Aktif dinleme nedir? Nasıl yapılır? | Dinleme becerileri

tarihinde Damla , Wengood yazarı tarafından güncellendi

İş hayatı bir seri insanla etkileşimde olduğumuz bir alan: iş arkadaşları, yöneticiler, müdürler, ve müşteriler. İş yerinde tüm paydaşlarla sağlıklı ilişkiler kurup kariyerinizde başarılı olmak etkili iletişim becerileri sayesinde mümkün. Etkili iletişim için ise kendini iyi şekilde ifade etme yetmez aynı zamanda iyi bir dinleyici olmak ve sözel olmayan iletişim araçlarını da deşifre edebilmek veya kullanabilmek gerekir. Aktif dinleme, barışçıl ve sağlıklı profesyonel ilişkilerin ve daha verimli işleyişin anahtarıdır. Peki iş yerinde aktif dinleme neden önemli? Konuşan kişinin ihtiyaçlarını iyi anlamak ve iyi bir dinleyici olmanın yolları neler?

Aktif dinleme nedir? Nasıl yapılır? | Dinleme becerileri
Özet

👂Aktif dinleme nedir?

Bir insan günlük yaşamında %9 yazma becerisini, %16 okuma ve anlama becerisini, % 30 konuşma becerisini ve %45 dinleme becerisini kullanıyor. Bu da demek oluyor ki, günümüzün yarısını birilerini dinleyerek geçiriyoruz. İnsanları yönetmek, ikna etmek ya da onları motive etmek ve etkilemek istiyorsanız, önce iyi bir dinleyici olmalısınız ki size kendilerini ifade edebildiklerini hissetsinler! 

İş yaşamı her şeyin daha hızlı ve büyük bir ağ içerisinde yürüdüğü bir alan. İletişim kurduğunuz karşı taraf, başka yerde, başka koşullarda, başka ihtiyaçlarla size bir şeyler aktarıyorken bakış açısının sizden farklı olması oldukça olağan. Bu noktada etkili iletişimin iki anahtarı “dinleme” ve “anlatma” becerileri size yardımcı olur. Etkili dinleme türlerinden aktif dinleme size iyi bir dinleyici olabilme imkanı sunar.

Dinliyormuş gibi yaparak dinlemek 🙉

Etkli iletişimde her iki taraf, karşısında iyi bir dinleyici ve onun ilgisini bekler. Karşılıklı olarak sağlıklı iletişim kurabilen taraflar kendilerini tamamen ve özgürce ifade edebilmeli. Bu zaten sohbetin temeli. E haliyle, duymak ve dinlemek iki farklı kavram.

Aktif dinleme veya etkin dinleme, psikoterapist Carl Rogers ve çalışmalarıyla anılan bir kavram. Aktif dinleme, kısaca tanımlamak gerekirse, iki kişi arasındaki diyaloğun sözel ve sözel olmayan dinamiklerini anlamak ile ilgili. Sözel becerilerin yanı sıra beden dili, ses tonu, vurgu vs. gibi sözel olmayan iletişim öğeleri (örneğin göz teması kurmak, vücut hareketleri, mesafe gibi) ve empati yeteneğini kapsayacak şekilde olan dinleme sürecidir.

👂Aktif dinleme, başkalarına onları anlamak istediğinizi ve dikkatinizi onlara verdiğinizi gösterebildiğiniz zaman mümkündür. “Aktif” olmasının nedeni bu. Yani sadece dinlemiyor, anlatıcıyı sözel olmayan iletişim yoluyla destekliyorsunuz demek.

aktif dinleme; kulak, göz, zihin ve kalbin aynı hizaya gelmesi ile gerçekleşen karmaşık bir iş.

Empati, olumlu tutum, saygı ve "içtenlik"

İşyerinde aktif dinleme, iyi bir takım elemanı olmanın anahtarı. Karşı tarafa gerçekten kendini vererek dinlediğinizde, onun yerinde kendinizi görme imkanı da bulursunuz!

Bu nedenle ofiste konuşurken, iş arkadaşınızın veya yöneticinizin aklında ne olduğunu sorgulamalı ve bunu yeniden formüle etmelisiniz, böylece geri bildirim de alabilme imkanınız olur.

İş hayatınızda karşınıza çıkabilecek farklı liderlik tipleri ve yarattıkları farklı hiyerarşik düzenlerle de, aktif dinleme becerisi size yardımcı olacak bir iletişim aracı. Yöneticiler aktif olarak dinlediklerini gösterdiğinde, çalışanlar kendilerini daha güvende hissederler. Bu da iş yerinde motivasyon için birebirdir. Sonuç: daha verimli ve huzurlu bir işyeri!

