Siber zorbalık nedir? Nasıl önlenir?

tarihinde Damla , Wengood yazarı tarafından güncellendi

Sanırım tüm kadınlar gibi ben de taciz mağduru oldum. Ama sosyal medyada her gün karşımıza çıkıp da göz ardı edilen bir başka zorbalık biçimi olan "siber zorbalık", ne yaş, ne cinsiyet ne de sosyal statü farketmeksizin ruh sağlığımızı tehdit ediyor. Kısaca tanımlamak gerekirse; siber zorbalık dijital platformlar ve sosyal medya aracılığıyla “rahatsızlık verme” eylemi olarak tarif edilebilir ve bir tür şiddet biçimi anlamına gelir. Siber zorbalığı karakterize eden şey: nefret dolu ve şiddet içeren mesaj veya linç girişimi. Giderek yaygınlaşan siber zorbalık nedir? Siber zorbalık nasıl önlenir? Siber zorbalık örnekleri nelerdir? Hepsini bu yazıda bulabilirsiniz.

Siber zorbalık nedir? Nasıl önlenir?

Siber zorbalık nedir?

Zorbalık, birine kasıtlı olarak zarar vermek veya birini düzenli olarak rahatsız etme amacıyla gerçekleştirilen eylemlere denir. Amaç, kişiyi korkutmak, incitmek, sindirmek, utandırmak veya karalamak olabilir 💔. Siber zorbalık; bu eylemlerin dijital teknolojiler kullanılarak gerçekleştirilmesine verilen ad. 

Dijital platformlar, sosyal medya, kısa mesaj platformları veya oyun platformlarında gerçekleşebilen siber zorbalık, bugün her geçen gün özellikle çocukları ve gençleri tehdit ediyor.  

Kişisel bilgileriniz ve aynı zamanda yaşamınız hakkında bilgi barındıran internet teknolojileri bugün bireyler arasında kullanılan en yaygın değiş tokuş aracı denebilir. Youtube veya Instagram videosu altına yapılan şiddet içeren bir yorum, tehdit etmek amacıyla atılan bir tweet veya mobil cihazlar üzerinde oluşturulan bir sohbet odasında sizi rencide eden bir mesaj... Bunların hepsi siber zorbalık örnekleri.

90'larda çocukluğunu geçirmiş bir birey olarak, bu konu ilk başta bana da oldukça yabancıydı. Benim zamanımda, sınıf içi gruplaşmalar, okul çıkışlarında yapılan bencilce şakalar, şakanın kakaya dönüştüğü dalga geçmeler olmak üzere gerçekleşen "akran zorbalığı" araştırmalara bakılırsa, bugün siber zorbalık şeklinde devam ediyor. 


InternetSafety101.org'a göre gençlerin %33'ü siber zorbalık kurbanı olurken ebeveynlerin sadece %7'si siber zorbalık konusunda endişe duyuyor. İşin özeti siber zorbalık aslında hafife alınmaması gereken bir şiddet olgusu.  

Siber zorbalık örnekleri nelerdir?

Siber zorbaların en sık gerçekleştirdiği eylemler;

  • Dedikodu: Kamuoyunda spekülasyon oluşturma. Çevrimiçi ortamlarda hakkınızda kasıtlı ve alenen dedikodu yapılması.
  • Dışlama: Bir grup arkadaştan bir kişiyi ayırma. Özellikle okulda başlayan ve siber ortamda devam eden dışlanma.
  • Taciz: Sürekli ve kasıtlı olarak yapılan zarar verici ve rahatsız edici davranışlar.
  • Stalk: Her an izlenildiğini hissetme. İnternette başlayıp, gerçek hayata yansıyan takip ediliyormuş hissi. 
  • Trol: Kasten ve maksatlı olarak yapılan provokasyon (kışkırtma) ve örtülü hakaret, sabote.
  • Yorumlar: Yazı, fotoğraf, ekran görüntüsü veya video yoluyla yapılan hakaret ve küfür içeren negatif iletiler.
  • Saygısızlık: İletişimde haddi aşmak ve bunu devam ettirmek.
  • Sahte Hesap: Kurban adına sahte hesaplar oluşturarak ve bu oluşturulan sahte hesaplar yoluyla tehdit ve zorbalığı sürdürmek.
  • Manipülasyon: Kurbanın kendisi gibi davranarak veya başkalarının çeşitli, gizli bilgilerini yayınlayarak ve bunları çarpıtarak insanları aldatmak, dolandırmak.

Siber zorbalık yapan kişiler çoğu zaman ne yaptığını farkında değil...

Çoğu zaman insanlar siber zorbalığın önemsiz, küçük bir detay olduğunu düşünüyor, çünkü onlara göre tek yapabileceğiniz nefret mesajları almayı durdurmak için telefonunuzu veya bilgisayarınızı kapatmaktır. Taciz vakalarında da, şiddeti meşrulaştıran yorumlar aynı kişiler tarafından yapılıyor olmalı, ne dersiniz?

Sorun şu ki, siber tacizde bulunan insanlar yaptıklarının ciddiyetinin farkında değiller. Özellikle eylemlerin sonuçları kurbanların olumsuz etkilenip, korkup utanması nedeniyle farkedilemiyor. Nefret dolu bir mesaj gönderirken yalnız olmadıklarını ve bunun bir dalganın parçası olabileceğini unutuyorlar. Bazen birbirleri arasında "destek olun" şeklinde haberleşerek, toplu trol saldırısı şeklinde yapılan siber zorbalıkların bir suç eylemi olduğunu burada söylememe gerek yok heralde!

👉 Zorbalığın küçüğü büyüğü yok. Kişiye zarar veren davranışların tümü kınanmalı ve farkındalık oluşturulmalı.


🤐  
Gerçek hayatta söylemediğimiz hiçbir şeyi de, internette söylememeliyiz! Gerçek hayattaki davranış biçimleri sanal ortamda da korunmalı ve zorbalığın suç olduğu unutulmamalıdır.

Siber zorbalığa maruz kalan gruplar

İnternette zorbalık herkesi etkileyebilir. Bu durum sıklıkla internet fenomenleri veya celebrity ünlülerin başına geliyor gibi görünebilir. Fakat tehdit altındaki gruplar çok daha çeşitli ve kalabalık. Kadınlar ve LGBTQ+ bireyler bu tip zorbalıklara erkeklere göre çok daha açık. Kendi adıma, bir mayoyla bir fotoğraf yayınladığım ve vücudum normlara uygun olmadığı için şimdiden iğrenç fobik yorumlar aldım.

👉 Gençler ve çocuklar ise siber zorbalıktan en çok etkilenen gruplar. Sosyal medyadaki varlıkları genç nesiller ve çocuk yaştakiler için çok daha kritik bir öneme sahip. Sosyalleşmenin yerini dijital platformlar aldı, oyunlar bile çocuklar arasında artık mesajlaşma özellikleri ile desteklenerek dijital platformlarda oynanıyor.

Siber zorbalığın etkileri

Siber zorbalık hangi yaş grubunda gözlemlenirse gözlemlensin ruhsal, duygusal ve fiziksel bir çok sonuca sebebiyet verebilir. Özellikle gençler arasında yaşanan zorbalık örnekleri, pek çok gencin hayatını karartabiliyor, yetişkinlikte taşınacak derin yaralara neden olabiliyor.

Ruhsal sonuçlar: depresyon, intihar düşünceleri, bilişsel çarpıtmalar

Duygusal sonuçlar: Özgüven kırılması, mahcubiyet, aptal yerine konma hissi, öfke, utanç ya da sevilen şeylere karşı ilgi kaybı

Fiziksel sonuçlar: yorgunluk (uyuyamama) ya da karın ağrısı ve baş ağrısı gibi semptomlar.

Siber zorbalığa maruz kaldığında ne yapmalısın?

👉Öncelikle sakin ve soğukkanlı olmaya çalışın.

👉Zorbalık yapan kişiye asla karşılık vermeyin.

👉Siber zorbalık şikayet edilebilir. Tüm kanıtlarını saklamaktan (ekran görüntüsü vb.) ve yasal işlem başlatmak için şikayette bulunmaktan çekinmeyin.

👉Aileniz, öğretmeniniz veya size yardım edebilecek bir yakınınıza durumu hemen anlatın.

Türkiye'de başvurabileceğiniz güvenilir adresler neler?

☎️ Siber zorbalık için özellikle çocuk ve gençleri koruma amaçlı ortaya çıkmış bir çok ulusal ve uluslararası kurum mevcut. Pek çok ülkede ücretsiz olarak arayabileceğiniz ve kimliğinizi açıklamadan bir ilgiliyle konuşabileceğiniz yardım hatları bulunmaktadır.

Türkiye'de başvurabileceğiniz güvenilir kaynak ve kurumlar aşağıdaki gibidir.

Kendinizi korumayı ihmal etmeyin!

Çevrimiçi tacize karşı mücadele etmek ve bu belayı durdurmak için eğitim ve farkındalık çalışmaları oldukça önemlidir. Ayrıca, her sosyal ağ, kullanıcıları korumak için önlemler almakta, bunları takip edin.

Tacize uğrayan ama fenomenler gibi sesini çıkarıp hakkını arama şansına sahip olmayan tüm insanları düşünüyorum. Haydi onlara sevgi verelim. İnternette kendinize dikkat edin, hakaret etmenin sıradan olduğunu düşünmeyin. Kendinizi sosyal ağların sebep olduğu mutsuzluktan koruyun. Unutmayın ki, internette yalnızca olumlu şeyler yok.

Yazar notu: psikolojik etkiyi sınırlayın

Siber zorbalık psikolojik olarak yönetmek için çok şiddetlidir. Çok yorucu ve sonunda özsaygıyı derinden etkileyen bir doğası var. Çünkü yaşanan olay internet üzerinde uzun zaman erişilebilir kalacaktır. Dolayısıyla sizi her yerde ve her an takip edebilir.

Zorbalığa maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, bunu sessizce yaşamayın. Çevrenizdekilerle konuşun veya şikayette bulunun. Zorbalığın psikolojik etkilerini sınırlamak için, bir psikologdan yardım istemekten de çekinmeyin.

Ücretsiz psikolojik destek almanın yolları

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe

Kaynak

Unicef

Kaleme alan Damla , Wengood yazarı

Kahkahası ile meşhur, hayatı olabildiğince tiye alan birisi...

En yeni makaleler

Kaygı döngüsünden çıkmak | ☔ RAIN yöntemi

Kaygı genellikle dört aşamada ortaya çıkar. Çoğu zaman kaygıyla yaşayan insanlar kaygı döngüsü olarak bilinen durumu yaşarlar. Kaygının 4 aşamasının belirtilerini bilmek, kaygı döngüsünün nasıl çalıştığını anlamak belirtilerinizi yönlendirmenize yardımcı olabilir. Bu içerik Kaygı Döngüsünü Kırmak isimli kitap incelemesinden yola çıkarak bu döngüyü nasıl kırabileceğinizi anlatıyor.

Aşırı hassas kişiliği avantaja çevirmek!

"Ama neden hala ağlıyorsun?". Bu cümleyi sürekli duyuyorum, ve kendimi suçlu hissetmeme neden oluyor! Çünkü bu kadar hassas olmanın normal olmadığını düşünmemi sağlıyor. Aşırı duyarlı olduğumuzda, gözyaşları işlev görme şeklimizin bir parçasıdır. Çünkü güçlü yaşadığımız duyguları boşaltmamıza yardımcı olurlar. Bu, içinde bulunduğunuz duruma göre utanç verici olabilir ama aksine bunu bir zayıflık olarak görmemelisiniz! Kendinizi olduğunuz gibi tanıyıp kabul edip duygusallığınızı doğru şekilde kanalize edersek, aşırı duyarlılık bir güç haline bile gelebilir. Aşırı duyarlılığınızı güce nasıl dönüştüreceğinizi bu yazının devamında konuşuyor olacağım.

Temel duygular nelerdir? Duygu çeşitleri

İnsan doğası; duygu, davranış ve düşünce! Peki duygu ne demek? Temel duygular hangileri? Çocuklara kendi duygularını tanıması için onlar öğretilir, yetişkinlere ise onları nasıl kontrol etmek gerektiği öğretilir, öyle değil mi? Ancak neden bunun gerekli olduğunu hiç düşündünüz mü? Duygular davranışları nasıl etkiliyor? Tüm dünyada aynı yüz ifadesi ile kendini belli eden ve her insanda var olan 6 temel duygu var. Bunlara primer duygu da denir. Gelin duygu durumu, hayal kırıklıkları, mutluluk üzüntü vb. kavramların derinine beraber inelim, duyguları tanımak ve onları kontrol etmek için onlarla yüzleşelim.

Türkiye'de "Babalık İzni" Kullanmak

Evet, anne adaylarına tanınan doğum izni babalar için de geçerli. Ebeveynlerin arasında hiç bir fark yok iken, babalık izni hala daha hamile kadınların izin süresinden daha az ve bir çok değişken ile farklılık gösteriyor. Doğumda babalık izni, babaların bebeği tanımasına ve hatta bebek ile bağlılık oluşturmasına olanak tanır. Peki babalık izni kaç gün? Babalık izni ne zaman kullanılır? Babalık izni dilekçesi nereden bulunur? Ve tabii erkeklerde doğum izni en verimli şekilde nasıl kullanılır? Babalık izni hakkında her detayı aşağıda derledik.

