Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) nedir?

tarihinde Yudum , Wengood yazarı tarafından güncellendi

Türkiye’de büyük toplum kesimlerinde yapılan araştırmalarda OKB'nin her 100 kişiden 2-3'ünde görüldüğü saptanmış. Obsesif kompülsif bozukluk sahibi değilim fakat, sevdiğim bir yakınım ile bu sınavı beraber verince, bir yazı kaleme almak istedim. Endişeleri nedeniyle, bir takım şeylerin uzun süre takıntılı bir şekilde kafasını meşgul ettiğine şahit oldum. OKB'yi tanımlayan şey işte budur, bu hislere neden olan anksiyete ve atakları. Peki OKB nasıl tedavi edilir? Obsesif Kompulsif Bozukluğa neler sebep olur? Hadi açıklayalım!

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) nedir?

👩‍⚕️ Obsesif kompülsif bozukluk (OKB) nedir?

OKB olarak da adlandırılan obsesif-kompulsif bozukluk, bir anksiyete bozukluğu olarak geçer. OKB, bizi korku ve kaygıdan kaynaklanan saplantılı düşüncelere sevk eder. Bu takıntılardan dolayı kendimizi sakinleştirmek için tekrarlayan alışkanlıklar veya tekrar eden zihinsel eylemlere yöneliriz. 

Bununla birlikte, herhangi bir nedenle bu geliştirdiğimiz alışkanlıklarımızı engelleyecek şeylerle karşılaşırsak da, bu kaygı dayanılmaz bir düzeye ulaşır ve panik atak gibi daha şiddetli rahatsızlıkları deneyimleyebiliriz. Örneğin, OKB tanısı alan bir yakınım vardı. O kadar ki evde bir sorun olmadığına ikna olmak için evdeki her şeyi kontrol etmek için saatlerini harcayabilirdi 🤯.

OKB neden olur?

İster kendiniz için ister sevdiğiniz biri için olsun, OKB'nin kökenini anlamak toplum için önemlidir. Genellikle obsesif kişi, orantısız düşüncelere sahip olduğunu bilir, ancak onları kontrol edemez. Çok fazla korku içinde yaşadığı için, kendini sakinleştirmek için alışkanlıklar ve zorlayıcı davranışlar ortaya koymak zorundadır. OKB'nin kişiye yaptırdığı, somut eylemler (temizleme, ışıkları söndürme, kapıları kapatma vb.) ve tekrar eden sıralı davranışlar (örneğin sayma) yoluyla kaygıyı azaltmaktır.

OKB'si olan kişilerin kaçınma gibi belirli savunma mekanizmaları vardır. Bu, huzursuzluğu tetikleyebilecek bir duruma düşmemek için her şeyi yapmak demektir.

OKB tipleri ve belirtileri 

Obsesif-kompulsif bozukluğun hepsi aynı şekilde seyretmez. Takıntılı kişiliğin kaygısına göre farklı tiplerden söz edebiliriz. En çok tekrarlayan ve en iyi bilinen dört tane tür vardır :

Temizlik takıntısı: 

Bu temelde bakteri ve virüs korkusundan kaynaklanır. Bu kişilerin yaşam alanları kusursuz bir şekilde temiz olmalıdır. Günde birkaç saat temizlik yapmak bu insanlar için neredeyse zorunluluktur ve örneğin metroda bir yere tutunmak ya da asansör düğmesine basmak gibi şeyler imkansızdır 😨.

Hata yapma korkusu: 

Zaman zaman evden çıkarken ütüyü fişte unuttuğumuz hissine kapılırız. Bunun gibi düşünceler nedeniyle kişi her şeyi birkaç kez (5 kez, 10 kez, 15 kez ...) kontrol etmeye zorlayan kalıcı bir korkuya sahip olur.

Mutsuzluk takıntısı: 

Bu OKB'nin özelliklerinden en önemlisi sürekli kötü bir şey olacağına dair bir dürtüye sahip olmaktır. 😞 Kişi “kötü bir işareti”e denk gelirse örneğin: 13 sayısı, merdiven altından geçmek, kara kedi vb. Bu dürtüler çok tehlikelidir çünkü takıntılı kişi, riskli olduğu düşünülen herhangi bir davranışı (araba kullanmak, işe gitmek vb gibi) yapmamaya karar verebilir ve belki uzun süre de yapamaz.

