Siber zorbalık nedir? Nasıl önlenir?

tarihinde Damla , Wengood yazarı tarafından güncellendi

Sanırım tüm kadınlar gibi ben de taciz mağduru oldum. Ama sosyal medyada her gün karşımıza çıkıp da göz ardı edilen bir başka zorbalık biçimi olan "siber zorbalık", ne yaş, ne cinsiyet ne de sosyal statü farketmeksizin ruh sağlığımızı tehdit ediyor. Kısaca tanımlamak gerekirse; siber zorbalık dijital platformlar ve sosyal medya aracılığıyla “rahatsızlık verme” eylemi olarak tarif edilebilir ve bir tür şiddet biçimi anlamına gelir. Siber zorbalığı karakterize eden şey: nefret dolu ve şiddet içeren mesaj veya linç girişimi. Giderek yaygınlaşan siber zorbalık nedir? Siber zorbalık nasıl önlenir? Siber zorbalık örnekleri nelerdir? Hepsini bu yazıda bulabilirsiniz.

Siber zorbalık nedir? Nasıl önlenir?

Siber zorbalık nedir?

Zorbalık, birine kasıtlı olarak zarar vermek veya birini düzenli olarak rahatsız etme amacıyla gerçekleştirilen eylemlere denir. Amaç, kişiyi korkutmak, incitmek, sindirmek, utandırmak veya karalamak olabilir 💔. Siber zorbalık; bu eylemlerin dijital teknolojiler kullanılarak gerçekleştirilmesine verilen ad. 

Dijital platformlar, sosyal medya, kısa mesaj platformları veya oyun platformlarında gerçekleşebilen siber zorbalık, bugün her geçen gün özellikle çocukları ve gençleri tehdit ediyor.  

Kişisel bilgileriniz ve aynı zamanda yaşamınız hakkında bilgi barındıran internet teknolojileri bugün bireyler arasında kullanılan en yaygın değiş tokuş aracı denebilir. Youtube veya Instagram videosu altına yapılan şiddet içeren bir yorum, tehdit etmek amacıyla atılan bir tweet veya mobil cihazlar üzerinde oluşturulan bir sohbet odasında sizi rencide eden bir mesaj... Bunların hepsi siber zorbalık örnekleri.

90'larda çocukluğunu geçirmiş bir birey olarak, bu konu ilk başta bana da oldukça yabancıydı. Benim zamanımda, sınıf içi gruplaşmalar, okul çıkışlarında yapılan bencilce şakalar, şakanın kakaya dönüştüğü dalga geçmeler olmak üzere gerçekleşen "akran zorbalığı" araştırmalara bakılırsa, bugün siber zorbalık şeklinde devam ediyor. 


InternetSafety101.org'a göre gençlerin %33'ü siber zorbalık kurbanı olurken ebeveynlerin sadece %7'si siber zorbalık konusunda endişe duyuyor. İşin özeti siber zorbalık aslında hafife alınmaması gereken bir şiddet olgusu.  

Siber zorbalık örnekleri nelerdir?

Siber zorbaların en sık gerçekleştirdiği eylemler;

  • Dedikodu: Kamuoyunda spekülasyon oluşturma. Çevrimiçi ortamlarda hakkınızda kasıtlı ve alenen dedikodu yapılması.
  • Dışlama: Bir grup arkadaştan bir kişiyi ayırma. Özellikle okulda başlayan ve siber ortamda devam eden dışlanma.
  • Taciz: Sürekli ve kasıtlı olarak yapılan zarar verici ve rahatsız edici davranışlar.
  • Stalk: Her an izlenildiğini hissetme. İnternette başlayıp, gerçek hayata yansıyan takip ediliyormuş hissi. 
  • Trol: Kasten ve maksatlı olarak yapılan provokasyon (kışkırtma) ve örtülü hakaret, sabote.
  • Yorumlar: Yazı, fotoğraf, ekran görüntüsü veya video yoluyla yapılan hakaret ve küfür içeren negatif iletiler.
  • Saygısızlık: İletişimde haddi aşmak ve bunu devam ettirmek.
  • Sahte Hesap: Kurban adına sahte hesaplar oluşturarak ve bu oluşturulan sahte hesaplar yoluyla tehdit ve zorbalığı sürdürmek.
  • Manipülasyon: Kurbanın kendisi gibi davranarak veya başkalarının çeşitli, gizli bilgilerini yayınlayarak ve bunları çarpıtarak insanları aldatmak, dolandırmak.

Siber zorbalık yapan kişiler çoğu zaman ne yaptığını farkında değil...

Çoğu zaman insanlar siber zorbalığın önemsiz, küçük bir detay olduğunu düşünüyor, çünkü onlara göre tek yapabileceğiniz nefret mesajları almayı durdurmak için telefonunuzu veya bilgisayarınızı kapatmaktır. Taciz vakalarında da, şiddeti meşrulaştıran yorumlar aynı kişiler tarafından yapılıyor olmalı, ne dersiniz?

Sorun şu ki, siber tacizde bulunan insanlar yaptıklarının ciddiyetinin farkında değiller. Özellikle eylemlerin sonuçları kurbanların olumsuz etkilenip, korkup utanması nedeniyle farkedilemiyor. Nefret dolu bir mesaj gönderirken yalnız olmadıklarını ve bunun bir dalganın parçası olabileceğini unutuyorlar. Bazen birbirleri arasında "destek olun" şeklinde haberleşerek, toplu trol saldırısı şeklinde yapılan siber zorbalıkların bir suç eylemi olduğunu burada söylememe gerek yok heralde!

👉 Zorbalığın küçüğü büyüğü yok. Kişiye zarar veren davranışların tümü kınanmalı ve farkındalık oluşturulmalı.


🤐  
Gerçek hayatta söylemediğimiz hiçbir şeyi de, internette söylememeliyiz! Gerçek hayattaki davranış biçimleri sanal ortamda da korunmalı ve zorbalığın suç olduğu unutulmamalıdır.

Siber zorbalığa maruz kalan gruplar

İnternette zorbalık herkesi etkileyebilir. Bu durum sıklıkla internet fenomenleri veya celebrity ünlülerin başına geliyor gibi görünebilir. Fakat tehdit altındaki gruplar çok daha çeşitli ve kalabalık. Kadınlar ve LGBTQ+ bireyler bu tip zorbalıklara erkeklere göre çok daha açık. Kendi adıma, bir mayoyla bir fotoğraf yayınladığım ve vücudum normlara uygun olmadığı için şimdiden iğrenç fobik yorumlar aldım.

👉 Gençler ve çocuklar ise siber zorbalıktan en çok etkilenen gruplar. Sosyal medyadaki varlıkları genç nesiller ve çocuk yaştakiler için çok daha kritik bir öneme sahip. Sosyalleşmenin yerini dijital platformlar aldı, oyunlar bile çocuklar arasında artık mesajlaşma özellikleri ile desteklenerek dijital platformlarda oynanıyor.

Siber zorbalığın etkileri

Siber zorbalık hangi yaş grubunda gözlemlenirse gözlemlensin ruhsal, duygusal ve fiziksel bir çok sonuca sebebiyet verebilir. Özellikle gençler arasında yaşanan zorbalık örnekleri, pek çok gencin hayatını karartabiliyor, yetişkinlikte taşınacak derin yaralara neden olabiliyor.

Ruhsal sonuçlar: depresyon, intihar düşünceleri, bilişsel çarpıtmalar

Duygusal sonuçlar: Özgüven kırılması, mahcubiyet, aptal yerine konma hissi, öfke, utanç ya da sevilen şeylere karşı ilgi kaybı

Fiziksel sonuçlar: yorgunluk (uyuyamama) ya da karın ağrısı ve baş ağrısı gibi semptomlar.

Siber zorbalığa maruz kaldığında ne yapmalısın?

👉Öncelikle sakin ve soğukkanlı olmaya çalışın.

👉Zorbalık yapan kişiye asla karşılık vermeyin.

👉Siber zorbalık şikayet edilebilir. Tüm kanıtlarını saklamaktan (ekran görüntüsü vb.) ve yasal işlem başlatmak için şikayette bulunmaktan çekinmeyin.

👉Aileniz, öğretmeniniz veya size yardım edebilecek bir yakınınıza durumu hemen anlatın.

Türkiye'de başvurabileceğiniz güvenilir adresler neler?

☎️ Siber zorbalık için özellikle çocuk ve gençleri koruma amaçlı ortaya çıkmış bir çok ulusal ve uluslararası kurum mevcut. Pek çok ülkede ücretsiz olarak arayabileceğiniz ve kimliğinizi açıklamadan bir ilgiliyle konuşabileceğiniz yardım hatları bulunmaktadır.

Türkiye'de başvurabileceğiniz güvenilir kaynak ve kurumlar aşağıdaki gibidir.

Kendinizi korumayı ihmal etmeyin!

Çevrimiçi tacize karşı mücadele etmek ve bu belayı durdurmak için eğitim ve farkındalık çalışmaları oldukça önemlidir. Ayrıca, her sosyal ağ, kullanıcıları korumak için önlemler almakta, bunları takip edin.

Tacize uğrayan ama fenomenler gibi sesini çıkarıp hakkını arama şansına sahip olmayan tüm insanları düşünüyorum. Haydi onlara sevgi verelim. İnternette kendinize dikkat edin, hakaret etmenin sıradan olduğunu düşünmeyin. Kendinizi sosyal ağların sebep olduğu mutsuzluktan koruyun. Unutmayın ki, internette yalnızca olumlu şeyler yok.

Yazar notu: psikolojik etkiyi sınırlayın

Siber zorbalık psikolojik olarak yönetmek için çok şiddetlidir. Çok yorucu ve sonunda özsaygıyı derinden etkileyen bir doğası var. Çünkü yaşanan olay internet üzerinde uzun zaman erişilebilir kalacaktır. Dolayısıyla sizi her yerde ve her an takip edebilir.

Zorbalığa maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, bunu sessizce yaşamayın. Çevrenizdekilerle konuşun veya şikayette bulunun. Zorbalığın psikolojik etkilerini sınırlamak için, bir psikologdan yardım istemekten de çekinmeyin.

Ücretsiz psikolojik destek almanın yolları

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe

Kaynak

Unicef

Kaleme alan Damla , Wengood yazarı

Kahkahası ile meşhur, hayatı olabildiğince basit okuyan birisi...

En yeni makaleler

Toksik insan ne demek? Toksik insan özellikleri neler?

Hiç bazı insanlarla zaman geçirdikten sonra kendinizi kaygılı, suçlu, kafası karışmış veya tükenmiş hissettiniz mi? Eğer öyleyse, muhtemelen toksik insanlarla karşılaştınız. Bu yazıda, toksik insan nedir, toksik insan özellikleri nelerdir, hepsini konuşuyoruz. Toksik insanların yaşamınıza etkisini ve ruh sağlığınızı nasıl koruyabileceğinizi öğrenin.

Anksiyete (Kaygı) Bozukluğu nedir? Ne yapmalı?

Hepimiz zaman zaman kaygı hissederiz, fakat genellikle belirtiler hızlıca kaybolur ve sorun yaratmaz. Kaygı belirtileri sürekli ve ciddi bir şekilde devam ettiğinde ise kişi yaşam kalitesinde düşüş hissederek şikayet etmeye başlar. Baskın bir şekilde hissedilen anksiyete, sürekli devam ettiğinde işe gitme, okula gitme, arkadaşlarla görüşme veya günlük yaşantıdaki görevleri yerine getirmek zorlaşır. Bu durum normal bir kaygı olmayabilir. İşte bu noktada devreye "anksiyete (kaygı) bozukluğu" girer. Anksiyete halinin bir hastalığa dönüştüğü bu durum ile ilgili bilmeniz gereken her şey bu yazıda!

Ruh sağlığımıza hak ettiği özeni gösteriyor muyuz?

1992 yılından beri Dünya Ruh sağlığı federasyonu tarafından 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Günü olarak kutlanıyor. Ruh sağlığını genel insan sağlığından ayrı düşünemeyiz. Çünkü iyilik hali, bedensel ve ruhsal sağlığın bütününe bağlıdır. Ruh sağlığının önemini anlamak sadece kişiler için önem teşkil etmez, toplumun refahı için de oldukça önemlidir. Mental sağlığımıza dair bilmeniz gereken her şey bu makalede!

Kadından güler yüz beklemek niye? Canım isterse gülerim!

Benim aslında sorun olmayan bir sorunum var. Güler yüzlü bir insan değilim. Güler yüzlü olmak bir zorunluluk mu? Bence güler yüzlü olmamak gayet normal; yüzümü illa güldürmeyen duygularım ve fikirlerim var, o kadar! “Erkekler, güler yüzlü kadın sever”, “Kadın dediğin güler yüzlü olur.”, “Öyle asık suratlı olursan, seni beğenmezler”... Bana her şeyi yakıp yıkma isteği veren bir şey varsa o da bu tür seksist yaklaşım ve dayatmalar. Kadınlara yönelik bu dayatmalara artık tahammül edemiyorum. Bize gülümsememizi söylemeyi bırakın! Veya kahkaha atarken nelere dikkat etmemiz gerektiğini söylemeyi! Kadın ve güler yüz beklemek: neden cinsiyetçi bir yaklaşım?

Çocukluk Travmaları Yetişkinlikte Bizi Nasıl Etkiler?

Yaşlandıkça, çocukluk travmalarının bizi hâlâ nasıl etkilediğini ve bazen başa çıkılması gerçekten zor olduğunu daha fazla keşfediyorum. Çocukken yaşanan bu travmalar, genellikle göz ardı edilmiş veya küçümsenmiş olsa da, yetişkin hayatımda büyük bir yer tutuyor. Çocukluğumuzun bizi tamamen nasıl şekillendirdiğini görmek şaşırtıcı bir durum. Bu etkileri daha iyi anlamak ve yönetmek için bu yazıyı mutlaka okuyun!

En ilham verici motivasyon sözleri! 20 mükemmel söz!

Motive edici sözler duymaya mı ihtiyacınız var? Güzel sözler söyleyen biri olsa da biraz motivasyon olsa mı diyorsunuz? O zaman doğru yerdesiniz. Motivasyon sözleri kısa ama etkili oluyor. Kişi kendini çıkmazda hissettiğinde motivasyon sözleri birer ışık oluyor. Hiçbir şey, hiçbir zaman senden daha önemli değil. Tek önemli olan şeyi yap ve ne olursa olsun, hayattaki zorlukların seni vazgeçirmesine izin verme. Bir iki güzel söz oku, yeniden güç bul. 💪 İşte arada bir açıp bakmalık 20 maddelik motivasyon sözleri listesi!

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

#3 | Algı yönetimi nedir? Uydumculuk psikolojisi ve soru sorma becerisi #algı #ikna #sorgulama

Ekim 2022 · RDV Coaching | Wengood

29:12

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

🎥 Youtube

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest