Siber zorbalık nedir? Nasıl önlenir?

tarihinde Damla , Wengood yazarı tarafından güncellendi

Sanırım tüm kadınlar gibi ben de taciz mağduru oldum. Ama sosyal medyada her gün karşımıza çıkıp da göz ardı edilen bir başka zorbalık biçimi olan "siber zorbalık", ne yaş, ne cinsiyet ne de sosyal statü farketmeksizin ruh sağlığımızı tehdit ediyor. Kısaca tanımlamak gerekirse; siber zorbalık dijital platformlar ve sosyal medya aracılığıyla “rahatsızlık verme” eylemi olarak tarif edilebilir ve bir tür şiddet biçimi anlamına gelir. Siber zorbalığı karakterize eden şey: nefret dolu ve şiddet içeren mesaj veya linç girişimi. Giderek yaygınlaşan siber zorbalık nedir? Siber zorbalık nasıl önlenir? Siber zorbalık örnekleri nelerdir? Hepsini bu yazıda bulabilirsiniz.

Siber zorbalık nedir? Nasıl önlenir?
Özet

Siber zorbalık nedir?

Zorbalık, birine kasıtlı olarak zarar vermek veya birini düzenli olarak rahatsız etme amacıyla gerçekleştirilen eylemlere denir. Amaç, kişiyi korkutmak, incitmek, sindirmek, utandırmak veya karalamak olabilir 💔. Siber zorbalık; bu eylemlerin dijital teknolojiler kullanılarak gerçekleştirilmesine verilen ad. 

Dijital platformlar, sosyal medya, kısa mesaj platformları veya oyun platformlarında gerçekleşebilen siber zorbalık, bugün her geçen gün özellikle çocukları ve gençleri tehdit ediyor.  

Kişisel bilgileriniz ve aynı zamanda yaşamınız hakkında bilgi barındıran internet teknolojileri bugün bireyler arasında kullanılan en yaygın değiş tokuş aracı denebilir. Youtube veya Instagram videosu altına yapılan şiddet içeren bir yorum, tehdit etmek amacıyla atılan bir tweet veya mobil cihazlar üzerinde oluşturulan bir sohbet odasında sizi rencide eden bir mesaj... Bunların hepsi siber zorbalık örnekleri.

90'larda çocukluğunu geçirmiş bir birey olarak, bu konu ilk başta bana da oldukça yabancıydı. Benim zamanımda, sınıf içi gruplaşmalar, okul çıkışlarında yapılan bencilce şakalar, şakanın kakaya dönüştüğü dalga geçmeler olmak üzere gerçekleşen "akran zorbalığı" araştırmalara bakılırsa, bugün siber zorbalık şeklinde devam ediyor. 


InternetSafety101.org'a göre gençlerin %33'ü siber zorbalık kurbanı olurken ebeveynlerin sadece %7'si siber zorbalık konusunda endişe duyuyor. İşin özeti siber zorbalık aslında hafife alınmaması gereken bir şiddet olgusu.  

Siber zorbalık örnekleri nelerdir?

Siber zorbaların en sık gerçekleştirdiği eylemler;

  • Dedikodu: Kamuoyunda spekülasyon oluşturma. Çevrimiçi ortamlarda hakkınızda kasıtlı ve alenen dedikodu yapılması.
  • Dışlama: Bir grup arkadaştan bir kişiyi ayırma. Özellikle okulda başlayan ve siber ortamda devam eden dışlanma.
  • Taciz: Sürekli ve kasıtlı olarak yapılan zarar verici ve rahatsız edici davranışlar.
  • Stalk: Her an izlenildiğini hissetme. İnternette başlayıp, gerçek hayata yansıyan takip ediliyormuş hissi. 
  • Trol: Kasten ve maksatlı olarak yapılan provokasyon (kışkırtma) ve örtülü hakaret, sabote.
  • Yorumlar: Yazı, fotoğraf, ekran görüntüsü veya video yoluyla yapılan hakaret ve küfür içeren negatif iletiler.
  • Saygısızlık: İletişimde haddi aşmak ve bunu devam ettirmek.
  • Sahte Hesap: Kurban adına sahte hesaplar oluşturarak ve bu oluşturulan sahte hesaplar yoluyla tehdit ve zorbalığı sürdürmek.
  • Manipülasyon: Kurbanın kendisi gibi davranarak veya başkalarının çeşitli, gizli bilgilerini yayınlayarak ve bunları çarpıtarak insanları aldatmak, dolandırmak.

Siber zorbalık yapan kişiler çoğu zaman ne yaptığını farkında değil...