💡Aynı şekilde toksik bir patron ile baş etmek durumundaysanız ondan gelen negatif dalgaları aktif dinleme sayesinde yumuşatabilir veya engelleyebilirsiniz. 

İş hayatında aktif dinleme becerisi nasıl geliştirilir?

Karşı tarafa onu aktif olarak dinlediğinizi nasıl gösterirsiniz? Dinlemeyi bilmek, iletilen mesajın tüm nüanslarını kavramak için konsantre olmak nasıl mümkün? İşte aktif dinlemeyi geliştirmenin bazı püf noktaları:

1. Güvenli bir ortam inşa etmek

Muhatapınızı güvende hissettirmek için aynı iletişim modunu benimsemeniz gerekir. Bu, aynı tür kelimeleri, benzer bir duruşu vb. kullanmayı içerir. Bu nedenle, karşı karşıya olduğumuz kişiye tam olarak uyum sağlamak gereklidir. Sizden birine, sizi anlayan birine kendini anlatmak her zaman daha keyiflidir.

➜ Örneğin, bazı insanlar bir konuda sohbet etmek için sıkı yapılandırılmış toplantılar ayarlaması gerektiğini düşünürken,  bazıları kahve makinesi önünde resmi olmayan bir alışverişte kendini daha rahat hissedebilir.

2. İlgi göstermek ama nötr olmak

Ön yargılar veya beklentiler olmadan konuşmaya başlamalısınız. Başkalarını dinlemeye tam olarak hazır olmanın tek yolu budur. Çıkarımlarda bulunma eğiliminde olmak, dinlemeyi bozacak bilişsel ön yargılar yaratır.

Bu yüzden yöneticimizin geçen hafta bize yaptığı açıklamayı veya meslektaşımızın bize söylediği kötü şakayı şimdi unutuyoruz. Aksi takdirde, duygular bizi ele geçirir ve olaylara uzaktan bakabilme yeteneğimizi kaybederiz. Duyguları yönetmek her gün daha da zorlaşır ve öfke patlamaları, ağlama krizleri, hayal kırıklığı ve sürekli yorgunluk hissine yol açar.

3. Empati yapmak

Empati yapmak, aktif dinlemenin temel unsuru olarak kabul edilir. Karşınızdaki kişiyle empati kurduğunuzda kendinizi onun yerine koyarsınız. Hepimiz eğitimimize, deneyimlerimize, değerlerimize vb. bağlı olarak aynı durumlara farklı tepkiler veririz. Bu nedenle, gerçekten empatik olmak için olaylara bakış açımızdan biraz ayrılmak önemlidir.

4. Satır aralarındakileri anlayabilmek

Sözsüz iletişim esastır çünkü birçok kelimenin iletemeyeceği şeyleri sözel olmayan iletişim unsurları ifade eder. Paylaşım yaptığımız kişinin hangi duygusal durumda olduğunu görmemizi sözsüz iletişim sağlar

Kolları kavuşturmuş, ürkek bakışlar, sessizlik, hızlı konuşma vb. bize çok şey anlatabilir. Örneğin bir stres durumunu gösterebilecek çok sayıda küçük sinyal mevcuttur, tırnaklarla oynama, dizini titretme vb. 

⚠️ Duygusal boyut asla ihmal edilmemelidir!

5. Duyduğunu tekrar etmek

Unutma ki anlamadığın halde anlıyormuş gibi yapmaktan daha komik bir şey olamaz. Anlamadığın yerler olduysa mutlaka kendin tekrar edip en azından anladığın kadarının doğru olup olmadığını kontrol et. “Yani diyorsun ki …”, “… derken seni doğru mu anladım?” gibi kalıplarla duyduklarını tekrar edebilirsin.

Burada söz konusu olan şey papağan gibi aptalca tekrarlanan cümleler değil. Ne dinlediğinizi anladığınızdan emin olmak için kendi kelimelerinizle yeniden ifade etmeniz gerek. Bu yeniden ifade etme işi, aynı zamanda, duyduklarımızı ve bize ilettikleri mesajı bütünleştirdiğimizi başkalarına göstermek için de yararlı!

İş hayatında aktif dinleme neden önemlidir?

Aktif dinleme iyi niyetli yönetimin önemli bir bileşenidir. Aktif dinleme, farklı aktörler arasındaki iletişimi kolaylaştırdığı için iş hayatında çok önemlidir. Nasıl dinleneceğini bilmek ve çalışanlar ve üstler arasında aktif dinlemeyi teşvik etmek, çatışmalardan, yanlış anlaşılmalardan veya konuşulmayıp üstü örtülmek istenenlerden kaçınmayı mümkün kılar

Diyaloğun her iki taraf için de önemli olduğunu göstermek, konuşmacıya değer katar. Bu nedenle anlaşmazlıkları veya güç mücadelelerini en aza indirir! Herkesin fikrini dikkate almak iyi bir genel görü sağlar. 