Simetri takıntısı: 

Yamuk duran bir masa, yanlış hizalanmış biblolar, dağınık halde dizilmiş kitaplar... Bu, Diogenes sendromunun tersi olan simetri takıntısıdır. Bu OKB türüne sahip olan kişiler için her şeyin muazzam bir şekilde düzenlenmiş olması gereklidir ve aksi halde ciddi bir kaygıya neden olur.

Bunlar en temel OKB tipleridir, ancak saldırgan düşüncelerden, fiziksel korkulardan, cinsel benzetmelerden vb. kaynaklanan başka takıntılı bozukluklar da var. Bu anlatılanlarda kendinizi buluyorsanız, bunların çok istilacı olmaları ve uzun zaman içinde kendini gösterdiğini tekrar belirtmek isterim. Yani hepimizin tuhaflıkları olabilir, ancak bunlar mutlaka OKB’siniz demek değildir.

OKB tedavisi 

OKB'nin beyinde "mutluluk hormonu" adı verilen hormon, serotonin eksikliğinden kaynaklandığını belirtmek gerekir. OKB ve depresyonun bu kadar yakından bağlantılı olmasının ve sadece "irade" ile tedavi edilmesinin mümkün olmamasının nedeni budur. Bu nedenle serotonin 🧠 düzenlenmesine yardımcı olmak için antidepresan tedavisi önerilir.

İlaç almak çoğu hasta için zorunluluk olsa bile, hastaların üçte ikisi psikolojik tedavi ile rahatsızlıklarının azaldığını görecektir 👏. Gerçekten de, etkili bir şekilde tedavi olmak ve nüksetmesini önlemek için bu iki çözümün bir arada uygulanması önerilir. Bu, obsesif bozukluklardan oldukça etkilenen hastaların izlenmesi çeşitli çalışmalarla da kanıtlanmıştır.

(BDT) Bilişsel Davranışçı Terapi: OKB tedavisi için en uygun terapi Bilişsel Davranışçı Terapidir (BDT). Korkuları ve endişeleri tedavi etmek için özel olarak uyarlanmıştır. Yavaş yavaş alışkanlıklarını değiştirerek beynin “yeniden programlamasını” sağlar. BDT ile tedavi olan kişi, hareketlerini kontrol ederek yapmak istemediği şeyleri yapmak zorunda kalmamayı öğrenecektir.

Sıkça sorulan sorular: 

(OKB) Obsesif kompülsif bozukluk bir psikolojik rahatsızlık mıdır?

Evet, bu bir psikolojik hastalıktır fakat, diğer hastalıklar gibi doğal ve çözümü mümkündür. Çevrenizden bu nedenle asla utanmamalısınız. Ruh sağlığı bozuk olan çoğu insan, sağlık profesyonellerinin desteğiyle normal bir şekilde yaşar. Bu meselede sorun, OKB'nin sıklıkla olumsuz bir şekilde yaftalanması ve bu insanların başkalarının gözünde “deli” gibi görünmelerinden korkmalarıdır.

(OKB) Obsesif kompülsif bozukluk riskli bir rahatsızlık mıdır?

Bu “ciddi” ya da hayati bir rahatsızlık değildir fakat günlük hayata etkileri büyüktür. Aşırı kaygılı düşünceler o kadar bunaltıcı hale gelir ki, bundan muzdarip olanın da onun etrafındaki insanların da hayatını olumsuz etkileyebilir.  

⚠️ OKB genelde kendini yavaş yavaş göstermeye başlar. Beyin, kompulsif reflekslerin kaygıyı azalttığını fark eder ve bu nedenle daha da sakinleşmek için onu tekrar tekrar üretmeye çalışır ve bu da kontrol edilemez hale gelen, sosyal ve mesleki yaşamı zorlaştıran kısır bir döngüye yol açar 😥.

OKB'yi kendi başıma yenmem mümkün mü? 

Peki, Obsesif kompülsif bozukluk tek başına tedavi edilebilir mi? OKB tabiki tedavi edilebilir bir hastalıktır ama bunu tek başınıza yapmanız mümkün değildir😕. Gerçekten de böyle durumlarda sadece bir psikiyatristin koyduğu teşhis geçerlidir. Bu zihinsel faktörlere bağlı bir akıl hastalığı olduğu için, kendinize teşhis koyamaz ve onu tek başınıza tedavi edemezsiniz. Bipolar bozukluk veya yeme bozuklukları gibi OKB ile ilişkili diğer bozuklukların araştırılması genellikle profesyoneller tarafından yapılır.