Ofiste çıldırdığım gün ve sonrası | İş yerinde öfke patlaması

Ve sonra bir gün, bardağı taşıran son damla! Hissettiğimiz, ama geldiğini tam olarak göremediğimiz o gün. Kariyerini sorgulatan yönetim biçimlerinin hayal kırıklığı. Ve bam! İş yerimizde çıldırıyoruz. Uygunsuz sözler, kontrol edilemeyen tepkiler, gözyaşı, öfke patlaması… Fırtına geçtikten sonra ertesi gün ofise nasıl gidilir? İş yerinde öfke patlaması yaşadıktan sonra ne yapmalı?

Pozitif bir insan olmak istiyorum!

Bardağın dolu tarafını görmek veya boş tarafını görmek! Yaygın ama uygulaması nadir görülen bir söylem! İyimserlik seviyemizi belirlemesi açısından bu algılama biçimi, önemli. Ben, bu bardağı boş görenlerdenim! Hatta, moralim bozuk olduğunda ben bu bardaktaki dolu suyu da içip bitiriyorum. Kısacası, yeterince metafor kullandıysam, olumlu düşünmeyi beceremiyorum, her zaman en kötüsünü hayal ediyorum ve her şeyi siyah görüyorum! 😨

Hiçbir hayalim yok, ne yapacağım?

Bir kadın dergisinde karşılaştığım soru karşısında farkettim ki; Hayatta hiç bir amacım, hayalim yok! Dergideki soru karşısında, bir anda müthiş bir düşünceler sinsilesine kapıldım! Biraz şaşırdım ve soruya saatlerce baktıktan sonra sayfaya hala tek bir kelime bile yazamamıştım… Nasıl yani, benim yaşamda bir hedefim yok mu? Hayallerim sorulduğunda, aklıma gelecek hiçbir şey olmaz mı? Birkaç seyahat planı ve kısa vadeli öğrenme hedefleri dışında zihnim bomboştu ve aklıma hiçbir şey gelmiyordu. Bu durum beni kaygı ve depresif duygulara sürükledi. Peki hayatta bir amacın olması şart mı? Yoksa ne olacak?

Boşanma sebepleri | En yaygın 10 neden

İlişkilerin sınavı 3. yıldır derler. Peki ya evliliğin? TUİK’in son verilerine göre, evlilik süresine göre boşanmalar incelendiğinde, 2021 yılında gerçekleşen boşanmaların %33,6'sı evliliğin ilk 5 yılı, %20,9'u ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşti. İlgisizlik, sadakatsizlik, parasal konular ve daha nicesi evliliklerin sonlanması için neden oluşturabiliyor. Boşanmanın en yaygın 10 nedenini sıraladık!

Hiç arkadaşım yok! Neden?

Günlerimi tek bir kelime bile etmeden kendi köşemde yalnız geçiriyor değilim, bir şeyler içmek için dışarı çıkmak istersem arayabileceğim iki veya üç kişi var tabii. Ama dost diyebileceğim arkadaşım yok! Benim tercihim miydi bu? Ya da insanlar mı benden kaçtı? Etrafımdaki sağlam arkadaş gruplarını gördükçe kendime sormaktan vazgeçemiyorum: neden hiç arkadaşım yok?!

Procrastination (erteleme hastalığı) nasıl yenilir?

“Daha vakit var…”, “Önce şunu halledeyim, sonra yaparım.”, “Yarın yaparım…” Bilin bakalım ne oldu? Asla yapmadım veya yumurta kapıya dayanınca harekete geçebildim. Kimler bugünün işini yarına erteliyor? 🙌 Modern yaşamın akıl almaz temposu içerisinde, bir şeyleri yapmaya enerjimizin kalmaması normal diyebilirsiniz. Fakat erteleme davranışı sanılanın aksine masum değil ve arkasında bir sürü psikolojik sebep barındırıyor. Yetersizlik hissi, motivasyon eksikliği, stres… İşte erteleme davranışından kurtulmak için 5 ipucumuz! 💪

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

#3 | Algı yönetimi nedir? Uydumculuk psikolojisi ve soru sorma becerisi #algı #ikna #sorgulama

Ekim 2022 · RDV Coaching | Wengood

29:12

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

🎥 Youtube

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest