Platonik aşkı anlamak

Platonik aşk nedir ?

Platonik aşk, genellikle kişilerarası ilişkiler üzerine yapılan tartışmalarda sıkça kullanılan bir kelimedir ve fiziksel çekiciliğin, derin bir duygusal ve manevi bağlantının gerisinde kaldığı bir sevgi bağı şeklini ifade eder. Bu, karşılıklı saygının, entelektüel hayranlığın ve samimi bir bağlılığın öne çıktığı, bedensel arzuları aşarak aşkın daha yüce bir boyutunu keşfetmeyi amaçlayan bir ilişki türü. 

Platon'a göre platonik aşk

Bu terim, Antik Yunan filozofu Platon'a kadar dayanıyor. Platon, aşkı, bedensel güzellikten ziyade ruhun ve zekanın güzelliği ile ilgilenen bir duygu olarak tanımlar. Bu bakış açısı, günümüzde "platonik aşk" olarak anılan ilişkilerin temelini oluşturuyor demek yanlış olmaz. 

Platonik aşkın psikolojisini anlamak artan bir şekilde bağlantılı olmasına rağmen çok daha yüzeysel ilişkilerin yaşandığı bir dünyada, bu türden bir duygusal bağın inceliklerine dikkat çekiyor bence. 

Platonik aşk nasıl yaşanır? 

Yunan filozofu Platon'un düşüncelerinden esinlenerek, platonik aşk, iki insan arasında, duyusal veya fiziksel her türlü unsurdan arınmış, saf bir aşk olarak tanımlanır ve zihinsel ve ahlaki uyumluluğa dayanır. Gerçekte, bu tür bir ilişkide fiziksel temas bulunmaz. Tarihsel olarak, bu saf aşk anlayışı, Rönesans döneminde üreme amaçlı tasarlanmış bedensel aşkla karşılaştırılmıştır. Günümüzde ise, cinselliğin mutlaka romantik aşkla bağlantılı olması gerektiği fikri artık modası geçmiş görünüyor.

Platonik aşk yaşamak, romantizm ve cinsellikten arındığı için sadece basit bir arkadaşlıktan ibaret denemez. Bu tür bir aşkı deneyimleyen kişiler, genellikle karşı taraf ile derin bir duygusal yakınlık arzular ve düşüncelerini, duygularını ve samimi anları paylaşmayı ister, bu da sıradan bir arkadaşlıkta olmayan duygusal ve romantik boyutları içerir.

Platonik aşk çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir; fiziksel olarak hiç karşılaşmayan insanlar arasında ya da cinsel yakınlık olmaksızın birlikte yaşamayı seçen uzun süreli partnerler arasında gelişebilir. Bu aşkın belirtileri, hassas bakışlar, günlük küçük eylemlerde gösterilen özen ve sanat ya da spor gibi ortak ilgi alanlarının yoğun bir biçimde paylaşılmasını içerebilir.

👋 Bu içerik de ilginizi çekebilir: Benden hoşlanıyor mu? Nasıl anlarım? 

Platonik aşk ile romantik aşk arasındaki fark

Platonik aşk, fiziksel çekicilikten ziyade duygusal ve zihinsel bağlantıyı vurgular. Romantik aşkın aksine, platonik aşk seksüel bir unsur içermez. Bu iki ilişki türü arasındaki farkları daha iyi anlamak, kişisel bağları çok daha başka pencerelerden görmemize yardımcı olabilir. Platonik ilişkiler ne olursa olsun toksik bir ilişki şeklinde yaşanmıyor ve bireyler arasında güven ve anlayışı derinleştirerek, karşılıklı olarak zenginleştirici bir etki yaratıyorsa oldukça tatmin edici olabilir.

👋 Bu içerik de ilginizi çekebilir: "Güven" tüm ilişkilerin doğasını belirliyor! 

Romantik ilişkiler hakkındaki algımızı biraz sorgulayalım:  

Cinselliği sık sık aşırı derecede önemseyen bir toplumda, cinsel bileşen içermeyen ilişkiler de dahil olmak üzere farklı ilişki türlerini anlamak ve kabul etmek ufuk genişletici. Cinselliğin aşkta bir zorunluluk olmadığını kabul etmek, bireylerin duygusal ve psikolojik ihtiyaçlarına gerçekten yanıt veren ilişki türlerini keşfetmelerine daha fazla olanak tanıyor. 

Brake, bu varsayımın, insanların "henüz aradığı şeyi bulamadıkları" veya "evli ya da sevgili olmadıkları" için kendilerini yalnız, yetişkin olamamış veya sorumsuz olduğunu düşündüklerine dair ifadelerde yer aldığını yazıyor. 

Gerçekten de hukuki ve toplumsal düzen büyük ölçüde bu varsayım üzerine yapılandırılmıştır; evlilik kurumu yalnızca iki kişinin evlenmesine izin verir ve onlara diğer ilişki türlerinin uygun olmadığı pek çok yasal fayda sunar. Bu noktada, Brake amatonormatifliğin insanları kendileri için en iyi olmayan ilişkilere girmeye zorladığını, örneğin pek iyi anlaşamadıkları birine sırf biriyle bu tür bir ilişki içinde olmak için katlandıklarını söylüyor. 

👋 Bu içerik de ilginizi çekebilir: İlişkiyi sorgulamak | Hislerinden emin olamamak 

Platonik aşıklar büyük olasılıkla romantik ideallere dayalı bir ilişki aramıyorlar.

Aromantik veya aseksüellik için de aynı şeyleri söylemek mümkün. Bu grupların üyelerinin herkes kadar başarılı hayatlar yaşayabilmesi, amatonormatifliğin evrensel olarak geçerli bir varsayım olmadığını gösteriyor. Amatonormatifliğe dayalı olmasının yanı sıra, tüm bu ilişki tavsiyeleri heteronormatiftir, çünkü onu okuyan herkesin ve romantik partnerlerinin heteroseksüel olduğunu varsayar. Bu varsayım doğru olmazsa, tavsiyenin sahip olduğu tüm değer boşa çıkar.  

Sapyoseksüalite ve platonik aşk! 

Platonik aşk ile sapyoseksüaliteyi karıştırmamak önemlidir. Sapyoseksüalite, bir kişinin zekasına karşı cinsel bir çekim ifade eder, bu da platonik aşkın fiziksel olmayan özünden farklılık gösterir. Her ikisi de karşı tarafın entellektüel veya ahlaki duruşuna hayranlık besler ancak biri fiziksel olmayan bir çekimdir diğeri cinsel arzuyu tetikleyen bir çekimdir. 

👋 Bu içerik de ilginizi çekebilir: Sapyoseksüel nedir? Kısaca: "🧠 zekaya aşık olmak" 

Platonik aşk zarar verebilir mi? 

Platonik aşka dair hep melankolik çağrışımlar yapılmasının nedeni bazen hayal kırıklığı veya tatminsizlik hissine yol açabilmesidir. Karşılıksız ya da yanlış anlaşılan bir platonik aşk üzüntü, reddedilme veya yalnızlık hislerine sebep olabilir. Eğer taraflardan biri daha samimi bir ilişki arzularsa, bu onu sürekli olarak olumsuz duygulara sürükleyebilir. Ayrıca, sadece platonik bir ilişkiyle sınırlı kalmak, daha tatmin edici olabilecek diğer ilişkileri keşfetmeyi engelleyebilir.

Her türlü ilişkide olduğu gibi, platonik aşkta da psikolojik dengeyi sağlamak için açık ve dürüst bir iletişim gerekir. Bu karmaşık duygularla başa çıkmak için genellikle sosyal çevremizden veya bir terapistten destek almak önerilir.

👋 Bu içerik de ilginizi çekebilir: Duygusal bağımlılık: Duygusal bağımlılığın 8 işareti 

Platonik aşk ne kadar sürer?

Platonik aşk, genellikle cinsel arzu içermeyen güçlü bir duygusal bağ olarak görülür, ancak süresi kişiden kişiye büyük ölçüde değişebilir. Bu tür bir ilişkinin nasıl yaşanıyor olduğu birçok bireysel ve kişilerarası faktöre bağlı çünkü.

Platonik aşkın süresi kısa süreli olabilir veya yıllarca, hatta bir ömür boyu sürebilir. Genellikle ilgili iki kişi arasındaki dinamiklere, kişisel değerlerine ve duygusal yapısına bağlıdır. Bazıları için bu aşk, daha tam bir ilişkiye geçiş yapma aşaması olabilirken, diğerleri için istikrarlı ve sürekli bir duygusal bağ olarak kalır. 

Bu ilişkiden her bireyin ne beklediğini düşünmek ve herkesin beklentilerinin karşılanmasını sağlamak için sağlıklı bir şekilde iletişim kurmak önemlidir.

Platonik arkadaşlık nedir? 

Platonik arkadaşlık, sıklıkla platonik aşkla karıştırılan ve fiziksel ya da romantik çekim olmaksızın yaşanan güçlü bir bağa dayanır. Platonik arkadaşlıkta, iki kişi karşılıklı saygı, derin bir sevgi ve sıklıkla ortak ilgi alanları veya değerler paylaşır, ilişkiyi romantizme dönüştürme niyeti veya arzusu olmadan. Bu tür bir ilişki, aşk ilişkilerine özgü potansiyel karmaşıklıklar olmaksızın derin bir duygusal bağlantı sağlayabilir ve çok zenginleştirici olabilir.

Platonik bir arkadaşlığın sınırlarını korumak için netlik ve iletişim esastır, bu da her iki tarafın aynı frekansta olduğundan ve yanlış anlaşılmaların önlenmesinden emin olunmasını sağlar.

Bu içeriği okuyanlar bunları da mutlaka okuyor!

🔗 Mesajına cevap vermiyorsa ne yapmalı? 

🔗 Birini sevip sevmediğinizi nasıl anlarsınız? Test edin!

🔗 Toksik ilişkide miyim? | 10 soru ile kendini test et!  

🔗 Mikro aldatma, ihanet midir?

Kaynak 

Love: A Very Short Introduction, Yazar : Ronald de Sousa

Rojcewicz, R. (1997). Platonic Love: Dasein’s Urge Toward Being. Research in Phenomenology,
27, 103–120. https://doi.org/10.1163/156916497X00057.