Taciz nedir? Taciz türleri nelerdir? Önlemek için farkında olmak

Türk Dil Kurumu’nun verdiği tanıma göre taciz, "Tedirgin etme, rahatsız etme." anlamına gelmektedir. Taciz, kınanan bir şiddet biçimidir. 

Yıkıcıdır, istismar edilen kişide özgüven kaybına, depresyona ve hatta intihara yol açabilir. Bu nedenle taciz; psikolojik, fiziksel, cinsel, sözlü taciz türleri altında uygulanabilir. Okullarda, ailede, ofiste, sokakta bir çok insan taciz mağduru olabilmektedir.  

Herkesin daha iyi anlaması, ayırt edebilmesi ve karşısında durması gereken oldukça önemli bir sorundur. Bu yüzden farkındalık taciz ile mücadelede en önemli araçtır!

Taciz nedir?

Taciz, bir tür şiddet ve istismardır. Sistematik bir şekilde gelişir ve tekrarlayıcı ve sürekli olabilir. Müdahale edilmediği takdirde durum kötüleşecektir. Yalnızca fiziksel-cinsel bir şiddet biçimi değildir. Kişi ile fiziksel temasta bulunmadan rızaya dayalı olmayan söz, tavır ve davranış biçimleri de tacizdir. Psikolojik/duygusal taciz, siber taciz, sözlü taciz, ekonomik taciz ve mental tacizi içeren türlü eylemler diğer istismar biçimleri gibi elbette taciz olarak kabul edilir.

Yani taciz bir çok şekilde uygulanabilir, ancak her ne olursa olsun, yasalarla cezalandırılacak kasıtlı bir eylemdir.

Taciz eylemlerini tanımlayan 3 özellik:

• Zaman içinde şiddet içeren davranışların tekrarı
• Güçlerin orantısızlığı (egemenlik ilişkisi, gücün kötüye kullanılması)
• Zarar verme niyeti

İş yerinde taciz, cyber taciz, takipçilik, fiziksel, psikolojik veya cinsel taciz, sokak tacizi, okulda taciz. Taciz pek çok şekilde ve farklı yerlerde gerçekleşebilir fakat sonuçları genellikle kurbanlar açısından aynıdır:

• Özgüven kaybı
• Psikolojik zorluklar
• Depresyon
• İntihar

Taciz türleri

Psikolojik istismar nedir? 

Genellikle narsist sapkınlar bu istismar türünü sıklıkla kullanır. Hiyerarşik yapıların olduğu, okulda veya iş yerinde görülen en sık taciz türüdür. Kişinin kendine olan özgüvenini azaltmak için bilinçli bir şekilde yapılan aşağılayıcı ve küçük düşürücü hareketler bütünü olarak ifade edilebilir. Örneğin; Küsmek, kıskanmak, tehdit etmek, baskı uygulamak, ailesine hakkında yalanlar söylemek gibi… 

➡️ Bir narsizm kurbanına yardım etmek için neler yapabilirsiniz?

Psikanalist Marie-France Hirigoyen psikolojik tacizi şöyle tarif ediyor:

"Kişinin haysiyetini, kişiliğini ve fiziksel veya psikolojik bütünlüğünü tehdit edebilecek nitelikte istismar edici davranış, söz, jest, eylem veya yazılar.”

Hiyerarşinin kötüye kullanılması veya meslektaş veya sınıf arkadaşının, bir grup üyesinin istikrarsızlaştırılması, reddetme, patlama, itme, hırsızlık, kişisel mülklere zarar verme vb. yollarla fiziksel taciz şeklinde karşımıza çıkabilir. Yukarıda belirttiğimiz gibi sözlü ve psikolojik taciz de mümkün. Bu durumda hakaret, söylenti, uygunsuz şakalar veya cinsiyetçi ya da ırkçı çağrışımlar, tehditler, aşağılamalar, reddetmeler ya da kayıtsız kalmak şeklinde olacaktır.

Toksik bir ilişki içinde olduğunuzdan şüpheleniyorsanız; bu makale ilginizi çekebilir. 

➡️ Toksik bir ilişkide olduğumu nasıl anlarım?

Bazı rakamlar çok endişe verici. Türkiye'de yaşayan kadınların yüzde 41'i mutlaka hayatlarında bir kez tacize uğramış. Bu oran çok yüksek değil mi? Cinsel tacizde ise bu rakam yüzde 93’e yükseliyor. Yani, neredeyse Türkiye'deki her kadın cinsel tacize uğruyor diyebiliriz.

Sözlü taciz nedir?

Sözlü taciz, kişiye uygunsuz sözcükler kullanılarak ve hakaretlerde bulunarak ortaya çıkan bir taciz türüdür. Sözlü taciz, cinsiyetçi veya aşağılayıcı ifadeler veya çağırışımlar içeren hakaretleri, kaba ve müstehcen imaları ve hatta bazı durumlarda fiziksel temasları da içerir. Islık çalmak, laf atmak vb …

Fiziksel taciz nedir? 

Fiziksel taciz, mağdurun vücut bütünlüğünü tehdit eden bir taciz türüdür. Tacizci, acı, ağrı, yaralama gibi zarar verici davranışlarda bulunur. 

Yumruk, tokat, itiş kakış, nesne fırlatmak, tekme atmak, düşürmek, kesmek, uyutmamak, soğuğa maruz bırakmak, yakmak, tehlikeli hayvanları üstüne salmak, ihtiyaç duyulan ilaca erişimi engellemek, yemek vermemek, uyuşturucu madde veya alkol tüketimine zorlamak, tehlikeli araç kullanmak; silah, bıçak, sopa vb. eşyalarla tehdit etmek, fiziksel taciz olarak kabul edilmektedir.

👉Zarar veren hareketin fiziksel taciz sayılması için kişinin bedeninde morluk, kanama, kırılma gibi iyileşmesi zaman alacak, gözle görülebilir veya kişi tarafından hissedilebilir hasar oluşturması gerekli değildir.

Cinsel taciz nedir?

Cinsel taciz, kişinin isteği dışında ve ısrarcı bir şekilde gerçekleşen cinsel yaklaşımlar bütünüdür. Bir hizmet karşılığında cinsel çağrışımlı isteklerde bulunmak veya seks teklifinde bulunmak da taciz olarak kabul edilir. Sosyal medya'da bu taciz türleri ile sıklıkla karşılaşılır. 

Cinsel taciz 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun 105. Maddesinde şöyle belirtilmiştir: Kişinin vücut dokunulmazlığının ihlâli olsun olmasın, ona yönelen her türlü cinsel davranıştır. Yani, cinsel yönden, ahlak temizliğine aykırı olarak mağdurun rahatsız edilmesinden ibarettir.

İstismarın üstesinden gelmek bir anda gerçekleşmez, her gün olumlu adımlar atılır. Bugün ilerlemeye başladığınız gün olsun.

Assunta Harris

Cinsel Tacize Uğradığını Düşünen Kişilerin Atabilecekleri Adımlar

Tacizin türü, yeri veya uygulanma şekli ne olursa olsun karşısında sesimizi çıkartmamız oldukça önemli. Taciz kanunda bir suç olduğundan başvurulması gerekilen hukuki yollar vardır.

Şikâyet Süreci

Tacize uğrayan kişi, bulunduğu yerdeki polis karakoluna gidebilir ya da bulunduğu yerdeki en yakın adliyeye giderek müracaat savcılığına şikayet dilekçesi verebilir.

Suçun işlendiğini gören ya da duyan bir tanık göstermeniz ispat açısından faydalı olacaktır. Ayrıca telefon veya bilgisayar üzerinden gerçekleştirilen veya devam eden taciz halinde bu görüntüleri de delil olarak sunabilirsiniz. En kısa sürede şikayette bulunun. Çünkü ne kadar erken başvuruda bulunursanız olayın kanıtlanması o kadar kolay olur.

*ALO 183 AİLE, KADIN, ÇOCUK, ÖZÜRLÜ VE SOSYAL HİZMET DANIŞMA HATTI

Eğer kişinin kendisinin veya bir yakının cinsel tacize uğradığına ilişkin durum varsa ya da çevresindeki bir çocuğun cinsel istismara uğradığına dair bir şüphesi varsa Alo 183 hattı aranabilir. 

Alo 183, aile, kadın, çocuk, engelli, yaşlı, şehit yakınları ve gazilere yönelik hizmetler hakkında bilgilendirme ve yönlendirme sağlayan bir hat olup taciz vakalarında yardımcı olmaktadır.

Adli Süreç

Bu süreci bir uzman avukat ile takip edebilmek önemlidir. Davanız görülmeye başladığında ilgili mahkemeden üzerinde duruşma tarih ve saati yazan bir çağrı kâğıdı alacaksınız. Süreçten haberdar olmak ve haklarınızı etkin bir şekilde kullanabilmek adına değiştirdiğiniz adreslerinizi güncellemeniz de çok önemlidir.

Çevrede yaşanan taciz vakasını bildirmemek ayrı bir suçtur ve Türk Ceza Kanununa göre işlenmekte olan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Kaynak

Kızbaşına.com