🤗 Bu nedenle OKB hastasıysanız veya bu yolda bir yakınınıza eşlik etmek isterseniz yardım almaktan asla çekinmeyin. Ben böyle yaptım ve çok faydasını gördüm. Türkiye Psikiyatri Derneği , obsesif bozukluklar konusunda size tavsiyelerde bulunabilir.

❤️‍🔥 Bu içeriği okuyanlar bunları da mutlaka okuyor! 

🔗 En tehlikeli psikolojik hastalıklar | TOP 10

🔗 Psikolojim bozuk mu? Nasıl anlarım? Ne yapmalıyım?

🔗 En ilginç fobi çeşitleri | Top 15

🔗 Kendinden şüphe etmene neden olan 16 gaslighting cümlesi

Yazar Notu

OKB günlük hayatınızı olumsuz etkileyebilir, bu yüzden onu tedavi etmek için bir profesyonelden yardım çok önemlidir. Sizde veya bir yakınınızda bu şikayetlervarsa randevu almak için beklemeyin.

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe

Kaynak

Türkiye Psikiyatri Derneği

Kaleme alan Yudum , Wengood yazarı

🤩Hayatımı fiziksel ve zihinsel harekete adadım. 🖋️Yazmayı, 💭düşünmeyi, 📖okumayı ve 🔎araştırmayı çok seviyorum. 😺💕🧘‍♀️Kedim ve yoga matım vazgeçilmezim.

En yeni makaleler

Narsist ebeveyn özellikleri | 10 özellik

Narsist bir ebeveynle büyümek bir çocuk olarak başa gelebilecek en kötü şey. Narsist kişilik bozukluğuna sahip insanlar anlayışsız, bencil, ve manipülatif olurlar. Sonuç olarak bir çocuğa büyüme yolculuğunda eşlik edecek yetişkin özelliklerine sahip olduklarını söylemek zor. Narsist ebeveyni olan çocuklar bir gün yetişkin olduklarında narsistik istismar yaralarını (aşağılanma, utanç, düşük benlik saygısı vb.) şüphesiz ruhlarında taşımaya devam ediyorlar.

Narsistle ilişkide terk etme evresi | Narsist ilişki döngüsü

Bir narsistle uğraşırken anlamanız gereken en önemli şey şu; narsist kişilerin ilişkilerde tekrarladığı bir kısır döngü vardır. Narsist kendi yaşamak istediği hikaye için uygun kurbanı seçer ve kontrolü elinde tutmak için karşı tarafı manipüle eder. Yani kendinizi sorgulamayı artık bırakabilirsiniz. Narsistik kişilik bozukluğu olan kişiler sürekli olarak yeni bir av arayışı içindedir ve kriterlerine uyan birini bulduklarında siz narsistle ilişkide terk etme evresi ile tanışırsınız.

Yalnızlık sözleri: Yalnızlığa dair söylenmiş 10 söz

Yalnızlık, kimisine göre biraz kendi kendine kalmak kimisine göre kendinle yüzleşmek zorunda kalmak demek. Yalnız olduğunu düşünüyorsan, yalnız değilsin! Çoğumuz zaman zaman günlük yaşantımızı devam ettirsek de insanlardan uzak, kimse yokmuş, ve boşluktaymışız gibi hissedebiliyoruz. Yalnız olmaya dair söylenmiş sözler sayesinde etrafımızı saran boşluk hissi ile yüzleşmenize yardımcı olmaya geldik! Kelimelerini nasıl seçeceğini bilen büyük düşünürlerin sözlerini bir araya getirdik!

Birini nasıl unuturum? | 8 ipucu!

Eski sevgiliyi unutmak her zaman kolay olmuyor. İnsan ilişki sırasında bir gün biteceğini hiç düşünmediğinden, ayrılığı yönetmek sandığımız kadar kolay olmuyor. Alışkanlıklar, anılar, cep telefonunuzdaki mesajlar, gittiğiniz yerler, gerçekleşmemiş ve yarım kalmış planlar, acı verici birer unsur olarak zihnini meşgul ediyor. Peki neler olup bittiğini nasıl unutacaksınız? Eski sevgiliyi unutmak için bir formül yok mu? Maalesef birini aklımızdan söküp atmanın sihirli bir formülü yok, çünkü duygular eninde sonunda yaşanmalıdır ve etkileri ancak zamanla azalır. Yine de unutma sürecini hızlandırmak için ipuçları var!

İş psikolojisi : nedir ve ne işe yarar?

Kurumsal dünyada hala çok az bilinen iş psikoloğu, genellikle bir danışman ve koordinatör ile eşleştirilebilir. Görevi genel olarak dinleyici ve danışman olmak iken, kapsamı aslında çok daha geniş. Peki iş psikolojisi nedir ve ne işe yarar?

İlişkiden sıkılmak | Benim neden uzun ilişkim yok?!

En uzun ilişkim mi? Toplasan 2 yıl. Sanki ebediyen tatminsiz kafamın üzerinde bir lanet dolaşıyormuş gibi, ilişkilerden çabucak sıkılıyorum. El ele tutuşma, öpüşme, koklaşma derken, kötü zamanlamalar ve erken keşfedilen hatalar sonucu umutsuzluk rutinine dönüp duruyorum. İlişkilerden çabuk sıkılmak neden kaynaklanır? Uzun ilişkilerde tutunamamak gerçekten bir problem mi?

Eski sevgiliden arkadaş olur mu? | Eski sevgiliyle arkadaş kalmak

Eski sevgililik garip bir ilişki dinamiği, yönetmesi zor. Bizi herkesten daha iyi tanır, hayatımızın bir parçasıdır ve ayrılık kararı verdikten sonra birbirimizi bir daha göremeyeceğimizi, konuşmamamız gerektiğini söylemek her zaman kolay olmuyor. Alışkanlıklardan kopmak zorlayıcı bir fikir olmuştur hep. Hal böyle olunca "eski sevgili ile arkadaş kalmak" sorunsalı tam karşımızda! Eski sevgili ile arkadaş kalmak ayrılığı daha az şiddetli hale getirebilir mi? Ayrıldıktan sonra yakından veya uzaktan iletişim halinde olmak ne kadar doğru? Eski sevgili ile arkadaş kalmak, bazıları için olgunluk belirtisi bazıları içinse büyük bir hata. Bu soruya cevap arıyoruz! Eski sevgiliden arkadaş olur mu?

Flörte sorulacak sorular | Aşık eden 36 soru!

Flörte sorulacak sorular nelerdir? Film izlemeyi sever misin? Yemeğe gitmekten hoşlanır mısın? Daha yaratıcı ve işlevsel sorular var! Yeni tanıştığın biri ile uyumlu olup olmadığını anlama şansın olsaydı, hoşuna gitmez miydi? İster inanın ister inanmayın, bu 36 soruyu keşfetmek oldukça ilginç! Psikoloji profesörü Arthur Aron tarafından yapılan bilimsel bir araştırma, iki yabancı arasındaki yakınlık derecesinin bazı sorularda hızlandırılıp hızlandırılamayacağını araştırmış. Bu araştırmadan yola çıkarak yeni tanıştığın birine ilk buluşmada sorulacak sorular listesi hazırladık!

Mükemmel anne ve baba yok! Merak etme ve sakin ol.

Pozitif ebeveynlik üzerine okuduğum 18 kitap sonra, kendimi kıyafetlerim yeşil püre ile kaplı, elimdeki kaşığa elinin tersiyle vuran bebeğime çığlık atarken buluyorum. Bir anne olarak, otomatikman kendimde bir sorun olduğunu düşündüm. Yetersizlik hissi, mükemmel annelik, mükemmel ebeveyn sendromu. Bir gün kendime dur dedim, ve biraz bırakmaya karar verdim. Mükemmel ebeveyn değilim, olamıyorum… Ama, hem kendim ile hem de çocuğumla sağlıklı bir ilişki kurmaya bıkmadan çabalıyorum!

BDSM rehberi | Güven ve köle - efendi arasında protokol

BDSM'nin sadizm ve mazoşizm tarafında patoloji ile ilişkili olduğuna dair gelişmiş yaygın inançlara bir tepki olarak BDSM topluluğu zaman içinde kendi içerisinde protokoller geliştirmiştir. Toplumun diğer kesimlerinden BDSM yaşam şeklini benimseyenlere karşı en sık yapılan suçlama, "şiddet" uygulandığı yönünde. Bu yüzden güvenli BDSM rehberi hazırladık. Güvenlik ilkeleri veya protokoller ve tabii güvenli BDSM sahnesi için bilmeniz gerekenler...

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

#3 | Algı yönetimi nedir? Uydumculuk psikolojisi ve soru sorma becerisi #algı #ikna #sorgulama

Ekim 2022 · RDV Coaching | Wengood

29:12

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

🎥 Youtube

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest