Tripofobi, halk arasında delik fobisi, küçük delikler, oyuk veya kabarcık kümelerinden tiksinme, bu görüntü veya hissiyat ile karşılaşınca rahatsızlık duyma şeklinde tanımlanır. Delik fobisi olan insanlar genelde, ayçiçekleri, petekler, süngerler ve çekirdekli meyveler görünce tiksinir veya huzursuz olur. Örneğin kabarcıklı yüzeylere bakmak veya dokunmak onlara korku ve endişe verir. Çoğu fobi çeşidi gibi, delik fobisinin tedavisi de mümkündür. Psikoterapi ile bu fobi aşılabilir ve hastanın yaşam kalitesi iyileşebilir.
Delik fobisi, tıp dilinde tripofobi olarak geçer. Tripofobi kelimesi, Yunanca "trypa" (delik) ve "phobia" (korku) kelimelerinden türemiştir.
En ilginç fobiler listesi 📃 arasında yerini alan bu fobi çeşidi, adından da anlaşılacağı üzere birbirine yakın, toplanmış veya kümeler halinde bulunan küçük deliklerden oluşan görüntü ve yüzeyler karşısında iğrenme, tiksinme ve yoğun bir huzursuzluk ile kendini belli eder.
📌 Bazı araştırmalara göre çocuk ve yetişkinlerin %17'sinde, yani yaklaşık altı kişiden birinde bir dereceye kadar delik fobisi gözlenmektedir. Ayrıca delik fobisi erkeklere oranla kadınlarda daha yaygın olarak görülmektedir. |
Bilimsel çalışmalar henüz tripofobinin nedenleri tam olarak nedir ortaya koymuş değil, ancak birkaç olası açıklama söz konusu. Aşağıda açıkladığım her bir tezin bence ortak noktası, delik fobisinin ilkel atalarımızdan kalma bir kaçınma davranışı olduğu.
Delik korkusunda diğer yaygın fobiler ile ayrışan bir nokta var. Fobileri genellikle korku ile ilişkilendirebilirsiniz, ancak 2018'de yapılan bir araştırma tripofobisi olan çoğu insanın birincil semptom olarak korku değil iğrenme yaşadığını öne sürüyor.
Tripofobiniz varsa, küçük delik kümeleri veya deliklere benzeyen şekiller içeren bir nesneye veya yüzeye bakarken genellikle iğrenme ve rahatsızlık duygularını fark edeceksiniz. 🤢 Oradan veya nesneden uzaklaşmak isteyecek, tüylerinizin ürperdiğini hissedeceksiniz.
Amerikan Psikiyatri Birliği (APA), Zihinsel Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabında (DSM-5) delik fobisini bir bozukluk olarak tanımıyor. Bir bozukluk olarak tanınmadığı için, onu teşhis etmek için belirlenmiş kriterler yok. Ancak, online tripofobi testi çözmek mümkün.
👉 Online tripofobi testi uygulamaları aşağıdaki şekilde gerçekleştirilir.
İkiden yüksek bir oran, delik fobisi olduğunu gösterir. Bir ruh sağlığı uzmanıyla test bulguları ve delikli kümelere karşı olumsuz tepkileriniz hakkında konuşmak faydalı olacaktır.
⚠️ Sadece ruh sağlığı uzmanları, delik korkusuna sahip olup olmadığınızı söyleyebilir. Resmi bir tripofobi teşhis kriteri olmadığından bu bir tanı olarak kabul edilmez ancak yine de, profesyonel yardım, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen belirtiler üzerine çalışmak için rehberlik ve destek sağlayabilir.
Tripofobi her ne kadar diğer fobi türlerinden ayrışsa da bireyin yaşamını tehdit etme bakımından farklı değildir. Hastanın yaşam standartında düşüşe yol açabilir ve onu zor durumlarda bırakabilir. Aşırı vakalarda, tripofobi iş hayatı, okul hayatı veya sosyal hayatı olumsuz etkileyebilir. Tedavi edilmeyen ileri vakalarda delik fobisi, kaygı bozukluğu veya obsesif kompulsif bozukluğa dönüşebilir.
👩🏻⚕️Terapist, size yaşadığınız semptomlar, onları tetikleyen şeyler, günlük hayatınızı nasıl etkilediği hakkında sorular sorarak, anksiyete koşulları veya depresyon belirtileri de dahil olmak üzere, yaşadığınız diğer ruh sağlığı semptomlarını belirlemenize yardımcı olabilir.
Tripofobi tedavisi aslında çok basit ve tedavi yöntemi oldukça çeşitli. Psikoterapi sayesinde 10 kişiden dokuzu belirli fobik bozuklukların üstesinden gelebiliyor.
Bilişsel Davranışçı Terapi yöntemi, delik fobisini tetikleyen durumlara karşı algılarınızı ve tepkilerinizi değiştirmenize yardımcı olur. BDT diğer spesifik fobiler için de kullanılan tedavi yöntemlerinden biridir. Seanslarda ruh sağlığı uzmanı ile konuşma terapisi şeklinde ilerlenir. Terapi esnasında kişiye tedavinin mantığı anlatılır. Kişinin rahatsız olduğu durumda kaçmak yerine korku ve kaygı gibi olumsuz duygular ile nasıl başa çıkılacağı öğretilir. Tedavi süresi kişinin rahatsızlığının şiddetine, tedaviye olan katılımına ve iyileşmeye olan isteğine bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Davranışçı terapide uygulanan yöntemlerden biri de maruz bırakma terapisidir.
Maruz bırakma terapisi en etkili terapi yöntemidir. Yapılan birçok araştırmada maruz bırakma ile 3 saatlik tek seansta dahi fobilerin tedavi edilebildiği görülmüştür. Tedavi sonrası takip edilen hastaların yaklaşık %90’ında korku ve kaygının kalmadığı, %60’ında ise fobi belirtilerinin tamamen ortadan kalktığı kaydedilmiştir.
Uygulama ise kısaca şöyle;
❤️🔥 Bu içeriği okuyanlar bunları da mutlaka okuyor!
🔗 En tehlikeli psikolojik hastalıklar | TOP 10
🔗 Okyanus Fobisi, Talassofobi nedir? Talassofobi testi yap!
🔗 Klostrofobi: kapalı alan korkusu | bilgi, test ve tedavi
Yazar notu: Tripofobi nasıl geçer?Maruz kalma tedavisini tamamlayan çoğu insan semptomlarında iyileşme görür. Tripofobi tetikleyicilerine hakim olduğunuzda, vücudunuzun tepkilerini yönetmek için nefes alma veya gevşeme yöntemlerini kullanabilirsiniz.#BornToBeMe |
Kaynak
Martínez-Aguayo, J. C., Lanfranco, R. C., Arancibia, M., Sepúlveda, E., & Madrid, E. (2018). Trypophobia: What Do We Know So Far? A Case Report and Comprehensive Review of the Literature. Frontiers in psychiatry, 9, 15. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2018.00015
Kaleme alan Gözde , Wengood yazarı
🍂Modern zamanlarda bir adet romantik.
Eğer bu yılbaşını tek başınıza geçirecekseniz, üzülmek yerine bu zamanı kendinize ayırarak değerlendirebilirsiniz. Bu yazıda, yılbaşını yalnız geçirmenin neden kötü bir şey olmadığını, bu özel geceyi nasıl anlamlı hale getirebileceğinizi ve kendinizi mutlu etmek için neler yapabileceğinizi keşfedeceksiniz. Hazırsanız, yeni yıl ruhunu kucaklamaya başlayalım! 🎄✨
Hayatınızda yeni bir sayfa açmak istiyor ya da hayata yeniden başlamak mı istiyorsunuz? Peki yeni kararlar almak ve hayata sıfırdan başlamak için hazır mısın? Yeniden doğmak herkes ister, ancak yapmak istediklerimizi gerçekleştirme cesaretini hepimiz gösteremiyoruz. E, tabii kolay sorular beklemez insanı. Hayatınıza yeniden başlamak için önce hangi adımı atacağını bilmek ve ne yapmak istiyorum sorusunun cevabını keşfetmiş olmak gerekir. Amacımız, feleğin çarkını şaşırtmak niyetinde olan sana motivasyon ile ilgili sözler sıralamak değil. Yeniden başlamak ve yeni hayatını şifayla, sağlıkla donatmak isteyen insanların ortak kaygı, korku, duygu ve yol haritalarını incelemek.
Yeter! İmajının incinmesine, sürekli olarak manipüle edilmeye ve kendini aşağılık veya suçlu hissetmene bir dur de artık! Otoriter yüksekten bakan, her şeyden sizi sorumlu tutan, burnu büyük ve yalancı kadın veya adamlardan kendini korumanın vakti. Narsist sapkınlık kişiliklerin özellikleri arasında son derece toksik olan şey “manipülasyon”. Bu hem psikolojik, hem de duygusal istismar devam ederken ne olursa olsun kurban bir süre ne olduğunu anlayamaz ve karşı karşıya kaldığı narsist sapkının masum olduğunu düşünür. Zorlandığın ve incindiğin gerçeğini yok sayma. Kendine ve hayatına sahip çıkıp dizginleri eline almaya hazır mısın? Narsistlerin sonu adlı film başlıyor!
Bir narsistle nasıl baş edileceğini öğrenmek zordur çünkü narsistler empatiden yoksundur, aşırı övgüye ihtiyaç duyarlar ve kendileriyle ilgili abartılı imajlara sahiptirler. Genellikle aldatıcıdırlar ve kendileriyle geçinmeyi neredeyse imkansız hale getiren derin güvenlik açıklarına sahip olurlar. Bir narsistle mücadele etmenin anahtarı yüzleşmekten kaçınmak, etkileşimleri kısa tutmak ve mümkün olduğunda mesafeli bir ilişki kurmak!
Bir şeylerin kırıldığını mı hissediyorsun? Artık birbirinizi anlamıyor musunuz? Aranızda iletişim bozukluğu mu var? En ufak şey tansiyonun yükselmesine mi neden oluyor? Öncelikle şöyle bir nefes al, muhtemelen bir kriz anındasınız.
Birbirinden anlayan sevgili bekarlara adanmış bu köşemize hoş geldin! Kendi hikayelerimizi, nasıl ve neler hissettiğimizi konuşuyor olacağız. Ve tabi ki de sana yaraşır özel hayatı yaşaman için seninle tavsiyelerimizi paylaşacağız.
İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma!
Aslı ile Yoga seansları!
Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi
Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!
Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için;
