Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) nedir?

tarihinde Yudum , Wengood yazarı tarafından güncellendi

Türkiye’de büyük toplum kesimlerinde yapılan araştırmalarda OKB'nin her 100 kişiden 2-3'ünde görüldüğü saptanmış. Obsesif kompülsif bozukluk sahibi değilim fakat, sevdiğim bir yakınım ile bu sınavı beraber verince, bir yazı kaleme almak istedim. Endişeleri nedeniyle, bir takım şeylerin uzun süre takıntılı bir şekilde kafasını meşgul ettiğine şahit oldum. OKB'yi tanımlayan şey işte budur, bu hislere neden olan anksiyete ve atakları. Peki OKB nasıl tedavi edilir? Obsesif Kompulsif Bozukluğa neler sebep olur? Hadi açıklayalım!

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) nedir?

👩‍⚕️ Obsesif kompülsif bozukluk (OKB) nedir?

OKB olarak da adlandırılan obsesif-kompulsif bozukluk, bir anksiyete bozukluğu olarak geçer. OKB, bizi korku ve kaygıdan kaynaklanan saplantılı düşüncelere sevk eder. Bu takıntılardan dolayı kendimizi sakinleştirmek için tekrarlayan alışkanlıklar veya tekrar eden zihinsel eylemlere yöneliriz. 

Bununla birlikte, herhangi bir nedenle bu geliştirdiğimiz alışkanlıklarımızı engelleyecek şeylerle karşılaşırsak da, bu kaygı dayanılmaz bir düzeye ulaşır ve panik atak gibi daha şiddetli rahatsızlıkları deneyimleyebiliriz. Örneğin, OKB tanısı alan bir yakınım vardı. O kadar ki evde bir sorun olmadığına ikna olmak için evdeki her şeyi kontrol etmek için saatlerini harcayabilirdi 🤯.

OKB neden olur?

İster kendiniz için ister sevdiğiniz biri için olsun, OKB'nin kökenini anlamak toplum için önemlidir. Genellikle obsesif kişi, orantısız düşüncelere sahip olduğunu bilir, ancak onları kontrol edemez. Çok fazla korku içinde yaşadığı için, kendini sakinleştirmek için alışkanlıklar ve zorlayıcı davranışlar ortaya koymak zorundadır. OKB'nin kişiye yaptırdığı, somut eylemler (temizleme, ışıkları söndürme, kapıları kapatma vb.) ve tekrar eden sıralı davranışlar (örneğin sayma) yoluyla kaygıyı azaltmaktır.

OKB'si olan kişilerin kaçınma gibi belirli savunma mekanizmaları vardır. Bu, huzursuzluğu tetikleyebilecek bir duruma düşmemek için her şeyi yapmak demektir.

OKB tipleri ve belirtileri 

Obsesif-kompulsif bozukluğun hepsi aynı şekilde seyretmez. Takıntılı kişiliğin kaygısına göre farklı tiplerden söz edebiliriz. En çok tekrarlayan ve en iyi bilinen dört tane tür vardır :

Temizlik takıntısı: 

Bu temelde bakteri ve virüs korkusundan kaynaklanır. Bu kişilerin yaşam alanları kusursuz bir şekilde temiz olmalıdır. Günde birkaç saat temizlik yapmak bu insanlar için neredeyse zorunluluktur ve örneğin metroda bir yere tutunmak ya da asansör düğmesine basmak gibi şeyler imkansızdır 😨.

Hata yapma korkusu: 

Zaman zaman evden çıkarken ütüyü fişte unuttuğumuz hissine kapılırız. Bunun gibi düşünceler nedeniyle kişi her şeyi birkaç kez (5 kez, 10 kez, 15 kez ...) kontrol etmeye zorlayan kalıcı bir korkuya sahip olur.

Mutsuzluk takıntısı: 

Bu OKB'nin özelliklerinden en önemlisi sürekli kötü bir şey olacağına dair bir dürtüye sahip olmaktır. 😞 Kişi “kötü bir işareti”e denk gelirse örneğin: 13 sayısı, merdiven altından geçmek, kara kedi vb. Bu dürtüler çok tehlikelidir çünkü takıntılı kişi, riskli olduğu düşünülen herhangi bir davranışı (araba kullanmak, işe gitmek vb gibi) yapmamaya karar verebilir ve belki uzun süre de yapamaz.

Simetri takıntısı: 

Yamuk duran bir masa, yanlış hizalanmış biblolar, dağınık halde dizilmiş kitaplar... Bu, Diogenes sendromunun tersi olan simetri takıntısıdır. Bu OKB türüne sahip olan kişiler için her şeyin muazzam bir şekilde düzenlenmiş olması gereklidir ve aksi halde ciddi bir kaygıya neden olur.

Bunlar en temel OKB tipleridir, ancak saldırgan düşüncelerden, fiziksel korkulardan, cinsel benzetmelerden vb. kaynaklanan başka takıntılı bozukluklar da var. Bu anlatılanlarda kendinizi buluyorsanız, bunların çok istilacı olmaları ve uzun zaman içinde kendini gösterdiğini tekrar belirtmek isterim. Yani hepimizin tuhaflıkları olabilir, ancak bunlar mutlaka OKB’siniz demek değildir.