Çoğu zaman insanlar siber zorbalığın önemsiz, küçük bir detay olduğunu düşünüyor, çünkü onlara göre tek yapabileceğiniz nefret mesajları almayı durdurmak için telefonunuzu veya bilgisayarınızı kapatmaktır. Taciz vakalarında da, şiddeti meşrulaştıran yorumlar aynı kişiler tarafından yapılıyor olmalı, ne dersiniz?

Sorun şu ki, siber tacizde bulunan insanlar yaptıklarının ciddiyetinin farkında değiller. Özellikle eylemlerin sonuçları kurbanların olumsuz etkilenip, korkup utanması nedeniyle farkedilemiyor. Nefret dolu bir mesaj gönderirken yalnız olmadıklarını ve bunun bir dalganın parçası olabileceğini unutuyorlar. Bazen birbirleri arasında "destek olun" şeklinde haberleşerek, toplu trol saldırısı şeklinde yapılan siber zorbalıkların bir suç eylemi olduğunu burada söylememe gerek yok heralde!

👉 Zorbalığın küçüğü büyüğü yok. Kişiye zarar veren davranışların tümü kınanmalı ve farkındalık oluşturulmalı.


🤐  
Gerçek hayatta söylemediğimiz hiçbir şeyi de, internette söylememeliyiz! Gerçek hayattaki davranış biçimleri sanal ortamda da korunmalı ve zorbalığın suç olduğu unutulmamalıdır.

Siber zorbalığa maruz kalan gruplar

İnternette zorbalık herkesi etkileyebilir. Bu durum sıklıkla internet fenomenleri veya celebrity ünlülerin başına geliyor gibi görünebilir. Fakat tehdit altındaki gruplar çok daha çeşitli ve kalabalık. Kadınlar ve LGBTQ+ bireyler bu tip zorbalıklara erkeklere göre çok daha açık. Kendi adıma, bir mayoyla bir fotoğraf yayınladığım ve vücudum normlara uygun olmadığı için şimdiden iğrenç fobik yorumlar aldım.

👉 Gençler ve çocuklar ise siber zorbalıktan en çok etkilenen gruplar. Sosyal medyadaki varlıkları genç nesiller ve çocuk yaştakiler için çok daha kritik bir öneme sahip. Sosyalleşmenin yerini dijital platformlar aldı, oyunlar bile çocuklar arasında artık mesajlaşma özellikleri ile desteklenerek dijital platformlarda oynanıyor.

Siber zorbalığın etkileri

Siber zorbalık hangi yaş grubunda gözlemlenirse gözlemlensin ruhsal, duygusal ve fiziksel bir çok sonuca sebebiyet verebilir. Özellikle gençler arasında yaşanan zorbalık örnekleri, pek çok gencin hayatını karartabiliyor, yetişkinlikte taşınacak derin yaralara neden olabiliyor.

Ruhsal sonuçlar: depresyon, intihar düşünceleri, bilişsel çarpıtmalar

Duygusal sonuçlar: Özgüven kırılması, mahcubiyet, aptal yerine konma hissi, öfke, utanç ya da sevilen şeylere karşı ilgi kaybı

Fiziksel sonuçlar: yorgunluk (uyuyamama) ya da karın ağrısı ve baş ağrısı gibi semptomlar.

Siber zorbalığa maruz kaldığında ne yapmalısın?

👉Öncelikle sakin ve soğukkanlı olmaya çalışın.

👉Zorbalık yapan kişiye asla karşılık vermeyin.

👉Siber zorbalık şikayet edilebilir. Tüm kanıtlarını saklamaktan (ekran görüntüsü vb.) ve yasal işlem başlatmak için şikayette bulunmaktan çekinmeyin.

👉Aileniz, öğretmeniniz veya size yardım edebilecek bir yakınınıza durumu hemen anlatın.

Türkiye'de başvurabileceğiniz güvenilir adresler neler?

☎️ Siber zorbalık için özellikle çocuk ve gençleri koruma amaçlı ortaya çıkmış bir çok ulusal ve uluslararası kurum mevcut. Pek çok ülkede ücretsiz olarak arayabileceğiniz ve kimliğinizi açıklamadan bir ilgiliyle konuşabileceğiniz yardım hatları bulunmaktadır.

Türkiye'de başvurabileceğiniz güvenilir kaynak ve kurumlar aşağıdaki gibidir.

Kendinizi korumayı ihmal etmeyin!

Çevrimiçi tacize karşı mücadele etmek ve bu belayı durdurmak için eğitim ve farkındalık çalışmaları oldukça önemlidir. Ayrıca, her sosyal ağ, kullanıcıları korumak için önlemler almakta, bunları takip edin.

