Stres yönetimi | Stresle baş etme yöntemleri

Stres nedir?

Önce stres nedir, bunu anlayalım ki düşmanımızı tanıyalım. Stres, kişinin algıladığı her hangi bir tehdit ile fiziksel ve duygusal olarak başa çıkamaması nedeniyle oluşan ve günlük hayatını genellikle olumsuz etkileyen gerilimli  süreç. 😵‍💫

Tehdit altında olduğunuzu hissettiğinizde sinir sisteminiz vücudunuzu uyandıran bir 🧪 stres hormonu "kortizol" salgılar ve bunun sonucunda kan basıncınız yükselir, kalbiniz hızlanır, kaslarınız sıkılır ve duyularınız keskinleşir. Fakat bu durum akut ya da kronik olarak yaşanırsa, fizyolojik hastalıklar veya ruh sağlığı problemleri ortaya çıkar. 

Örneğin; baş ağrısı, kas ağrıları, sürekli yorgun hissetme, saç dökülmesi, mide ve bağırsak hastalıkları, immün sisteminde zayıflık, odaklanma güçlüğüi kalp ve damar rahatsızlıkları vb. ortaya çıkabilir. Veya ruh sağlığı üzerindeki olumsuz sonuçları olarak, anksiyete, öfke patlamaları dahil olmak üzere, depresyon gibi daha ciddi rahatsızlıklar da ortaya çıkabilir.

Stres, artık hayatın her anında olduğundan kolaylıkla göz ardı ediliyor. Fakat, stresin bugün bir çok hastalığın da kaynağını oluşturduğunu bilerek onu umursamamazlık edemeyiz. Stresle nasıl baş edilir, bilmemiz ve kendimizi mümkün olduğunca onun zararlı etkilerinden korumaya çalışmalıyız.  

Stresle baş etmek için etkili ve doğal yöntemler

Pazartesi sabahı, iş bilgisayarınızı açtınız ve tüm hafta sonu sizi bekleyen e-postalar, dosyalar ve yapılması gereken işler dağ gibi sizi karşıladı. Patronunuzdan gelen gergin bir mesaj veya çalışan bir anne iseniz, çocuklarla ilgili telefonunuza gelen bildirim sesi... Hepsini birden nasıl önceliklendireceğinizi düşünürken işte geliyor... orada... merhaba STRES! 🥵 Midenize ağrı girmeye başlar, kalbiniz hızlanır, nereden nasıl başlayacağınızı bilemezsiniz. Kimimiz dona kalır, kimimiz aşırı tepkiler verir, hatta çığlık atmak ister. 

İşte tam da şimdi, dur deme zamanı! Kendinizi bu çılgın duygu seli ve hızlı maratona atmadan önce, derin bir nefes alarak başlayın. Stresle baş etmeye yardımcı olacak yöntemleri tek tek sıralıyoruz. İçlerinden bir tanesi size mutlaka uyacaktır. 

1. Nefesinizi kontrol edin

Stres anında, herhangi bir şekilde nefes almamalısınız. 🌬️ Ayakta ya da oturarak, gözler kapalı ve olmak istediğimiz bir yeri ya da sevdiğimiz birini düşünerek, kontrollü nefes alıp vermelisiniz. Kendinizi o yerde, o kişiyle hayal edin ve nefesinizi sakinleştirmeye çalışın. Büyük, derin ve yavaş nefesler alın. Nefes alışınızın farkına varın ve ritmi sakinleştirin. Göreceksiniz, oldukça etkili olacak.

🔗 Stresle baş etmeye yönelik nefes egzersizlerini keşfetmek ister misiniz? 

2. Şimdiki ana odaklanın

Nefes egzersizi yapacak vaktiniz veya ortamınız yoksa, veya yeterli olmadıysa, şimdiki anda kalmayı öğrenin. Mevcut ana odaklanmak, stresin zihninizde hızlıca akıttığı olumsuz veya baskı yaratan düşünceleri uzaklaştıracak. Beyninizin sizi kötü olasılıklar macerasına götürmesine engel olabileceksiniz. 🧘‍♀️ Farkındalık meditasyonu ile tanışmış olanlar ne demek istediğimi çok iyi bileceklerdir. 

Farkındalık meditasyonu, yapılan her harekete, gerçekleşen her aktiviteye o sırada dikkat etmeye ve konsantrasyonu arttırmaya yardımcı olur. Örneğin, kendinize bir kahve koyun. Ondan gelen tüm hislere konsantre olun. Makinenin sesi, kahve kokusu, fincanın ısısı vb. Bu süre zarfında, kaygılı düşüncelerin artık size saldıramadığını göreceksiniz. 

Çoğu zaman stresle ilgili en temel sorun; "kompulsif" yani "istemsiz" düşünceler. 🧠 Evet, beynimiz muhteşem bir yapı, fakat istediğinde inanılmaz derecede hain de olabiliyor! Kafamızın içinde, işlerin nasıl sonuçlanacağını (kötü bir şekilde) yargılayan, yorumlayan, şikayet eden, alarm veren ve hayal eden küçük bir sese sahip. Geçmiş deneyimlerimiz ve başarısızlıklarımız, hem geçmiş hem de gelecek üzerinde oynayan bu düşünce seline çok sık ilham veren beynimiz, ikinciyi belirlemek için ilkini karıştırır. Bir nevi evhamlı eş dost gibi düşünebilirsiniz onu.

"Hedeflerime ulaşamazsam prim alamam, primim yoksa arabayı elden geçiremem, çocuğun okul taksidini ödeyemeyebilirim veya büyük bir masraf yapmam gerekirse, bu durum beni kırmızı çizgiye götürebilir. İşimde başarısız biri miyim? Patronum bu mesajı bana ne düşünerek attı? Hepsine yetişebilecek miyim?" 

Okurken bile yoruluyor insan öyle değil mi?

3. Yoga ve meditasyon yapın

Diğer stresle baş etme yöntemleri arasında en etkili olanlar ise; yoga ve meditasyon. Neden mi? Cevap oldukça basit, çünkü yoga ve meditasyon herkese, korkutucu veya kaygılandırıcı bir gelecekte değil, şimdiki zamanda olmayı, mevcut anda kalabilmeyi öğretir. Ayrıca, düzenli hareket ve esneme egzersizleri gün içerisinde biriken stresin gerdiği kaslarınızı gevşetecektir. Özellikle, yoga doğru nefes almayı alışkanlık haline getirmek için en ideal egzersizlerden biri. Yoga ile ilk tanışmanız olacak ise bu makale sizin için bir başlangıç olacaktır. 

🧘‍♀️ YOGA: 101

Bu yöntemleri hayatınıza entegre ettikçe göreceksiniz; zamanla stres kaynağı ile muhattap olduğunuzda çok daha sakin ve soğukkanlı olacaksınız. Stres nasıl geçer? artık kendinize sorup dertlenmek yerine, stres yönetimi teknikleri ile kontrolü elinizde hissedeceksiniz.  Stresli bir durumdan kurtulmak için beyninizi doğru bir şekilde kullanabiliyor ve doğru şekilde düşünebiliyor olacaksınız.

Sitede yer alan stresle ilgili diğer makalelere de göz atmak ister misiniz? 

🔗 Stresin cilt üzerindeki etkileri

🔗 Belirsizlik, psikolojik dayanıklılık ve stres

Kaynak

Medikal akademi