OKB tedavisi 

OKB'nin beyinde "mutluluk hormonu" adı verilen hormon, serotonin eksikliğinden kaynaklandığını belirtmek gerekir. OKB ve depresyonun bu kadar yakından bağlantılı olmasının ve sadece "irade" ile tedavi edilmesinin mümkün olmamasının nedeni budur. Bu nedenle serotonin 🧠 düzenlenmesine yardımcı olmak için antidepresan tedavisi önerilir.

İlaç almak çoğu hasta için zorunluluk olsa bile, hastaların üçte ikisi psikolojik tedavi ile rahatsızlıklarının azaldığını görecektir 👏. Gerçekten de, etkili bir şekilde tedavi olmak ve nüksetmesini önlemek için bu iki çözümün bir arada uygulanması önerilir. Bu, obsesif bozukluklardan oldukça etkilenen hastaların izlenmesi çeşitli çalışmalarla da kanıtlanmıştır.

(BDT) Bilişsel Davranışçı Terapi: OKB tedavisi için en uygun terapi Bilişsel Davranışçı Terapidir (BDT). Korkuları ve endişeleri tedavi etmek için özel olarak uyarlanmıştır. Yavaş yavaş alışkanlıklarını değiştirerek beynin “yeniden programlamasını” sağlar. BDT ile tedavi olan kişi, hareketlerini kontrol ederek yapmak istemediği şeyleri yapmak zorunda kalmamayı öğrenecektir.

Sıkça sorulan sorular: 

(OKB) Obsesif kompülsif bozukluk bir psikolojik rahatsızlık mıdır?

Evet, bu bir psikolojik hastalıktır fakat, diğer hastalıklar gibi doğal ve çözümü mümkündür. Çevrenizden bu nedenle asla utanmamalısınız. Ruh sağlığı bozuk olan çoğu insan, sağlık profesyonellerinin desteğiyle normal bir şekilde yaşar. Bu meselede sorun, OKB'nin sıklıkla olumsuz bir şekilde yaftalanması ve bu insanların başkalarının gözünde “deli” gibi görünmelerinden korkmalarıdır.

(OKB) Obsesif kompülsif bozukluk riskli bir rahatsızlık mıdır?

Bu “ciddi” ya da hayati bir rahatsızlık değildir fakat günlük hayata etkileri büyüktür. Aşırı kaygılı düşünceler o kadar bunaltıcı hale gelir ki, bundan muzdarip olanın da onun etrafındaki insanların da hayatını olumsuz etkileyebilir.  

⚠️ OKB genelde kendini yavaş yavaş göstermeye başlar. Beyin, kompulsif reflekslerin kaygıyı azalttığını fark eder ve bu nedenle daha da sakinleşmek için onu tekrar tekrar üretmeye çalışır ve bu da kontrol edilemez hale gelen, sosyal ve mesleki yaşamı zorlaştıran kısır bir döngüye yol açar 😥.

OKB'yi kendi başıma yenmem mümkün mü? 

Peki, Obsesif kompülsif bozukluk tek başına tedavi edilebilir mi? OKB tabiki tedavi edilebilir bir hastalıktır ama bunu tek başınıza yapmanız mümkün değildir😕. Gerçekten de böyle durumlarda sadece bir psikiyatristin koyduğu teşhis geçerlidir. Bu zihinsel faktörlere bağlı bir akıl hastalığı olduğu için, kendinize teşhis koyamaz ve onu tek başınıza tedavi edemezsiniz. Bipolar bozukluk veya yeme bozuklukları gibi OKB ile ilişkili diğer bozuklukların araştırılması genellikle profesyoneller tarafından yapılır.

🤗 Bu nedenle OKB hastasıysanız veya bu yolda bir yakınınıza eşlik etmek isterseniz yardım almaktan asla çekinmeyin. Ben böyle yaptım ve çok faydasını gördüm. Türkiye Psikiyatri Derneği , obsesif bozukluklar konusunda size tavsiyelerde bulunabilir.

❤️‍🔥 Bu içeriği okuyanlar bunları da mutlaka okuyor! 

🔗 En tehlikeli psikolojik hastalıklar | TOP 10

🔗 Psikolojim bozuk mu? Nasıl anlarım? Ne yapmalıyım?

🔗 En ilginç fobi çeşitleri | Top 15

🔗 Kendinden şüphe etmene neden olan 16 gaslighting cümlesi

Yazar Notu

OKB günlük hayatınızı olumsuz etkileyebilir, bu yüzden onu tedavi etmek için bir profesyonelden yardım çok önemlidir. Sizde veya bir yakınınızda bu şikayetlervarsa randevu almak için beklemeyin.

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe

Kaynak

Türkiye Psikiyatri Derneği

Kaleme alan Yudum , Wengood yazarı

🤩Hayatımı fiziksel ve zihinsel harekete adadım. 🖋️Yazmayı, 💭düşünmeyi, 📖okumayı ve 🔎araştırmayı çok seviyorum. 😺💕🧘‍♀️Kedim ve yoga matım vazgeçilmezim.

En yeni makaleler

Çocuk istemeyen çiftlerin ortak noktası #ekoanksiyete

“Bu dünyaya gerçekten bir çocuk getirmek istiyor muyum?”. Bu, pandeminin başlangıcından beri kendime çok sık sorduğum bir soru. Medyayı dinlediğinizde gelecek çok pembe değil, bu yüzden, çocuk sahibi olmak konusunda şüpheliyim. Aynı zamanda, ekolojik tarafım bunun gezegen için kötü bir fikir olduğunu söylüyor. İklim değişikliğinden dolayı, yaşadığımız dünyayı bekleyen tehlikeye karşı korku, kaygı ve endişe gibi duygular arasında bir yerde dururken, niye çocuk sahibi olmaktan çekiniyorum sorusunun yanıtını eko anksiyetenin tanımında buldum. Eko anksiyete ile başa çıkma yolları...

Aile içi çatışma ve çözüm yolları | 🛡️10 ipucu

Aile içi ilişkilerde hepimiz daha hassas oluruz. Ama aile içi gerginlik yaşamak aslında sandığınız gibi baş etmek için imkansız değil. Anneyle babanın veya çocuklar arasında yaşanan iletişim çatışmalarına çözüm bulamadıkça bir araya gelindiğinde kurulan sofraların tadı tuzu kalmaz. Peki kimin hatası? Birçok rahatsızlığa neden olan ailedeki çatışmaların gözardı edilmek gerektiğini ve konuşulmamasını söyleyenler. Çatışmaların nedeni eşler arasında veya çocuk ve genç aile bireyleri arasında olsun, çatışmayı çözme becerileri herkes tarafından benimsenebilir. Birbirimizi dinlemek ve devam etmek için kırgınlığı bir kenara bıraksak... Yeniden bir araya gelmemizin mutlu bir hal alması için, gerilimi azaltmanın 10 yolunu beraber keşfetsek? Ne dersiniz?

Konfor alanından çıkmak istememek için 9 sebep

Atletik olmamama rağmen, bir yarı maratona kaydolur muyum? Kalabalık önünde olmaktan korkmama rağmen gelin ve damadın tepsisini tutar mıyım? Asla! Yeni trend, konfor alanından çıkmak fakat ben bu akıntıya karşı yüzüyorum ve gururla söylüyorum; "Konfor alanımı seviyorum ve konfor alanının dışına çıkmak istemiyorum". Bu bir seçim tabii. Seçimimi motive eden 9 nedeni keşfederek, siz de neden alanın dışına çıkmak istemediğimi anlayacaksınız!

Gelmeyen yetişkinlik, tutuklu kalmış ergen = 30 yaş sendromu

Korkarım ergenlikte gelmemiş isyan hali 30 yaş sendromu şeklinde kendini gösteriyor. Hoşgeldin 30 yaş! 30 yaş sendromu nedir yahu? Bu şimdi nöbet geçireceğim anlamına mı geliyor? Gelmeyen yetişkinlik nedir? Ben hiç büyük adam olamayacak mıyım? Peki iki yaş dönemi bağlantılı mı, yoksa hiç alakası yok mu? Merak eden ve bu durumda olan bir tek ben değilimdir eminim. Aile ve iş derken, kariyer sahibi olmaya başlamışken orta yaşı devirirken nereden çıktı içimdeki bu çatışmalar diye soruyorsanız cevaplar burada gizli olabilir. Buyurun 30’lu yaşlar, 30 yaş sendromuna genel bir bakış atalım mı?

Duygusal bağımlılık: Duygusal bağımlılığın 8 işareti

Bu terimin ardında gerçek bir bozukluk yatıyor. Bana onca ilişkiye mal olan bir bağımlılık bu... Her zaman yanımda birinin olmasına ihtiyacım var. Bir de istediğimde üzerime titredi mi tadından yenmez. Bu çift olma, sevilme arzusunun ardında başka bir şey gizli. Duygusal bağımlılığınızı gösteren 8 işareti keşfedin.

Öz Bakım Nedir? | Psikolog Mine Yücel #ruhsağlığı

Mutluluk ve iyi hissetmek, doğrudan kendine iyi bakmayı bilmekten geçiyor. Kendine bakmak ise bütünsel bir vizyon ile mümkün. Öz bakım; zihin, beden ve ruh sağlığı ile ilişkilidir. Öz bakım nedir?, Öz bakım bileşenleri nelerdir? aşağıda detaylıca açıklıyor olacağım. Ayrıca öz bakımın her bir boyutundan bahsedip herbirine yönelik öz bakım aktiviteleri sıralayacağım.

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

#3 | Algı yönetimi nedir? Uydumculuk psikolojisi ve soru sorma becerisi #algı #ikna #sorgulama

Ekim 2022 · RDV Coaching | Wengood

29:12

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

🎥 Youtube

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest