Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) hakkında bilmeniz gerekenler

tarihinde Yudum , Wengood yazarı tarafından güncellendi

Ben OKB olan insanlar arasında değilim, ancak bu oldukça yaygın bir hastalık. Türkiye’de büyük toplum kesimlerinde yapılan araştırmalarda OKB'nin her 100 kişiden 2-3'ünde görüldüğü saptanmış. Obsesif kompülsif bozukluk sahibi değilim fakat, sevdiğim bir yakınım ile bu sınavı beraber verince, bir yazı kaleme almak istedim. Endişeleri nedeniyle, bir takım şeylerin uzun süre takıntılı bir şekilde kafasını meşgul ettiğine şahit oldum. OKB'yi tanımlayan şey işte budur, bu hislere neden olan anksiyete ve atakları. Peki OKB nasıl tedavi edilir? Obsesif Kompulsif Bozukluğa neler sebep olur? Hadi açıklayalım!

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) hakkında bilmeniz gerekenler
Özet

Obsesif kompülsif bozukluk (OKB) nedir?

OKB olarak da adlandırılan obsesif-kompulsif bozukluk, bir anksiyete bozukluğudur. Başka bir deyişle bu yaygın anksiyeteden kaynaklanan bir psikiyatrik hastalıktır. 

OKB, bizi korkularımızdan ve kaygılarımızdan kaynaklanan saplantılı düşüncelere sevk eder. Bu takıntılardan dolayı kendimizi sakinleştirmek için tekrarlayan alışkanlıklar veya tekrar eden zihinsel eylemlere yöneliriz. Bununla birlikte, herhangi bir nedenle bu geliştirdiğimiz alışkanlıklarımızı engelleyecek şeylerle karşılaşırsak da, bu kaygı dayanılmaz bir düzeye ulaşır ve panik atak dahil, şiddetli depresyon gibi şeylere yol açabilir…

Örneğin, OKB tanısı alan bir yakınım vardı. O kadar ki evde bir sorun olmadığına ikna olmak için evdeki her şeyi kontrol etmek için saatlerini harcayabilirdi 🤯.

(OKB) Obsesif kompülsif bozukluk bir psikolojik rahatsızlık mıdır?

Evet, bu bir psikolojik hastalıktır fakat, diğer hastalıklar gibi doğal ve normaldir. Çevrenizden bu nedenle asla utanmamalısınız. Ruh sağlığı bozuk olan çoğu insan, sağlık profesyonellerinin desteğiyle normal bir şekilde yaşar. Bu meselede sorun, OKB'nin sıklıkla olumsuz bir şekilde yaftalanması ve bu insanların başkalarının gözünde “deli” gibi görünmelerinden korkmalarıdır.

(OKB) Obsesif kompülsif bozukluk riskli bir rahatsızlık mıdır?

Bu “ciddi” ya da hayati bir rahatsızlık değildir fakat günlük hayata etkileri büyüktür. Aşırı kaygılı düşünceler o kadar bunaltıcı hale gelir ki, bundan muzdarip olanın da onun etrafındaki insanların da hayatını olumsuz etkileyebilir.  

OKB genelde kendini yavaş yavaş göstermeye başlar. Beyin, kompulsif reflekslerin kaygıyı azalttığını fark eder ve bu nedenle daha da sakinleşmek için onu tekrar tekrar üretmeye çalışır ve bu da kontrol edilemez hale gelen, sosyal ve mesleki yaşamı zorlaştıran kısır bir döngüye yol açar 😥.

Obsesif kompülsif bozukluk (OKB) neden olur?

İster kendiniz için ister sevdiğiniz biri için olsun, OKB'nin kökenini anlamak toplum için önemlidir. Genellikle obsesif kişi, orantısız düşüncelere sahip olduğunu bilir, ancak onları kontrol edemez. Çok fazla korku içinde yaşadığı için, kendini sakinleştirmek için alışkanlıklar ve zorlayıcı davranışlar ortaya koymak zorundadır. OKB'nin kişiye yaptırdığı, somut eylemler (temizleme, ışıkları söndürme, kapıları kapatma vb.) ve tekrar eden sıralı davranışlar (örneğin sayma) yoluyla kaygıyı azaltmaktır.

OKB'si olan kişilerin kaçınma gibi belirli savunma mekanizmaları vardır. Bu, huzursuzluğu tetikleyebilecek bir duruma düşmemek için her şeyi yapmak demektir.

Obsesif kompülsif bozukluk belirtileri ve farklı tipleri 

Obsesif-kompulsif bozukluğun hepsi aynı şekilde seyretmez. Takıntılı kişiliğin kaygısına göre farklı tiplerden söz edebiliriz. En çok tekrarlayan ve en iyi bilinen dört tane tür vardır :

  • Temizlik takıntısı: Bu temelde bakteri ve virüs korkusundan kaynaklanır. Bu kişilerin yaşam alanları kusursuz bir şekilde temiz olmalıdır. Günde birkaç saat temizlik yapmak bu insanlar için neredeyse zorunluluktur ve örneğin metroda bir yere tutunmak ya da asansör düğmesine basmak gibi şeyler imkansızdır 😨.
  • Hata yapma korkusu: Zaman zaman evden çıkarken ütüyü fişte unuttuğumuz hissine kapılırız. Bunun gibi düşünceler nedeniyle kişi her şeyi birkaç kez (5 kez, 10 kez, 15 kez ...) kontrol etmeye zorlayan kalıcı bir korkuya sahip olur.
  • Mutsuzluk takıntısı: Bu OKB'nin özelliklerinden en önemlisi sürekli kötü bir şey olacağına dair bir dürtüye sahip olmaktır. 😞 Kişi “kötü bir işareti”e denk gelirse örneğin: 13 sayısı, merdiven altından geçmek, kara kedi vb. Bu dürtüler çok tehlikelidir çünkü takıntılı kişi, riskli olduğu düşünülen herhangi bir davranışı (araba kullanmak, işe gitmek vb gibi) yapmamaya karar verebilir ve belki uzun süre de yapamaz.
  • Simetri takıntısı: Yamuk duran bir masa, yanlış hizalanmış biblolar, dağınık halde dizilmiş kitaplar... Bu, Diogenes sendromunun tersi olan simetri takıntısıdır. Bu OKB türüne sahip olan kişiler için her şeyin muazzam bir şekilde düzenlenmiş olması gereklidir ve aksi halde ciddi bir kaygıya neden olur.

Bunlar en temel OKB tipleridir, ancak saldırgan düşüncelerden, fiziksel korkulardan, cinsel benzetmelerden vb. kaynaklanan başka takıntılı bozukluklar da var. Bu anlatılanlarda kendinizi buluyorsanız, bunların çok istilacı olmaları ve uzun zaman içinde kendini gösterdiğini tekrar belirtmek isterim. Yani hepimizin tuhaflıkları olabilir, ancak bunlar mutlaka OKB’siniz demek değildir.

Obsesif kompülsif bozukluk tedavisi 

OKB'nin beyinde "mutluluk hormonu" adı verilen hormon, serotonin eksikliğinden kaynaklandığını belirtmek gerekir. OKB ve depresyonun bu kadar yakından bağlantılı olmasının ve sadece "irade" ile tedavi edilmesinin mümkün olmamasının nedeni budur. Bu nedenle serotonin 🧠 düzenlenmesine yardımcı olmak için antidepresan tedavisi önerilir.

İlaç almak çoğu hasta için zorunluluk olsa bile, hastaların üçte ikisi psikolojik tedavi ile rahatsızlıklarının azaldığını görecektir 👏. Gerçekten de, etkili bir şekilde tedavi olmak ve nüksetmesini önlemek için bu iki çözümün bir arada uygulanması önerilir. Bu, obsesif bozukluklardan oldukça etkilenen hastaların izlenmesi çeşitli çalışmalarla da kanıtlanmıştır.

(BDT) Bilişsel Davranışçı Terapi: OKB tedavisi için en uygun terapi Bilişsel Davranışçı Terapidir (BDT). Korkuları ve endişeleri tedavi etmek için özel olarak uyarlanmıştır. Yavaş yavaş alışkanlıklarını değiştirerek beynin “yeniden programlamasını” sağlar. BDT ile tedavi olan kişi, hareketlerini kontrol ederek yapmak istemediği şeyleri yapmak zorunda kalmamayı öğrenecektir.

OKB'yi kendi başıma yenmem mümkün mü? 

Peki, Obsesif kompülsif bozukluk tek başına tedavi edilebilir mi? OKB tabiki tedavi edilebilir bir hastalıktır ama bunu tek başınıza yapmanız mümkün değildir😕. Gerçekten de böyle durumlarda sadece bir psikiyatristin koyduğu teşhis geçerlidir. Bu zihinsel faktörlere bağlı bir akıl hastalığı olduğu için, kendinize teşhis koyamaz ve onu tek başınıza tedavi edemezsiniz. Bipolarite veya yeme bozuklukları gibi OKB ile ilişkili diğer bozuklukların araştırılması genellikle profesyoneller tarafından yapılır.

🤗 Bu nedenle OKB hastasıysanız veya bu yolda bir yakınınıza eşlik etmek isterseniz yardım almaktan asla çekinmeyin. Ben böyle yaptım ve çok faydasını gördüm. Türkiye Psikiyatri Derneği , obsesif bozukluklar konusunda size tavsiyelerde bulunabilir.

Yazar Notu

OKB günlük hayatınızı olumsuz etkileyebilir, bu yüzden onu tedavi etmek için bir profesyonelden yardım çok önemlidir. Sizde veya bir yakınınızda bu şikayetlervarsa randevu almak için beklemeyin.

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe

Kaynak

Türkiye Psikiyatri Derneği

Kaleme alan Yudum , Wengood yazarı

🤩Hayatımı fiziksel ve zihinsel harekete adadım. 🖋️Yazmayı, 💭düşünmeyi, 📖okumayı ve 🔎araştırmayı çok seviyorum. 😺💕🧘‍♀️Kedim ve yoga matım vazgeçilmezim.

En yeni makaleler

Toksik romantik ilişkilere dair 10 kırmızı çizgi 🚩

Toksik bir ilişki aslında sinyallerini tanışma veya flirt aşamasında veriyor. Bu yüzden toksik bir ilişkiye başlamamak için tehlikeli sinyallerin bir listesini yapalım dedik. İçinde bulunduğun ilişkinin toksik olduğunu gösteren 10 kırmızı çizgi! 🚩

İlişkimde mutsuzum, ne yapmalıyım?

Cicim aylarının büyüsü ortadan kalktı, karnındaki kelebekler yok oldu ve heyacan azaldı. Bir ilişki içinde olmak, bizi yükselten bir hayat arkadaşına sahip olmak anlamına gelir. Sen nasıl hissediyorsun? Mutsuz, umutsuz, depresif, yorgun? Veya anlaşılmadığını düşünüyorsun? Hayat arkadaşınızın sizi güldürmekten çok ağlattığını anladığınız anda, ilişkiyi sorgulamak meşrudur... Ama gemileri yakmadan ve çekip gitmeden önce, bilin ki çözümler de mümkün! İlişkimde mutlu değilim, ne yapmalıyım diye soruyorsan doğru yerdesin.

#Seksizm nedir? Seksist kime denir? 🤷‍♀️ #farkındalık

Cinsiyetçilik, insanları yalnızca belirli bir cinsiyete veya cinsiyete ait olmaları temelinde algılamak ve yargılamak anlamına gelir. Aynı temelde "bireyin ayrıştırılmasını" kapsar. Seksizm günlük hayatımızda her gün karşılaşabileceğimiz bir olgu. Özellikle kadınları hedef alan ayrımcılığı içeriyor olsa da, kavram "cinsiyet, cinsel kimlik, cinsel yönelim ve cinsiyet ifade biçimleri" üzerinden ortaya çıkan bir ayrımcılık biçimini vurgulamaktadır. Kısaca, seksizm, aslında cinsiyetçilik ve kadın haklarının önemini vurgulayan feminist bir yaklaşım, ancak son yıllarda insan hakları temelinde bir eşitlik fikrini savunur. Peki nedir bu seksizm veya seksist dedikleri? Hemen açıklayalım!

Sınırlayıcı düşünceler: kendi kendini baltama artık!

“Sky is the limit!” Sınır gökyüzüdür… Ya da değil! Peki, size engel olan düşünceler var ya, onlardan nasıl uzak dururuz? Hepimizde var olan sınırlayıcı düşünceler, önkoşullanma nedeniyle ilerlememizi engeller. Gerçek kabul ettiğimiz sınırlayıcı inançlar ve size engel olan düşünceler artık önünüzde duramasın! Bu söylediklerimiz sizi heyecanlandırdı mı?

Ailemizi sevmek zorunda mıyız? Ben hayırsız evlat mıyım?

Ebeveynlerimiz bizim rol modelimiz, ilham kaynağımız, koruyucularımız. Ergenlikte, kendi kimliğimiz oluşmaya başladığında, insan ailesine karşı aynı duyguları ve hayranlığı hissetmeyebiliyor. Tek başına muhakeme yeteneği kazanıp dünyayı kendi gözünden değerlendirmeye başlayabildiğinde kendine “kimseyi sevmek zorunda değilim.” diyebiliyorsun. İşte tam o anda, üzerinde hak sahibi olduğunu düşündüğün ebeveynlerin ile fikir ayrılığına düştüğünü hissettiğinde kendine kızmaya başlıyorsun. Önemli değil, insan ailesini sevmek zorunda değil ve inan bunu kabul etmek çok iyi hissettiriyor!

Sapyoseksüel ne demek? Kısaca: beyin aşkı!

Latince "zeki, bilge, bilgili" anlamına gelen "sapio" ve cinsel ve cinsellikle ilgili anlamına gelen “seksüel” kelimesinden oluşan “sapyoseksüel” kelimesi, dış görünüş ve fiziksel görünümden önce zeka, entelektüel seviye ve kültür düzeyi gibi kriterlerden etkilenen insanları tanımlamak için kullanılır. Bir sapyoseksüel için zeka, espri ve mizah anlayışı, diyalogların kalitesi önemli bir cinsel çekim aracıdır. Zeki sözcüğü onlar için büyülüdür. Sapyoseksüellik ile ilgili daha fazlası için aşağı kaydır!

🏳️‍🌈LGBTİ+ ne demek bilmeyenler var mı? LGBTİ+ açılımı nedir?

İnsanların kimlik veya cinsel yönelim farklılıklarını öne sürdüğü, gelişen bir toplum görmekten mutluyum. Heteroseksüel normlar dışında farklı cinsel yönelimlere sahip kişiler kendilerini LGBTI+ topluluğunda bulmaktadır 🏳️‍🌈. Peki LGBTI+ ne demek, açılımı nedir? Bu kısaltmanın her harfi neye karşılık geliyor? LGBTI+ sözlüğü niteliğinde bir yazı sizi bekliyor.

Panseksüel nedir? Panseksüellik: kısaca etiket tanımayan aşk!

Bugün hala ne anlama geldiği herkesçe bilinmeyen "panseksüel" kelimesi yeni bir kavram değil. Ne anlama geldiğini tam olarak bilmeden, sık sık karşımıza çıkan bu terim, medyanın biraz malzemesi haline geliyor. Öyle ki, televizyon programlarında bazı sanatçılar artık heteroseksüellik çerçevesinin ötesine geçemeyen bir cinsellikle, alakalı alakasız, çoğunlukla LBTQIA+ bireylere yönelik mantıksız soruları, açıkça yanıtlamaktan çekinmiyor. Bir cinsel yönelim: panseksüellik. Panseksüel nedir? Ben panseksüel miyim? Panseksüel bayrağı nasıldır? Gelin, Freud'dan Miley Cyrus'a, panseksüellik ile ilgili her şeye beraber göz atalım ve bilinçlenelim.

Monoton ilişki yürür mü? Rutin öldürür mü?

Bir çift olarak rutinden kaçmak, kendinizi sürekli yenilemek ve hem günlük hayatınızı hem de ilişkinizi renklendirmek için çaba gerekir. Kadın dergileri bize monoton ilişki ne demek diye bir kere kodladı. Rutin sanki olumsuz bir şeymiş ve ona karşı savaşmamız gerektiğini, ilişkimize renk katmamız gerektiğini vs. söyleyip durdular. “Evlilik aşkı öldürüyor!” veya “Monoton ilişkiler bir süre sonra bitmeye mahkum.” gibi hurafelerle bizi yıllarca yiyip bitirdiler. Peki ya aslında bir çiftin asıl birleştirici gücü düzen ve rutin ise? Sonuçta ilişkiler biraz da güvenlik ve düzen arayışı değil midir?

Duygusal travmalar | Neden olur? Belirtileri nelerdir? Çözüm ne?

Sanırım hepimiz hayatımızın bir noktasında az çok travmatik olaylar yaşamışızdır. Benim ilk travmaya maruz kalışım, annemin ölümüydü. Bu olay karşısında travmanın etkisini azaltmak amacıyle verdiğim duygusal tepkiler tam da travma sonrası stres bozukluğu belirtileri veriyordu. O an anladım ki travmatik bir olaydan sonra nasıl hissettiğinizi asla küçümsememelisiniz. Psikolojik travma insan hayatını derinden etkileyebilir. Duygu ve düşüncelerinin yönünü belirleyebilir, fiziksel ve duygusal rahatsız edici bir çok sonucu olabilir. Duygusal şok, zihnimizin ve vücudumuzun şok edici bir duruma karşı tepkisidir. Devam ederse bazı kişilerde psikiyatrik patolojiye dahi dönüşebilir. Peki ruhsal travma nasıl anlaşılır? Duygusal travma nasıl iyileşir? Atlatamayacak mıyım?

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi Youtube'da da devam ediyor olacak! 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest