu düşüncelere bağlı duygularını tanımlamasıyla başlar. Sonrasında, bu düşüncelerin ve duyguların kişinin davranışları üzerindeki etkisini azaltmak için çalışmalar yapılır. Bu yeniden öğrenme çalışmaları sayesinde hastalar duygusal ve davranışsal tepkilerini daha sağlıklı ve daha üretken yollarla yönetme konusunda kalıcı olarak daha donanımlı hale gelir.
Genellikle terapi üç aşama ile ilerler.
- Değerlendirme Aşaması: Terapist, bireyin mevcut düşünce ve duygu durumunu anlamak için detaylı bir değerlendirme yapar.
- Araştırma Aşaması: Bireyin yaşadığı zorluklar ve bu zorluklarla ilgili düşünce kalıpları belirlenir.
- Uygulama Aşaması: Birey, terapistin rehberliğinde yeni düşünme ve davranış biçimlerini benimseyerek bu kalıpları değiştirmeye çalışır.
Uygulamalara örnek vermek gerekirse.
Örneğin BDT, korkuları ve fobileri tedavi etmek için maruz bırakmayı kullanır. Buradaki fikir, kontrollü bir ortamda kişiyi yavaş yavaş ve sistematik olarak kendisini korkutan nesne, durum veya düşüncenin huzuruna çıkarmaktır.
Bir başka çalışma tekniği bilişsel yeniden yapılandırmadır. Bu teknik, duygusal bozukluklara katkıda bulunan olumsuz otomatik düşünceleri veya sınırlandırıcı inançları tanımlamayı ve bunlarla mücadele etmeyi amaçlamaktadır. Mesela, benlik saygısı düşük olan bir hasta, "Ben hiçbir işe yaramıyorum" diye düşünebilir. Terapist, bu inancın neden kaynaklandığını incelemesine ve onu daha dengeli ve gerçekçi düşüncelerle değiştirmesine yardımcı olacaktır.
Terapi ile ilaç kullanmak zorunda mıyım?
Bilişsel terapi ile birlikte ilaç tedavisinin birlikte yürümesi mümkündür. İlaç kullanılması gerektiğini düşündüğü durumda terapistiniz bu durumu size söyleyerek durumun avantajlarını ve dezavantajlarını sizinle tartışacaktır. Birçok durum hiç ilaç kullanmadan tedavi edilebileceği gibi sadece ilaç kullanımıyla geçen sorunlar da söz konusu olabilir.
Her iki tedavi türünün de etkili olduğu durumlarda tercih danışmaya gelen kişiye bağlıdır. Bazı durumlar genellikle iki tedavinin birlikte kullanımına daha iyi cevap verir.
Terapinin işe yaradığını nereden anlayabilirim?
Birçok danışan eğer güvenerek ve inanarak seanslara devam eder ve seans dışı zamanlarda önerilen teknikleri her gün gündelik yaşamlarında kullanırlarsa 4-5 seans sonra belirtilerinde bir azalma fark etmeye başlarlar. Aynı zamanda uygulanan psikolojik testlerde objektif olarak birkaç hafta içinde sıkıntılarda azalma gerçekleşir. Özetlersek kişi kendisini daha iyi hissetmeye başlar.
Makalemizi yararlı buldunuz mu? Deneyimlerinizi ve düşüncelerinizi yorumlar bölümünde paylaşın. Daha fazla bilgi ve ilham için Wengood'u sosyal medyada takip etmeyi unutmayın!
💯 Bu makaleyi okuyanlar aşağıdaki içerikleri de beğendi!
👉 Nevroz nedir? Nevrozu anlamak ve iyileşmek
👉 Maslow piramidi | İhtiyaçlar piramidi ve açıklaması
👉 Olumsuz düşünceler | Olumsuz düşüncelerden kurtulmak için 3 ipucu
👉 Olumsuz duygular: duyguları yatıştırmak öğrenilebilir...
👉 Durduk yere ağlamak
Yazar notu: psikoloğa neden gitmeli? Kendinizi kötü hissediyorsanız, bulunduğunuz yere ait değilmiş veya gelecekten beklentiniz kalmamış gibi hissediyorsanız, yaşam kalitesini arttırmak için psikoloğa gitme vaktiniz gelmiş olabilir.
Bilişsel Davranışçı Terapi, duygularımızı ve davranışlarımızı daha sağlıklı yollarla yönetmemizi sağlayarak hayatımızın kontrolünü ele almamıza olanak tanır. Eğer siz de hayatınızda pozitif değişiklikler yapmak istiyorsanız, bir BDT uzmanı ile görüşmeyi düşünebilirsiniz.
🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..." #BornToBeMe
|
Kaynak
- McCullough, Jr., J. P., & Clark, S. W. (2017). Cognitive behavioral analysis system of psychotherapy. In A. Wenzel (Ed.), The Sage Encyclopedia of Abnormal and Clinical Psychology (Vol. 7). Thousand Oaks, CA: SAGE Publications. pp. 722-725.
- Tabur, S., & Apar, M. (n.d.). Bir 3. Dalga BDT Yöntemi olarak Bilişsel Davranişçi Sistem Analizi Psikoterapisinin (CBASP) Çeşitli Psikopatolojilerde Kullanimi ve Etkileri. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi Araştırmalar Dergisi, 0, 1. https://doi.org/10.5455/jcbpr.144482
- Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler Derneği. (n.d.). https://www.bilisseldavranisci.com/halka-yonelik/4/bilissel-davranisci-terapiler-tarihce
Bu makaleyi beğendiniz mi?
Daha fazla bilgi almak ister misiniz 🤔 ?
Doğrudan yazara yazınBanu Karadeniz, Psikolog !
Banu Karadeniz'e bir soru sor
Düşüncelerinizi paylaşmak ister misiniz? Yorum bırakın