Dissosiyatif kimlik bozukluğu olarak da geçen çoklu kişilik bozukluğu erken çocukluk dönemindeki şiddetli travma (tekrarlayan fiziksel, cinsel veya duygusal istismar) sonrasında meydana gelebilen karmaşık bir ruhsal bozukluktur. Çoklu kişilik bozukluğu, kişinin birden fazla kişiliğe sahip olma durumu olarak tanımlanabilir. Çeşitli alter kişilikler, kendilerine özgü davranış kalıplarına, bellek ve kişilik özelliklerine sahiptir. Toplumda görülme sıklığı %1 ile ifade edilse de çoklu kişilik bozukluğunun daha hafif versiyonları toplumda beş kat daha fazla görülür.
Dissosiyatif kimlik bozukluğu (DKB) veya çoklu kişilik bozukluğu, bir kişinin düşüncelerinde, hatıralarında, hislerinde, eylemlerinde veya kimlik duygusunda kopukluk ve ayrışma yaratan ruhsal bozukluk anlamına gelir.
Dissosiyasyon yani bölünme, psikolojik bir savunma mekanizması olarak düşünülmektedir. Dissosiyasyona bağlı gelişen bu kişilik bozukluğunda kişi, bilinçli benliği ile özümsenemeyecek kadar şiddetli, travmatik veya acı verici bir durum yaşayınca kelimenin tam anlamıyla benliği parçalara ayırır ve gerçeği değiştirmek istercesine kişilik bölünmesi yaşar.
Çoklu kişilik bozukluğu tanısı konan kişiler sürekli zaman dilimleri arasında geçiş yaşar. Gerçekliği ayırmakta zorlanan kişi bünyesinde barındırdığı alter kişilikler arası geçiş yaparken her şey o kadar gerçek hissettirir ki "kendine yabancılaşma" (depersonalizasyon) yaşar.
Yabancılaşma sonucunda kişinin kendi davranışlarını ve konuştuklarını hatırlamamaya başlar. Evindeki eşyaların yerini unutabilir veya eşyaların nereden geldiğini sorgulayabilir. Ayrıca, nereden geldiğini bilmediği eşyalar da bulmaya başlar. Ruhsal bozukluğun getirdiği aşırı uyarılmışlık hali şiddetli baş ve mide ağrıları ile kendini gösterebilir. Kendine zarar verme eğilimi, depresif belirtiler ve intihar düşünceleri diğer belirgin belirtilerdir.
Terapi ve danışmanlık gerektiren bu ruhsal bozukluk tedavi süreci ile kişinin yaşam kalitesini daha az etkilemeye başlayacaktır.
Hastaların birçoğu 10’un üzerinde alter kişilik birlikte yaşar. Bu kişiliklerin her birinin farklı özellikleri bulunur, farklı kimlikler için kendi yaşı, cinsiyeti veya ırkı vardır. Her birinin kendi duruşları, jestleri ve farklı konuşma biçimleri vardır.
Hastaların çoğunda ortak olan bir diğer durum alter kişiliklere verilen roller. Çoklu kişilik bozukluğu yaşayan kişilerin neredeyse hepsinde görülen ortak farklı kimlikler şöyle;
👉Bazen bireyin farklı kişiliği insanlardır; bazen hayvanlardır. Her bir kişilik kendini gösterdiği ve bireylerin davranış ve düşüncelerini kontrol ettiği için buna "geçiş" denir. Çevresel tetikleyiciler veya yaşam olayları, bir değişimden veya kişilikten diğerine ani bir geçişe neden olur. Geçiş yapmak saniyelerden dakikalara, hatta günlere kadar sürebilir.
Dissosiyatif kimlik bozukluğu, kişinin davranışı üzerinde sürekli olarak güce sahip olan iki veya daha fazla farklı veya bölünmüş kimlik veya kişilik durumunun varlığı ile karakterize edilir. Sadece unutkanlık olarak açıklanamayacak kadar geniş kapsamlı olan bu ruhsal bozukluk dalgalanmalar şeklinde olmak üzere farklı bellek varyasyonları yaşatır.
Örnek olarak, dissosiyatif kimlik bozukluğu olan biri, kendilerini aşırı hız yapmak, dikkatsizce araba kullanmak veya işvereninden veya arkadaşından para çalmak gibi normalde yapmayacağı şeyleri yaparken bulabilir. Bazıları bu duyguyu sürücüden çok bedenlerinde bir yolcu olarak tanımlar. Başka bir deyişle, başka bir gerçekliğe geçiş yapıyorlar.
En belirgin belirtiler şu şekildedir;
İstatistiklere göre dissosiyatif kimlik bozukluğu tanısı koymak oldukça zaman alır. Dissosiyatif bozukluğu olan bireylerin doğru teşhisten önce zihinsel sağlık sisteminde yedi yıl boyunca tedavi aradıkları tahmin ediliyor.
Bu durumun sebebi kişinin tedavi aramasına neden olan semptomların listesi gösterilebilir. Çünkü yukarıdaki listeden de anlaşılacağı üzere çoklu kişilik bozukluğu diğer birçok psikiyatrik tanınınkine çok benziyor. Aslında, dissosiyatif bozukluğu olan birçok insan aynı zamanda borderline kişilik bozukluğu veya diğer kişilik bozukluklarına, depresyon ve yaygın anksiyete bozukluğu tanılarına da sahip olmuş oluyorlar.
| 📌 Çoklu Kişilik Bozukluğu olan Ünlüler olduğunu biliyor muydunuz? 12 sezon boyunca ABD Ulusal Futbol Ligi'nde (NFL) oynamış ünlü bir futbolcu olan Herschel Junior Walker da bir çoklu kişilik bozukluğu hastası. Emekli NFL yıldızı Herschel Walker 2008 yılında intihar girişimleri dahil olmak üzere bu hastalıkla mücadele ettiği yılları kaleme aldığı Breaking Free: My Life with Dissociative Identity Disorder isimli bir kitap yazmıştır. |
Araştırmalar, çoklu kişilik bozukluğu olan bireylerin %99'unun, çocukluğun hassas bir gelişim aşaması olan 6 yaş öncesi dönemde ağır bir travmatik olay yaşadığını gösteriyor ❤️🩹. Kişilik gelişimine müdahale edilebilecek erken çocukluk yıllarında, kişilerarası ve çevresel stres koşullarına verilen psikolojik bir tepki olarak ortaya çıkıyor. Hastaların %90’nında taciz öyküsü bulunur.
Sık sık yaşamı veya vücut bütünlüğünü tehdit eden fiziksel, duygusal veya cinsel istismar sonucu ortaya çıkan çoklu kişilik, aynı zamanda ölüm sonuçlu kazalar, doğal afetler ve savaşlar gibi psikolojik travmalar ile de ortaya çıkabilmektedir.
Birçok tedavi yöntemi vaka raporlarına dayanmakta. Kısacası dissosiyatif kimlik bozukluğunun “kesin tedavisi” olmasa da, hasta kararlı kalırsa uzun süreli terapiler sonucunda yaşam kalitesinde ciddi bir artış yaşar, ancak tamamen iyileşmesi mümkün değildir. Çoklu kişilik bozukluğunun tedavisi uzun vadede sonuç verir. Danışanlar bu süreçte sosyal yaşama adapte olma konusunda zorluk yaşar, çevrelerine zarar verici davranışlar sergileyebilir.
Kesin bir tedavi süreci tanımlanamadığından çoklu kişilik bozukluğu tedavisinde en etkili ve önemli tedavi yöntemi psikoterapi olacaktır. Konuşma terapisi, danışmanlık veya psikososyal terapi olarak da bilinen bu terapi şekli, bir ruh sağlığı uzmanıyla rahatsızlığınız ve ilgili konular hakkında konuşmayı içerir. Travma yaşamış insanlarla çalışma konusunda ileri eğitim veya deneyime sahip bir terapist durumunuzun nedenini anlamanıza ve stresli durumlarla başa çıkmanın yeni yollarını oluşturmanıza yardımcı olmak için çalışır.
İşin ilginç tarafı kişi hep başka şikayetlerle oradayken terapi süreci boyunca bilincinde olmadığı alter kişilikler ile karşılaşır. Ruh sağlığı uzmanının amacı bireyi kendisine ait farklı kimlikler ile tanıştırmak ve farkındalık yaratmaktır. Tedavinin sonucunda danışan tek bir kimlikte bütünleştirilmeye çalışılır. Bunun için farkına varılan her bir alter kişilik ile uzlaşma yaşanması hedeflenir.
Dissosiyatif bozuklukları özel olarak tedavi eden ilaçlar olmamasına rağmen, doktorunuz dissosiyatif bozukluklarla ilişkili zihinsel sağlık semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olmak için antidepresanlar, anti-anksiyete ilaçları veya antipsikotik ilaçlar reçete edebilir.
Bu içeriği okuyanlar bunları da mutlaka okuyor;
🔗 En tehlikeli psikolojik hastalıklar | TOP 10
🔗 Bipolar sevgili: bipolar bozukluk, aşk hayatı için engel mi?
🔗 Psikolojim bozuk mu? Nasıl anlarım? Ne yapmalıyım?
Yazar notu: Çoklu kişilik bozukluğu tedavi edilmezseDissosiyatif kişilik bozukluğu ruhsal bozuklar arasında belki de en ilginci. Birincisi insan zihninin gerçeklik ile ilişkisine dair bir çok şeyi gözler önüne serer nitelikte bir rahatsızlık. Başa çıkılamaz duyguların ruhumuzu resmen belli parçalara bölmesi durumu.#BornToBeMe |
Kaleme alan Gözde , Wengood yazarı
🍂Modern zamanlarda bir adet romantik.
Hiç bazı insanlarla zaman geçirdikten sonra kendinizi kaygılı, suçlu, kafası karışmış veya tükenmiş hissettiniz mi? Eğer öyleyse, muhtemelen toksik insanlarla karşılaştınız. Bu yazıda, toksik insan nedir, toksik insan özellikleri nelerdir, hepsini konuşuyoruz. Toksik insanların yaşamınıza etkisini ve ruh sağlığınızı nasıl koruyabileceğinizi öğrenin.
Hepimiz zaman zaman kaygı hissederiz, fakat genellikle belirtiler hızlıca kaybolur ve sorun yaratmaz. Kaygı belirtileri sürekli ve ciddi bir şekilde devam ettiğinde ise kişi yaşam kalitesinde düşüş hissederek şikayet etmeye başlar. Baskın bir şekilde hissedilen anksiyete, sürekli devam ettiğinde işe gitme, okula gitme, arkadaşlarla görüşme veya günlük yaşantıdaki görevleri yerine getirmek zorlaşır. Bu durum normal bir kaygı olmayabilir. İşte bu noktada devreye "anksiyete (kaygı) bozukluğu" girer. Anksiyete halinin bir hastalığa dönüştüğü bu durum ile ilgili bilmeniz gereken her şey bu yazıda!
1992 yılından beri Dünya Ruh sağlığı federasyonu tarafından 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Günü olarak kutlanıyor. Ruh sağlığını genel insan sağlığından ayrı düşünemeyiz. Çünkü iyilik hali, bedensel ve ruhsal sağlığın bütününe bağlıdır. Ruh sağlığının önemini anlamak sadece kişiler için önem teşkil etmez, toplumun refahı için de oldukça önemlidir. Mental sağlığımıza dair bilmeniz gereken her şey bu makalede!
Benim aslında sorun olmayan bir sorunum var. Güler yüzlü bir insan değilim. Güler yüzlü olmak bir zorunluluk mu? Bence güler yüzlü olmamak gayet normal; yüzümü illa güldürmeyen duygularım ve fikirlerim var, o kadar! “Erkekler, güler yüzlü kadın sever”, “Kadın dediğin güler yüzlü olur.”, “Öyle asık suratlı olursan, seni beğenmezler”... Bana her şeyi yakıp yıkma isteği veren bir şey varsa o da bu tür seksist yaklaşım ve dayatmalar. Kadınlara yönelik bu dayatmalara artık tahammül edemiyorum. Bize gülümsememizi söylemeyi bırakın! Veya kahkaha atarken nelere dikkat etmemiz gerektiğini söylemeyi! Kadın ve güler yüz beklemek: neden cinsiyetçi bir yaklaşım?
Yaşlandıkça, çocukluk travmalarının bizi hâlâ nasıl etkilediğini ve bazen başa çıkılması gerçekten zor olduğunu daha fazla keşfediyorum. Çocukken yaşanan bu travmalar, genellikle göz ardı edilmiş veya küçümsenmiş olsa da, yetişkin hayatımda büyük bir yer tutuyor. Çocukluğumuzun bizi tamamen nasıl şekillendirdiğini görmek şaşırtıcı bir durum. Bu etkileri daha iyi anlamak ve yönetmek için bu yazıyı mutlaka okuyun!
Motive edici sözler duymaya mı ihtiyacınız var? Güzel sözler söyleyen biri olsa da biraz motivasyon olsa mı diyorsunuz? O zaman doğru yerdesiniz. Motivasyon sözleri kısa ama etkili oluyor. Kişi kendini çıkmazda hissettiğinde motivasyon sözleri birer ışık oluyor. Hiçbir şey, hiçbir zaman senden daha önemli değil. Tek önemli olan şeyi yap ve ne olursa olsun, hayattaki zorlukların seni vazgeçirmesine izin verme. Bir iki güzel söz oku, yeniden güç bul. 💪 İşte arada bir açıp bakmalık 20 maddelik motivasyon sözleri listesi!
İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma!
Aslı ile Yoga seansları!
Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi
Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!
Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için;