Tacize uğrayan ama fenomenler gibi sesini çıkarıp hakkını arama şansına sahip olmayan tüm insanları düşünüyorum. Haydi onlara sevgi verelim. İnternette kendinize dikkat edin, hakaret etmenin sıradan olduğunu düşünmeyin. Kendinizi sosyal ağların sebep olduğu mutsuzluktan koruyun. Unutmayın ki, internette yalnızca olumlu şeyler yok.

Yazar notu: psikolojik etkiyi sınırlayın

Siber zorbalık psikolojik olarak yönetmek için çok şiddetlidir. Çok yorucu ve sonunda özsaygıyı derinden etkileyen bir doğası var. Çünkü yaşanan olay internet üzerinde uzun zaman erişilebilir kalacaktır. Dolayısıyla sizi her yerde ve her an takip edebilir.

Zorbalığa maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, bunu sessizce yaşamayın. Çevrenizdekilerle konuşun veya şikayette bulunun. Zorbalığın psikolojik etkilerini sınırlamak için, bir psikologdan yardım istemekten de çekinmeyin.

Ücretsiz psikolojik destek almanın yolları

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe

Kaynak

Unicef

Kaleme alan Damla , Wengood yazarı

Kahkahası ile meşhur, hayatı olabildiğince tiye alan birisi... Sloganı: aslında çok basit... Ne istiyor: Herşeyin çok ciddiye alınmadığı ve hayat sevincinin esas alındığı bir dünya...

En yeni makaleler

Narsist düzelir mi? Bir narsist değişebilir mi?

Narsist bir insanla tanışıp onu sevmiş bulunduysanız, muhtemelen yukarıdaki soru aklınızdan geçiyordur. Narsist kişilik bozukluğu tanısı olan insanlar empatiden yoksundur, kendisini başkalarından üstün görür. Bu durum, narsistlerle yakın ilişki kuran diğer insanları ruh sağlığı ve duygusal olarak yıpratabilir. Gerçek şu ki, narsistik kişilik bozukluğu olan bir insanda, toksik özellikler o kadar derinlere işlemiştir ki, değişme ve daha iyi insanlar olma ihtimalleri yoktur. Bir narsistin değişemeyecek olduğunu kabul etmek, ve kişinin kendine bunu itiraf etmesi, kendi psikolojik sağlığı için oldukça önemlidir.

⚠️ Narsist insanı tanımak için bu işaretlere dikkat edin!

Patronunuz, eşiniz, veya sevdiğimiz bir yakınımız... Gün gelir hepimiz narsist bir sapkınla karşılaşabilir ve yıkıcı bir sarmalın içine çekilebiliriz. Peki kimdir bu narsistler? Onları nasıl tanıyabiliriz? İşte çevrenizdeki narsist biri varsa tespit etmek için 10 işaret!

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) hakkında bilmeniz gerekenler

Ben OKB olan insanlar arasında değilim, ancak bu oldukça yaygın bir hastalık. Türkiye’de büyük toplum kesimlerinde yapılan araştırmalarda OKB'nin her 100 kişiden 2-3'ünde görüldüğü saptanmış. Obsesif kompülsif bozukluk sahibi değilim fakat, sevdiğim bir yakınım ile bu sınavı beraber verince, bir yazı kaleme almak istedim. Endişeleri nedeniyle, bir takım şeylerin uzun süre takıntılı bir şekilde kafasını meşgul ettiğine şahit oldum. OKB'yi tanımlayan şey işte budur, bu hislere neden olan anksiyete ve atakları. Peki OKB nasıl tedavi edilir? Obsesif Kompulsif Bozukluğa neler sebep olur? Hadi açıklayalım!

Kendini sınırlamana neden olan inanç kalıpları | 🚫 TOP15

"Ben zaten şöyleyim", "Ben zaten böyleyim", "Ben yapamam...", “Benden olmaz…” Kendi kendini sabote etmene neden olan sınırlayıcı düşünceler, gerçek potansiyelini küçümsemene neden olur. Kendine farketmeden koyduğun bu sınırlar, öz motivasyonunu ve kendini gerçekleştirme girişimlerini engeller. Kısacası, kendin olmanı engeller. Herkesin deneyimi kendine, ama sınırlayıcı düşünce kalıpları az çok aynı. En yaygın 15 sınırlayıcı düşünce ve inançları kendinizden uzak tutmak için önce farkına varın.

Varoluşsal sancılar : Rahat atlatmak için yardım almaktan çekinme

Hayatın bir noktasında anlamı ve amacı aramaya başlamak. Varoluşsal bir sancı yaşamak için illa “30 yaş sendromu”nun gelmesini beklemeniz gerekmiyor maalesef, ergenlik desem, lise sıraları desem... Gözünüzde canlandı mı? Varoluşsal sancılar sırasında her şeyi sorgulamak mümkün: romantik ilişkileri, iş hayatını ve hatta yaşadığınız evi, neredeyim? ne yapıyorum? Kendini sorgulamak ve hayatla ilgili tüm bu soruları sormak sizi, kararlar almaya ve her şeyi değiştirmeye yöneltebilir. Peki neden bu sancıları yaşıyoruz? Ve varoluşsal sancıların nasıl üstesinden gelebiliriz?... bunları konuşalım!

🥊 Psikolojik savunma mekanizmaları nelerdir?

Herhangi stresli bir durumdan kaçınmak için kendi kendinizi farkında olmadan "kandırıyor" olabilirsiniz. İnsanlar gündelik hayatlarını yaşarken, psikolojik dengelerini koruyabilmek amacı ile çeşitli psikolojik savunma mekanizmaları kullanırlar. Bu savunma mekanizmaları hali hazırda kişinin kötü duygu ve düşüncelerden kaçınmasını, daha az psikolojik gerilimler yaşamasını sağlıyor olsa da, sorunların asıl kaynağı da olabiliyor. Savunma mekanizmaları egonun üzerindeki baskı ile başa çıkabilmek için oluşturulmuş düşünce, tutum ve davranışlardır... En yaygın örnekleri ise; inkar veya yadsıma, erteleme, bastırma, yön değiştirme, yansıtma, mizahlaştırma, somatizasyon vb.

Yas tutan birine baş sağlığı mesajları | 🖤 Taziye mesajları

Yaşam öyle yaratılmıştır ki sonunda hep bir son/başlangıç vardır. Doğadaki tomurcuklar gibi döngümüz, devir daim mi, bilmiyorum ama ne yazık ki ölüm bizi sevdiklerimizden ayırabiliyor. Geride kalanlara ne diyeceğini bilmek zor. Yakını vefat eden birine nasıl baş sağlığı dilenir? Kelimeler bazen kifayetsiz hissettirse de güçlüdür. Bir acıyı dindirmiyorsa da en azından biraz olsun yatıştırabilir. Sıradan bir “başın sağolsun” yerine çok daha içten, doğal ve samimi taziye mesajları örnekleri baş sağlığı dileklerinizi iletmek için size yardımcı olabilir.

Toksik romantik ilişkilere dair 10 kırmızı çizgi 🚩

Toksik bir ilişki aslında sinyallerini tanışma veya flirt aşamasında veriyor. Bu yüzden toksik bir ilişkiye başlamamak için tehlikeli sinyallerin bir listesini yapalım dedik. İçinde bulunduğun ilişkinin toksik olduğunu gösteren 10 kırmızı çizgi! 🚩

İlişkimde mutsuzum, ne yapmalıyım?

Cicim aylarının büyüsü ortadan kalktı, karnındaki kelebekler yok oldu ve heyacan azaldı. Bir ilişki içinde olmak, bizi yükselten bir hayat arkadaşına sahip olmak anlamına gelir. Sen nasıl hissediyorsun? Mutsuz, umutsuz, depresif, yorgun? Veya anlaşılmadığını düşünüyorsun? Hayat arkadaşınızın sizi güldürmekten çok ağlattığını anladığınız anda, ilişkiyi sorgulamak meşrudur... Ama gemileri yakmadan ve çekip gitmeden önce, bilin ki çözümler de mümkün! İlişkimde mutlu değilim, ne yapmalıyım diye soruyorsan doğru yerdesin.

#Seksizm nedir? Seksist kime denir? 🤷‍♀️ #farkındalık

Cinsiyetçilik, insanları yalnızca belirli bir cinsiyete veya cinsiyete ait olmaları temelinde algılamak ve yargılamak anlamına gelir. Aynı temelde "bireyin ayrıştırılmasını" kapsar. Seksizm günlük hayatımızda her gün karşılaşabileceğimiz bir olgu. Özellikle kadınları hedef alan ayrımcılığı içeriyor olsa da, kavram "cinsiyet, cinsel kimlik, cinsel yönelim ve cinsiyet ifade biçimleri" üzerinden ortaya çıkan bir ayrımcılık biçimini vurgulamaktadır. Kısaca, seksizm, aslında cinsiyetçilik ve kadın haklarının önemini vurgulayan feminist bir yaklaşım, ancak son yıllarda insan hakları temelinde bir eşitlik fikrini savunur. Peki nedir bu seksizm veya seksist dedikleri? Hemen açıklayalım!

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi Youtube'da da devam ediyor olacak! 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest