İnsan haksızlığın karşısında kendini mutsuz, öfkeli, güçsüz ve değersiz hisseder. Haksızlığa uğramış bir çocuk ruhsal olarak nasıl yaralanıyorsa yetişkin de aynı oranda yaralanabilir. Bu yüzden baş etmek için en zor olumsuz duygulardan biri olan haksızlığa uğramışlığın psikolojisine beraber bir göz atmak istedik. Özellikle haksızlığa uğradığınızı hissetmek sizin için yerleşik bir duygu ise daha sağlıklı bir bilişsel sistem için bu duyguyu yönetmek nasıl mümkün bilmekte fayda var.
Kanadalı yazar Lise Bourbeau 📚 "Kendiniz Olmanızı Engelleyen 5 Yara" isimli kitabında çocuklukta gerçekleşen ve yetişkinlikte izlerini taşıdığımız ruhsal yaralardan bahsederken listede bu duyguya yer vermişti; haksızlığa uğramışlık duygusu.
Adalet duygusu atalarımızdan bize aktarılmış bir "ahlaki değeri" ifade eder. Atlanta’daki Emory Üniversitesi’nden primat davranışları profesörü Frans de Waal’ın maymunlarla yaptığı araştırmanın sonuçları eşitlik ve adalet duygusunun, insan doğası açısından taşıdığı anlamı kanıtlar nitelikte. (bkz. o ünlü video)
Haksızlığa uğramak, kişinin kendi gözündeki değeri ile karşılaştığı dış dünya değerlendirmesi bir olmadığında, varoluşunun herkes ile eşit şekilde kabul görmediğini, anlaşılmadığını, önemsenmediğini hissettiği anda ortaya çıkabilen bir duygu.
Haksızlığa uğrayan birey; hayal kırıklığı, üzüntü ve öfke gibi kuvvetli olumsuz duygular ile tetiklenir. Bu olumsuz hisler zihnimizde yer ettiğinde ise hayata bakışımız, tepki ve davranışlarımız değişime uğrar. Bazı değerlerimiz zedelenirken, en temel "güven duygusu" zarar görür, bu da kalıcı tahribat anlamına gelir.
Gelir adaletsizliği, cinsiyetçi yaklaşımlar, önyargılar gibi sosyal eşitsizlikler bizi derin bir kırgınlığa sürükleyebilir. Yetişkinlikte haksızlığa uğradığınız bir diğer alan ise kuşkusuz iş hayatı. İş yerinde saygısızlık, anlaşmada yer alan veya söz verilen şeylerin gerçekleşmemesi kendinizi sosyal adaletsizliğin kurbanı olarak görmeniz için yeterlidir.
Ayrıca yolsuzluk (sınav sorularının çalınması), suistimal, ayrımcılık, her türlü eşitsizlik veya ihanet bu bizi şiddetli olumsuz duygulara ve öfkeye sürükleyebilir. Bireysel olarak her zaman sosyal adalet için mücadele verebiliriz.
Haksızlığa uğramışlık travmatik kaynağını 3-5 yaş arasındaki dönemden alabilir. Bu dönemde bireyselliğimizin ve diğerlerine göre farklılıklarımızın farkına varırız. Bu süreçte dış dünyayla yüzleşmek ve beklentilerimize uymadığını görmek kolay değildir. Bu yüzden haksızlığa uğramak bir çocuk için ruhsal yaralanma demektir.
Bu duygu tek başına bir çocuğun duygusal gelişmişliği ile baş edilecek bir duygu değildir. Dolayısıyla bu duygusal yük yetişkinlikte onu takip edecektir çünkü dış dünyayı değerlendiren zihinsel yapı zedelenmiş halde gelişir.
Örneğin;
Aslında adaletsizlik hissetmek için çocuk olmanıza gerek yok. Yetişkinlik hayatında yaşadığımız sorunlar karşısında da haksızlığa uğramış hissedebiliriz. Haksızlık, genel olarak özetlemek gerekirse iki parametreye bağlı olarak hissedilebilir.
"Ama bu haksızlık!" Bu cümleyi her karşılaştığınız sorunun ardından kuruyor musunuz? Kişi kendini sürekli haksızlığa uğramış hissetmeye meyilliyse, sorunlardan kaçma eğilimi gösteriyorsa, duyguları ile bağlantı kurmakta zorlanıyorsa, kendisine aşırı yük almaya hazırsa, bir haksızlığa uğramışlık travması var demektir.
Yapılan haksızlıklar haklı olsun ya da olmasın, mağdur olan kişi kendini standart cümlelerle ifade ederek kendini mağdur etme eğiliminde olacaktır. Örneğin, “Hep benim başıma geliyor!". Kendinizi bu mağdur rolüne sokmak, daha iyi hissetmek için kaynağınızı iç dünyanızdan değil de, dış dünyadan almak için uğraşmanıza neden olur. Mutluluğunu dış dünyaya bağlamış bir birey ise huzur inşa etmekte zorlanacaktır.
🧐 Olumsuz otomatik düşünce veya bilişsel çarpıtma
Madde madde size iyi gelecek tutumları sıralamadan önce belirtmeliyim ki; haksızlığa uğramış hisseden birinin ilk yapması gereken şey, haksızlığa uğradığını kabul etmek, yani durumla önce barışmak. Freud'un dediği gibi bastırılan her duygu birgün gelir daha farklı formlarda ve daha şiddetli şekilde size geri dönecektir. Bu yüzden duygusal iç dünyanızı farkında olmak kadar olumsuz duygularla baş etmeyi öğrenmek de çok önemli.
Söylemesi yapmaktan çok daha kolay biliyorum, ama ne hissettiğinizi anlamak ve kendini dinlemek elzem. Bu, olumsuz olanlar da dahil olmak üzere duygularınızı daha iyi yönetmenizi sağlayacak 🧹. Haksızlığa uğramanın verdiği acı duygular içinde sıkışıp kalmamak için olaylara uzaktan bakabilme becerimiz üzerinde çalışıyoruz.
Hiçbir şeyi değiştiremeyeceğimiz hissine bizi hapseden şey duygularımızdır 😣. Öğrenilmiş çaresizlikten bizi kurtaracak olan duygularla iletişim kurmayı öğrenmek!
Calimero sendromu yaşayan insanlar gibi sürekli şikayet edip durmak yerine duygularımı serbest bırakırken gerçekleri objektif bir şekilde dile getiriyorum:
“Emek verdiğim halde takdir göremedim. Bu durumla karşı karşıya kalmak beni sinirlendiriyor, ancak geçimimin büyük bir bölümünü bu işten kazandığım için de tepki vermeye korkuyorum ve kaygı hissediyorum .”
Bir haksızlığın kurbanıysanız, hareketsiz kalmak daha acı vericidir. Hiçbir şey yapmamakla kendimizi ıstırabımıza kapatıyoruz. Haksızlık karşısında pasif bir tutum sergileyerek aynı zamanda başkalarının bizi suistimal etmesine ve adaletsizliklerin çoğalmasına da neden olabiliriz.
Kendi adıma, sorunumu fark eder etmez, objektif bir değerlendirme sonucunda nereye kadar, ne şekilde buna tepki verebilirim ve aksiyona geçebilirim diye sorguluyorum. Bu aynı zamanda kontrolü yeniden kazanmanın ve duyguları yeniden dengelemenin bir yolu haline geliyor.
Bir defa haksızlığa uğradığınızda aşırı hassas olmanız mümkün. Bu durum kendinizi sürekli başkalarını gözlemlerken bulmanıza neden olabilir. Örneğin; bir terfi talebinin reddedilmesi gibi haksız bir şeyle karşılaştığınızda, kendinizi terfi alan bir iş arkadaşınızla karşılaştırmanıza neden olabilir.
Durumumuzu diğerinin durumuyla ilişkilendirmek, tüm unsurları dikkate alamayacağımızı bildiğimiz bir ortamda güçlü bir fark yaratır. Biraz buzdağı gibi, sadece ortaya çıkan kısmını görüyoruz ama su altındaki her şeyi değil ❄️!
Kendini karşılaştımak bir nevi kendi değerini belirlerken dışarıdan referans almak anlamına gelir ve incinmiş hissetme olasılığımızı arttırırız, özgüven kaybı yaşarız. 🤕
Özellikle haksızlığa uğramış çocukluk geçmişi olan bireyler, mükemmelliyetçi yönleri ve iş bitirici, görev insanları olarak bilinirler. Özverili insanlardır. Çünkü bu durumun tıpkı ebeveyninin onu yaptıkları ile değerlendirdiği gibi diğer insanların gözünde de sevilen ve değer gören biri yapacağına inanır. Kendine aşırı yüklenmek, hata yapmaktan korkmak, başarısızlık duygusu ile baş edememek, sorunlarla yüzleşmek istememek bu insanların ortak özelliği.
Yapmanız gereken kendinizi güçlü ve zayıf yönleriniz ile keşfedip kendinize karşı nazik olmayı öğrenmek. Örneğin; kontrolden çıkan bir durum karşısında güçsüzlüğümüzü kabul etmek ve kendimize yüklenmemek.
Yazar notu: haksızlığa uğramak acı verici bir duyguAdaletsizlik duygusuyla yaşamak kolay değildir ve her insanın deneyimine ve çocukluk geçmişine bağlı olarak baş etmek zorlaşabilir. Karşılaşılan sorunlar eski yaraları yeniden alevlendirebilir ve derin acılara neden olabilir.🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..." #BornToBeMe |
Kaleme alan Gözde , Wengood yazarı
🍂Modern zamanlarda bir adet romantik.
Narsist bir ebeveynle büyümek bir çocuk olarak başa gelebilecek en kötü şey. Narsist kişilik bozukluğuna sahip insanlar anlayışsız, bencil, ve manipülatif olurlar. Sonuç olarak bir çocuğa büyüme yolculuğunda eşlik edecek yetişkin özelliklerine sahip olduklarını söylemek zor. Narsist ebeveyni olan çocuklar bir gün yetişkin olduklarında narsistik istismar yaralarını (aşağılanma, utanç, düşük benlik saygısı vb.) şüphesiz ruhlarında taşımaya devam ediyorlar.
Bir narsistle uğraşırken anlamanız gereken en önemli şey şu; narsist kişilerin ilişkilerde tekrarladığı bir kısır döngü vardır. Narsist kendi yaşamak istediği hikaye için uygun kurbanı seçer ve kontrolü elinde tutmak için karşı tarafı manipüle eder. Yani kendinizi sorgulamayı artık bırakabilirsiniz. Narsistik kişilik bozukluğu olan kişiler sürekli olarak yeni bir av arayışı içindedir ve kriterlerine uyan birini bulduklarında siz narsistle ilişkide terk etme evresi ile tanışırsınız.
Yalnızlık, kimisine göre biraz kendi kendine kalmak kimisine göre kendinle yüzleşmek zorunda kalmak demek. Yalnız olduğunu düşünüyorsan, yalnız değilsin! Çoğumuz zaman zaman günlük yaşantımızı devam ettirsek de insanlardan uzak, kimse yokmuş, ve boşluktaymışız gibi hissedebiliyoruz. Yalnız olmaya dair söylenmiş sözler sayesinde etrafımızı saran boşluk hissi ile yüzleşmenize yardımcı olmaya geldik! Kelimelerini nasıl seçeceğini bilen büyük düşünürlerin sözlerini bir araya getirdik!
Eski sevgiliyi unutmak her zaman kolay olmuyor. İnsan ilişki sırasında bir gün biteceğini hiç düşünmediğinden, ayrılığı yönetmek sandığımız kadar kolay olmuyor. Alışkanlıklar, anılar, cep telefonunuzdaki mesajlar, gittiğiniz yerler, gerçekleşmemiş ve yarım kalmış planlar, acı verici birer unsur olarak zihnini meşgul ediyor. Peki neler olup bittiğini nasıl unutacaksınız? Eski sevgiliyi unutmak için bir formül yok mu? Maalesef birini aklımızdan söküp atmanın sihirli bir formülü yok, çünkü duygular eninde sonunda yaşanmalıdır ve etkileri ancak zamanla azalır. Yine de unutma sürecini hızlandırmak için ipuçları var!
Kurumsal dünyada hala çok az bilinen iş psikoloğu, genellikle bir danışman ve koordinatör ile eşleştirilebilir. Görevi genel olarak dinleyici ve danışman olmak iken, kapsamı aslında çok daha geniş. Peki iş psikolojisi nedir ve ne işe yarar?
En uzun ilişkim mi? Toplasan 2 yıl. Sanki ebediyen tatminsiz kafamın üzerinde bir lanet dolaşıyormuş gibi, ilişkilerden çabucak sıkılıyorum. El ele tutuşma, öpüşme, koklaşma derken, kötü zamanlamalar ve erken keşfedilen hatalar sonucu umutsuzluk rutinine dönüp duruyorum. İlişkilerden çabuk sıkılmak neden kaynaklanır? Uzun ilişkilerde tutunamamak gerçekten bir problem mi?
Eski sevgililik garip bir ilişki dinamiği, yönetmesi zor. Bizi herkesten daha iyi tanır, hayatımızın bir parçasıdır ve ayrılık kararı verdikten sonra birbirimizi bir daha göremeyeceğimizi, konuşmamamız gerektiğini söylemek her zaman kolay olmuyor. Alışkanlıklardan kopmak zorlayıcı bir fikir olmuştur hep. Hal böyle olunca "eski sevgili ile arkadaş kalmak" sorunsalı tam karşımızda! Eski sevgili ile arkadaş kalmak ayrılığı daha az şiddetli hale getirebilir mi? Ayrıldıktan sonra yakından veya uzaktan iletişim halinde olmak ne kadar doğru? Eski sevgili ile arkadaş kalmak, bazıları için olgunluk belirtisi bazıları içinse büyük bir hata. Bu soruya cevap arıyoruz! Eski sevgiliden arkadaş olur mu?
Flörte sorulacak sorular nelerdir? Film izlemeyi sever misin? Yemeğe gitmekten hoşlanır mısın? Daha yaratıcı ve işlevsel sorular var! Yeni tanıştığın biri ile uyumlu olup olmadığını anlama şansın olsaydı, hoşuna gitmez miydi? İster inanın ister inanmayın, bu 36 soruyu keşfetmek oldukça ilginç! Psikoloji profesörü Arthur Aron tarafından yapılan bilimsel bir araştırma, iki yabancı arasındaki yakınlık derecesinin bazı sorularda hızlandırılıp hızlandırılamayacağını araştırmış. Bu araştırmadan yola çıkarak yeni tanıştığın birine ilk buluşmada sorulacak sorular listesi hazırladık!
Pozitif ebeveynlik üzerine okuduğum 18 kitap sonra, kendimi kıyafetlerim yeşil püre ile kaplı, elimdeki kaşığa elinin tersiyle vuran bebeğime çığlık atarken buluyorum. Bir anne olarak, otomatikman kendimde bir sorun olduğunu düşündüm. Yetersizlik hissi, mükemmel annelik, mükemmel ebeveyn sendromu. Bir gün kendime dur dedim, ve biraz bırakmaya karar verdim. Mükemmel ebeveyn değilim, olamıyorum… Ama, hem kendim ile hem de çocuğumla sağlıklı bir ilişki kurmaya bıkmadan çabalıyorum!
BDSM'nin sadizm ve mazoşizm tarafında patoloji ile ilişkili olduğuna dair gelişmiş yaygın inançlara bir tepki olarak BDSM topluluğu zaman içinde kendi içerisinde protokoller geliştirmiştir. Toplumun diğer kesimlerinden BDSM yaşam şeklini benimseyenlere karşı en sık yapılan suçlama, "şiddet" uygulandığı yönünde. Bu yüzden güvenli BDSM rehberi hazırladık. Güvenlik ilkeleri veya protokoller ve tabii güvenli BDSM sahnesi için bilmeniz gerekenler...
İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma!
Aslı ile Yoga seansları!
Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi
Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!
Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için;