Her şeyden önce, aktif dinleme, herkesin daha huzurlu hissetmesi için işyerinde olumlu bir atmosfer yaratır. Bu iş yerinde stresle savaşmak için iyi bir yoldur ve hatta gerçekten dinlendiklerini hisseden çalışanların performansını mutlaka artırır.

👍 Bu içeriği okuyanlar, aşağıdakileri de sevdi! 

🔗 İş yerinde ilk gün kendini tanıtmak! | İyi bir imaj için 8 ipucu 🤝

🔗 İşyerinde ağlamak itibari zedeler mi? 🫣

🔗 Ofiste çıldırdığım gün ve sonrası | İş yerinde öfke patlaması 😡

Yazar notu: Alıştırma yapın!

Aktif dinleme, sağlıklı ilişkiler sürdürmek ve işinizde gelişmek için en pratik anahtarlardan biridir, ancak doğuştan gelmez ve biraz alıştırma gerektirir. Kendinizi daha az iyi hissettiğiniz, dikkatinizin dağıldığı, gerçekten tartışmak ya da diğerini dinlemek istemediğiniz günler vardır... bu normaldir, ancak çaba gösterin. İlişkilerinizin bir süre sonra değiştiğini göreceksiniz.

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe

Kaynak

Cihangir Çankaya, Z. (2004) Kişilerarası İletişimde Dinleme Becerisi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Kaleme alan Damla , Wengood yazarı

Kahkahası ile meşhur, hayatı olabildiğince tiye alan birisi...

En yeni makaleler

Kaygı döngüsünden çıkmak | ☔ RAIN yöntemi

Kaygı genellikle dört aşamada ortaya çıkar. Çoğu zaman kaygıyla yaşayan insanlar kaygı döngüsü olarak bilinen durumu yaşarlar. Kaygının 4 aşamasının belirtilerini bilmek, kaygı döngüsünün nasıl çalıştığını anlamak belirtilerinizi yönlendirmenize yardımcı olabilir. Bu içerik Kaygı Döngüsünü Kırmak isimli kitap incelemesinden yola çıkarak bu döngüyü nasıl kırabileceğinizi anlatıyor.

Aşırı hassas kişiliği avantaja çevirmek!

"Ama neden hala ağlıyorsun?". Bu cümleyi sürekli duyuyorum, ve kendimi suçlu hissetmeme neden oluyor! Çünkü bu kadar hassas olmanın normal olmadığını düşünmemi sağlıyor. Aşırı duyarlı olduğumuzda, gözyaşları işlev görme şeklimizin bir parçasıdır. Çünkü güçlü yaşadığımız duyguları boşaltmamıza yardımcı olurlar. Bu, içinde bulunduğunuz duruma göre utanç verici olabilir ama aksine bunu bir zayıflık olarak görmemelisiniz! Kendinizi olduğunuz gibi tanıyıp kabul edip duygusallığınızı doğru şekilde kanalize edersek, aşırı duyarlılık bir güç haline bile gelebilir. Aşırı duyarlılığınızı güce nasıl dönüştüreceğinizi bu yazının devamında konuşuyor olacağım.

Temel duygular nelerdir? Duygu çeşitleri

İnsan doğası; duygu, davranış ve düşünce! Peki duygu ne demek? Temel duygular hangileri? Çocuklara kendi duygularını tanıması için onlar öğretilir, yetişkinlere ise onları nasıl kontrol etmek gerektiği öğretilir, öyle değil mi? Ancak neden bunun gerekli olduğunu hiç düşündünüz mü? Duygular davranışları nasıl etkiliyor? Tüm dünyada aynı yüz ifadesi ile kendini belli eden ve her insanda var olan 6 temel duygu var. Bunlara primer duygu da denir. Gelin duygu durumu, hayal kırıklıkları, mutluluk üzüntü vb. kavramların derinine beraber inelim, duyguları tanımak ve onları kontrol etmek için onlarla yüzleşelim.

Türkiye'de "Babalık İzni" Kullanmak

Evet, anne adaylarına tanınan doğum izni babalar için de geçerli. Ebeveynlerin arasında hiç bir fark yok iken, babalık izni hala daha hamile kadınların izin süresinden daha az ve bir çok değişken ile farklılık gösteriyor. Doğumda babalık izni, babaların bebeği tanımasına ve hatta bebek ile bağlılık oluşturmasına olanak tanır. Peki babalık izni kaç gün? Babalık izni ne zaman kullanılır? Babalık izni dilekçesi nereden bulunur? Ve tabii erkeklerde doğum izni en verimli şekilde nasıl kullanılır? Babalık izni hakkında her detayı aşağıda derledik.

Ofiste çıldırdığım gün ve sonrası | İş yerinde öfke patlaması

Ve sonra bir gün, bardağı taşıran son damla! Hissettiğimiz, ama geldiğini tam olarak göremediğimiz o gün. Kariyerini sorgulatan yönetim biçimlerinin hayal kırıklığı. Ve bam! İş yerimizde çıldırıyoruz. Uygunsuz sözler, kontrol edilemeyen tepkiler, gözyaşı, öfke patlaması… Fırtına geçtikten sonra ertesi gün ofise nasıl gidilir? İş yerinde öfke patlaması yaşadıktan sonra ne yapmalı?

Pozitif bir insan olmak istiyorum!

Bardağın dolu tarafını görmek veya boş tarafını görmek! Yaygın ama uygulaması nadir görülen bir söylem! İyimserlik seviyemizi belirlemesi açısından bu algılama biçimi, önemli. Ben, bu bardağı boş görenlerdenim! Hatta, moralim bozuk olduğunda ben bu bardaktaki dolu suyu da içip bitiriyorum. Kısacası, yeterince metafor kullandıysam, olumlu düşünmeyi beceremiyorum, her zaman en kötüsünü hayal ediyorum ve her şeyi siyah görüyorum! 😨

Hiçbir hayalim yok, ne yapacağım?

Bir kadın dergisinde karşılaştığım soru karşısında farkettim ki; Hayatta hiç bir amacım, hayalim yok! Dergideki soru karşısında, bir anda müthiş bir düşünceler sinsilesine kapıldım! Biraz şaşırdım ve soruya saatlerce baktıktan sonra sayfaya hala tek bir kelime bile yazamamıştım… Nasıl yani, benim yaşamda bir hedefim yok mu? Hayallerim sorulduğunda, aklıma gelecek hiçbir şey olmaz mı? Birkaç seyahat planı ve kısa vadeli öğrenme hedefleri dışında zihnim bomboştu ve aklıma hiçbir şey gelmiyordu. Bu durum beni kaygı ve depresif duygulara sürükledi. Peki hayatta bir amacın olması şart mı? Yoksa ne olacak?

Boşanma sebepleri | En yaygın 10 neden

İlişkilerin sınavı 3. yıldır derler. Peki ya evliliğin? TUİK’in son verilerine göre, evlilik süresine göre boşanmalar incelendiğinde, 2021 yılında gerçekleşen boşanmaların %33,6'sı evliliğin ilk 5 yılı, %20,9'u ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşti. İlgisizlik, sadakatsizlik, parasal konular ve daha nicesi evliliklerin sonlanması için neden oluşturabiliyor. Boşanmanın en yaygın 10 nedenini sıraladık!

Hiç arkadaşım yok! Neden?

Günlerimi tek bir kelime bile etmeden kendi köşemde yalnız geçiriyor değilim, bir şeyler içmek için dışarı çıkmak istersem arayabileceğim iki veya üç kişi var tabii. Ama dost diyebileceğim arkadaşım yok! Benim tercihim miydi bu? Ya da insanlar mı benden kaçtı? Etrafımdaki sağlam arkadaş gruplarını gördükçe kendime sormaktan vazgeçemiyorum: neden hiç arkadaşım yok?!

Procrastination (erteleme hastalığı) nasıl yenilir?

“Daha vakit var…”, “Önce şunu halledeyim, sonra yaparım.”, “Yarın yaparım…” Bilin bakalım ne oldu? Asla yapmadım veya yumurta kapıya dayanınca harekete geçebildim. Kimler bugünün işini yarına erteliyor? 🙌 Modern yaşamın akıl almaz temposu içerisinde, bir şeyleri yapmaya enerjimizin kalmaması normal diyebilirsiniz. Fakat erteleme davranışı sanılanın aksine masum değil ve arkasında bir sürü psikolojik sebep barındırıyor. Yetersizlik hissi, motivasyon eksikliği, stres… İşte erteleme davranışından kurtulmak için 5 ipucumuz! 💪

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

#3 | Algı yönetimi nedir? Uydumculuk psikolojisi ve soru sorma becerisi #algı #ikna #sorgulama

Ekim 2022 · RDV Coaching | Wengood

29:12

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

🎥 Youtube

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest