Haksızlığa uğramak | Haksızlığa uğramışlık hissini yönetmek

tarihinde Gözde , Wengood yazarı tarafından güncellendi

İnsan haksızlığın karşısında kendini mutsuz, öfkeli, güçsüz ve değersiz hisseder. Haksızlığa uğramış bir çocuk ruhsal olarak nasıl yaralanıyorsa yetişkin de aynı oranda yaralanabilir. Bu yüzden baş etmek için en zor olumsuz duygulardan biri olan haksızlığa uğramışlığın psikolojisine beraber bir göz atmak istedik. Özellikle haksızlığa uğradığınızı hissetmek sizin için yerleşik bir duygu ise daha sağlıklı bir bilişsel sistem için bu duyguyu yönetmek nasıl mümkün bilmekte fayda var.

Haksızlığa uğramak | Haksızlığa uğramışlık hissini yönetmek

Kanadalı yazar Lise Bourbeau 📚 "Kendiniz Olmanızı Engelleyen 5 Yara" isimli kitabında çocuklukta gerçekleşen ve yetişkinlikte izlerini taşıdığımız ruhsal yaralardan bahsederken listede bu duyguya yer vermişti; haksızlığa uğramışlık duygusu.

Haksızlığa uğramak

Adalet duygusu atalarımızdan bize aktarılmış bir "ahlaki değeri" ifade eder. Atlanta’daki Emory Üniversitesi’nden primat davranışları profesörü Frans de Waal’ın maymunlarla yaptığı araştırmanın sonuçları eşitlik ve adalet duygusunun, insan doğası açısından taşıdığı anlamı kanıtlar nitelikte. (bkz. o ünlü video)

Haksızlığa uğramak, kişinin kendi gözündeki değeri ile karşılaştığı dış dünya değerlendirmesi bir olmadığında, varoluşunun herkes ile eşit şekilde kabul görmediğini, anlaşılmadığını, önemsenmediğini hissettiği anda ortaya çıkabilen bir duygu.

Haksızlığa uğrayan birey; hayal kırıklığı, üzüntü ve öfke gibi kuvvetli olumsuz duygular ile tetiklenir. Bu olumsuz hisler zihnimizde yer ettiğinde ise hayata bakışımız, tepki ve davranışlarımız değişime uğrar. Bazı değerlerimiz zedelenirken, en temel "güven duygusu" zarar görür, bu da kalıcı tahribat anlamına gelir.

Adaletsiz bir dünya

Gelir adaletsizliği, cinsiyetçi yaklaşımlar, önyargılar gibi sosyal eşitsizlikler bizi derin bir kırgınlığa sürükleyebilir. Yetişkinlikte haksızlığa uğradığınız bir diğer alan ise kuşkusuz iş hayatı. İş yerinde saygısızlık, anlaşmada yer alan veya söz verilen şeylerin gerçekleşmemesi kendinizi sosyal adaletsizliğin kurbanı olarak görmeniz için yeterlidir.

Ayrıca  yolsuzluk (sınav sorularının çalınması), suistimal, ayrımcılık, her türlü eşitsizlik veya ihanet  bu bizi şiddetli olumsuz duygulara ve öfkeye sürükleyebilir. Bireysel olarak her zaman sosyal adalet için mücadele verebiliriz.

Haksızlığa uğrayan insan psikolojisi

Haksızlığa uğramışlık travmatik kaynağını 3-5 yaş arasındaki dönemden alabilir. Bu dönemde bireyselliğimizin ve diğerlerine göre farklılıklarımızın farkına varırız. Bu süreçte dış dünyayla yüzleşmek ve beklentilerimize uymadığını görmek kolay değildir. Bu yüzden haksızlığa uğramak bir çocuk için ruhsal yaralanma demektir.  

Çocuk ne zaman haksızlığa uğradığını hisseder?

  • sahip olduğu özelliklerden çok yaptıkları ile değerlendirilmişse
  • duygu ve düşüncelerini açıkça ifade edeceği ortam sağlanmamışsa
  • kendi olmasına izin verilmemişse
  • otorite ve sertlik ile sınanmışsa

Bu duygu tek başına bir çocuğun duygusal gelişmişliği ile baş edilecek bir duygu değildir. Dolayısıyla bu duygusal yük yetişkinlikte onu takip edecektir çünkü dış dünyayı değerlendiren zihinsel yapı zedelenmiş halde gelişir.

Örneğin;

  • mükemmel olmalıyım ki haksızlığa uğramayayım
  • aşırı sorumluluk almam lazım ki, adalet dengesini yeniden kurayım
  • hak etmek için ne yapmalıyım? kendini sürekli sorgulama ve kararsızlık
  • sevgi görme ve gösterme konusunda çekingenlik

Aslında adaletsizlik hissetmek için çocuk olmanıza gerek yok. Yetişkinlik hayatında yaşadığımız sorunlar karşısında da haksızlığa uğramış hissedebiliriz. Haksızlık, genel olarak özetlemek gerekirse iki parametreye bağlı olarak hissedilebilir.

  • Kontrolümüz dışında gerçekleşen olaylarla karşılaştığımızda (örneğin; toksik yönetici emeklerinizi küçümsediğinde)
  • adalet vizyonumuz ihlal edildiğinde (örneğin; eşitsizliğe şahit olduğumuzda)

Sürekli haksızlığa uğruyacağınıza inanmak 

"Ama bu haksızlık!" Bu cümleyi her karşılaştığınız sorunun ardından kuruyor musunuz? Kişi kendini sürekli haksızlığa uğramış hissetmeye meyilliyse, sorunlardan kaçma eğilimi gösteriyorsa, duyguları ile bağlantı kurmakta zorlanıyorsa, kendisine aşırı yük almaya hazırsa, bir haksızlığa uğramışlık travması var demektir.

Yapılan haksızlıklar haklı olsun ya da olmasın, mağdur olan kişi kendini standart cümlelerle ifade ederek kendini mağdur etme eğiliminde olacaktır. Örneğin, “Hep benim başıma geliyor!". Kendinizi bu mağdur rolüne sokmak, daha iyi hissetmek için kaynağınızı iç dünyanızdan değil de, dış dünyadan almak için uğraşmanıza neden olur. Mutluluğunu dış dünyaya bağlamış bir birey ise huzur inşa etmekte zorlanacaktır.

🧐 Olumsuz otomatik düşünce veya bilişsel çarpıtma

Haksızlık duygusu ile nasıl başa çıkılır?

Madde madde size iyi gelecek tutumları sıralamadan önce belirtmeliyim ki; haksızlığa uğramış hisseden birinin ilk yapması gereken şey, haksızlığa uğradığını kabul etmek, yani durumla önce barışmak. Freud'un dediği gibi bastırılan her duygu birgün gelir daha farklı formlarda ve daha şiddetli şekilde size geri dönecektir. Bu yüzden duygusal iç dünyanızı farkında olmak kadar olumsuz duygularla baş etmeyi öğrenmek de çok önemli.

👉 Duygularınızı tanımlayın

Söylemesi yapmaktan çok daha kolay biliyorum, ama ne hissettiğinizi anlamak ve kendini dinlemek elzem. Bu, olumsuz olanlar da dahil olmak üzere duygularınızı daha iyi yönetmenizi sağlayacak 🧹. Haksızlığa uğramanın verdiği acı duygular içinde sıkışıp kalmamak için olaylara uzaktan bakabilme becerimiz üzerinde çalışıyoruz

Hiçbir şeyi değiştiremeyeceğimiz hissine bizi hapseden şey duygularımızdır 😣. Öğrenilmiş çaresizlikten bizi kurtaracak olan duygularla iletişim kurmayı öğrenmek!

👉 Gerçekleri objektif olarak ifade edin

Calimero sendromu yaşayan insanlar gibi sürekli şikayet edip durmak yerine duygularımı serbest bırakırken gerçekleri objektif bir şekilde dile getiriyorum:

“Emek verdiğim halde takdir göremedim. Bu durumla karşı karşıya kalmak beni sinirlendiriyor, ancak geçimimin büyük bir bölümünü bu işten kazandığım için de tepki vermeye korkuyorum ve kaygı hissediyorum .”

👉 Harekete geçin

Bir haksızlığın kurbanıysanız, hareketsiz kalmak daha acı vericidir. Hiçbir şey yapmamakla kendimizi ıstırabımıza kapatıyoruz. Haksızlık karşısında pasif bir tutum sergileyerek aynı zamanda başkalarının bizi suistimal etmesine ve adaletsizliklerin çoğalmasına da neden olabiliriz.

Kendi adıma, sorunumu fark eder etmez, objektif bir değerlendirme sonucunda nereye kadar, ne şekilde buna tepki verebilirim ve aksiyona geçebilirim diye sorguluyorum. Bu aynı zamanda kontrolü yeniden kazanmanın ve duyguları yeniden dengelemenin bir yolu haline geliyor.

👉 Kendinizi başkalarıyla kıyaslamayın

Bir defa haksızlığa uğradığınızda aşırı hassas olmanız mümkün. Bu durum kendinizi sürekli başkalarını gözlemlerken bulmanıza neden olabilir. Örneğin; bir terfi talebinin reddedilmesi gibi haksız bir şeyle karşılaştığınızda, kendinizi terfi alan bir iş arkadaşınızla karşılaştırmanıza neden olabilir.

Durumumuzu diğerinin durumuyla ilişkilendirmek, tüm unsurları dikkate alamayacağımızı bildiğimiz bir ortamda güçlü bir fark yaratır. Biraz buzdağı gibi, sadece ortaya çıkan kısmını görüyoruz ama su altındaki her şeyi değil ❄️!

Kendini karşılaştımak bir nevi kendi değerini belirlerken dışarıdan referans almak anlamına gelir ve incinmiş hissetme olasılığımızı arttırırız, özgüven kaybı yaşarız. 🤕

👉 Güçlü ve zayıf yönlerinizi keşfedin ve kabul edin

Özellikle haksızlığa uğramış çocukluk geçmişi olan bireyler, mükemmelliyetçi yönleri ve iş bitirici, görev insanları olarak bilinirler. Özverili insanlardır. Çünkü bu durumun tıpkı ebeveyninin onu yaptıkları ile değerlendirdiği gibi diğer insanların gözünde de sevilen ve değer gören biri yapacağına inanır. Kendine aşırı yüklenmek, hata yapmaktan korkmak, başarısızlık duygusu ile baş edememek, sorunlarla yüzleşmek istememek bu insanların ortak özelliği. 

Yapmanız gereken kendinizi güçlü ve zayıf yönleriniz ile keşfedip kendinize karşı nazik olmayı öğrenmek. Örneğin; kontrolden çıkan bir durum karşısında güçsüzlüğümüzü kabul etmek ve kendimize yüklenmemek.

Yazar notu: haksızlığa uğramak acı verici bir duygu

Adaletsizlik duygusuyla yaşamak kolay değildir ve her insanın deneyimine ve çocukluk geçmişine bağlı olarak baş etmek zorlaşabilir. Karşılaşılan sorunlar eski yaraları yeniden alevlendirebilir ve derin acılara neden olabilir.

Eğer haksızlığa uğramışlık hissinin sizi  engellediğini, sizi öfkeli ve şikayet eden biri yaptığını düşünüyorsanız bir psikologdan randevu almak için beklemeyin. Birlikte, bunun neden sizde böyle duygular yarattığını anlayacaksınız ve daha mutlu yaşamanızı sağlayacak yeni davranışlar geliştireceksiniz.

🔗 Ücretsiz psikolojik destek almanın yolları!

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe

Kaleme alan Gözde , Wengood yazarı

🍂Modern zamanlarda bir adet romantik.

En yeni makaleler

Platonik aşkı anlamak

Platonik aşk, günümüz ilişkilerinde sıkça duyduğumuz fakat çoğunlukla yanlış anlaşılan bir kavram. Herkes karşılıksız aşk olarak bilse de platonik ilişkiler hakkında bundan çok daha fazla şey söylemek mümkün. Bu yazıda, platonik aşkın ne olduğunu, romantik aşktan nasıl farklı olduğunu ve kişisel ilişkiler açısından doğasını tartışıyor olacağız.

Aromantizm Nedir? Romantik İlişkiler Olmadan Yaşamak

Aromantizm, kişinin romantik çekim hissetmediği, romantik ilişkilere ilgi duymadığı bir yönelimi ifade eder. Bu makalede, aromantizm nedir, bu yönelime sahip bireyler nasıl bir yaşam sürdürürler ve kendinizi bu spektrumda buluyorsanız nasıl başa çıkabilirsiniz gibi konuları ele alacağız. Aynı zamanda, aromantizmi daha iyi anlamak için uzman görüşleri, kişisel deneyimler ve çeşitli kültürlerdeki yeri üzerinde duracağız.

Bilişsel Davranışçı Terapi | Duyguları kontrol etmeyi öğren!

Birçok kişi, günümüzün yoğun ve stresli hayatında kişisel mutluluğu ve mental sağlığı korumanın yollarını arıyor. Bu yolculukta, bizi kendimizi daha iyi anlamamıza ve kabul etmemize yardımcı olan yöntemlerden biri Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) olabilir. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), özellikle depresyon, anksiyete, fobi ve obsesif kompülsif bozukluk gibi psikolojik rahatsızlıkların üstesinden gelmek için etkileri kanıtlanmış bir tedavi yöntemi ve psikolojik yaklaşım tipidir. Özetle duygu ve davranışlarımız arasındaki bağlantıları keşfederken bize nasıl daha mutlu ve dengeli bir yaşam sürebileceğimizi gösterir.

Pozitif enerji veren sözler listesi TOP20

Stresin ve olumsuzluğun hakim olduğu bir dünyada, kendi iyiliğimizi artırmak, özsaygımızı güçlendirmek ve pozitif enerjiyi geliştirmek temel bir ihtiyaçtır. Bilgelik dolu ilham verici alıntılar, dünyayı daha iyi bir açıdan görmemize yardımcı olabilecek güçlü katalizörler olarak işlev görebilir. Bu alıntılar, bizi şükran, direnç ve iyimserlik gibi pozitif psikoloji prensipleriyle bağlantı kurmamızı sağlar ve perspektifimizi, ruh halimizi ve dolayısıyla hayatımızı dönüştürebilir. 20 maddelik pozitif enerji verecek güzel sözler listesi size ilham vermek için hazırlandı!

Mikro aldatma, ihanet midir? Mikro aldatma neden olur?

Bir zamanlar eski sevgilim tarafından aldatılmıştım. Bu sadakatsizlik, ayrılığımıza yol açtığı için bedelini ödemişti. Asla bunu yapacağını düşünemezdim diye hep söyledim ama yeni öğrendiğim bir kavram olan mikro aldatma benim görmezden geldiğim bir çok sinyal ve ipucu olabileceğini bana öğretti. Peki mikro aldatma nedir? Mikro olunca aldatma meşrulaşır mı? Gerçekte ne olduğunu anlamaya çalışmak ve bir çift üzerindeki etkisini kavrayabilmek için gelin bu kavramı inceleyelim.

Toksik ailede büyüdüğünü gösteren 5 şey!

Aşılmaz dağlar. Ailemle ilişkimi bu şekilde tanımlayabilirim, inişler ve çıkışlarla dolu binbir duygusal dalgalanma ile süregelen bir ilişki serüveni. Kalabalık ve görece bolca sevgi gördüğüm bir aile bu yüzden korkunç toksik bir aileden geliyorum diyemem. Ancak otuzlu yaşlarımda terapilerle yüzüme vurmuş olan bir sürü gerçekle yüzleşiyorum. Yetişkinliğimizde iyi hissetme halimizi etkileyen çeşitli toksik aile izleri taşıyabiliyoruz. Peki nedir bir aileyi toksik yapan davranışlar? Toksik aile nasıl olur? İşte açıklaması...

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

#3 | Algı yönetimi nedir? Uydumculuk psikolojisi ve soru sorma becerisi #algı #ikna #sorgulama

Ekim 2022 · RDV Coaching | Wengood

29:12

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

🎥 Youtube

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest