Maslow piramidi, sorunlarını anlamana yardımcı olabilir

Maslow’un ihtiyaçlar piramidi

1943 yılında saygın Amerikan dergisi "Psychological Review" piramit şeklinde bir teori yayınlar. Ancak bu, psikolog Abraham Maslow'a ait olduğu için herhangi bir teori değildir. Artık dünya çapında tanınan piramit, 5 temel ihtiyacımızı bilmemizi sağlamaktadır: fizyolojik ihtiyaçlar, güvenlik, sevgi/ait olma, saygınlık ve kendini gerçekleştirme ihtiyacı.

Maslow'a göre ihtiyaçlar piramidi

İhtiyaçlar hiyerarşisindeki her basamak neyi ifade ediyor?

Tüm bu ihtiyaçlar neye karşılık geliyor? Piramidin hiyerarşisini anlamak için farklı ihtiyaçların nasıl sıralandığını keşfetmek gerekir. Maslow bu İhtiyaçlar Hiyerarşisine göre bir insanın en temel ihtiyaçlarını gidermeden üst basamaklarda bulunan diğer ihtiyaçlarını karşılamaya yönelmeyeceğini iddia eder.  Örneğin, uyku ve karın tokluğu olmadan kariyer peşinde koşmazsınız. Piramit, hayati olanı tabana ve "ikincil" olanları üst sıralara koyarak onları sıralar:

🍔 Fizyolojik ihtiyaçlar

Fizyolojik ihtiyaçlar karşılandığında hayatta kalma imkanı sunan bir takım temel ihtiyaçlardır. Nedir bu fizyolojik gereksinimler? Açlık, susuzluk, nefes alma, uyku, cinsellik vb. Maslow’un Hiyerarşisindeki en alt ve en geniş tabanında yer alan bu ihtiyaçlar karşılanmazlarsa hayatımız tehlikede olabilir.

🏠 Güvenlik ihtiyacı

Burada bahsedilen güvenlik anlayışı fiziksel ve psikolojik güvenliğimizle ilgilidir. Bu nedenle, bizi tehdit eden faktörler ve barınma (konut, ev) ihtiyacı piramidin hiyerarşik sıralamasında ikinci sırada yer alıyor. Yaşadığımız dünyada ekonomik geliri güvence altına almak da istikrarlı bir sosyal, aile ve profesyonel ortamda gelişmek için gereklidir. Korku, karşılanmamış bir güvenlik ihtiyacıdır, bu nedenle kaygıdan kaçınmak için bu ihtiyacı pekiştirmek önemlidir.

👨‍👩‍👧 Ait olma ve Sevilme İhtiyacı

Hepimizin çevremiz tarafından sevildiğini ve özdeşleştiğimiz bir topluluk tarafından kabul edildiğini hissetmeye ihtiyacı var. Ait olma ihtiyacı, bir gruba ait olma ihtiyacı duyan kişinin sosyal anlamda varoluşuna tekabül etmektedir.

❤️ Saygınlık ve Statü

İhtiyaç duyulan sevgiyi besleyecek bir başka basamak olarak da değerlendirilecek saygınlık gereksinimi, kendini kabul etmenin başlangıç noktasıdır. Bunların hepsi başarı arzusu, ustalık ve yeterlilik, özgüven, bağımsızlık vb. ile ilgilidir.

💪 Kendini gerçekleştirme ihtiyacı

Tam anlamıyla mutlu olmak için kendinizi tam anlamıyla gerçekleştirmeli ve yeni şeyler öğrenerek, değerlerinizi geliştirerek arayış içinde olmalısınız. Kendini gerçekleştirme ihtiyacı, insani özlemlerimizin zirvesidir.

Maslow Piramidi sana nasıl yardımcı olabilir?

Maslow'un piramidi, insanın temel ihtiyaçları olarak nelerin belirlenmesi gerektiğini bize gösterdiğine göre, bunun ne işe yarayacak olduğunu merak etmek de meşru bir yaklaşım.

Maslow piramidi, pazarlama gibi çeşitli alanlarda kullanılır, örneğin; bir ürünü nasıl konumlandıracağınızı bilmenizi sağlar. Mesela, bir yemek reklamı fizyolojik bir ihtiyacı karşılarken, bir spor araba reklamı statü ve saygınlık ihtiyacı ile eşleşir. İş dünyasında ise, çalışanların ihtiyaçlarını karşılamak için onları anlamak yönetim veya insan kaynakları çalışmaları için de faydalıdır.

İhtiyaçlarımızın karşılanıp karşılanmadığını bilmek

Maslow'un piramidinin faydasının özü budur. İhtiyaçlarımızın karşılanıp karşılanmadığını anlamamıza yardımcı olur. İnsanın iyi hissetmesi veya rahatsız hissetmesi bu ihtiyaçların ne kadarının karşılanıp karşılanmadığına bağlı olarak değişir. Piramit neyi kaçırdığımızı anlamamıza yardımcı olabilir. Özellikle kişisel ilişkiler düzeyinde, çözülmemiş bazı problemlerle ilgili olarak bize yeni bir vizyon getirebilir.

😱 Ayrıca, terk edilme korkusu gibi içimizde neden belirli korkularımız olduğunu anlamamızı da sağlayabilir, bakınız sevilme ve ait olma ihtiyacı.

Bu ihtiyaçlar teorisinin sınırları

Her ne olursa olsun, Sürüngen Beyin Teorisi gibi, Maslow'un İhtiyaçlar Piramidi de ağır eleştirilere maruz kalmaktadır. Özellikle, bir ihtiyaç düzeyinin diğerine erişmek için sistematik olarak karşılanması gerektiği gerçeği karşı çıkılan en yaygın unsurdur. Bununla birlikte, motivasyon kavramı sadece bir ihtiyacın tatmininden daha karmaşıktır: tatmin arayışı, adalet duygusu, bir şey yapmanın meşruiyeti vb. gibi kavramlar hem psikoloji hem de kişisel gelişim uzmanları tarafından sorgulanagelmiştir.

Teoriye göre, yeterince yemeden veya başınızın üstünde bir çatı olmadan romantik bir ilişki kuramazsınız. Gerçekte, bu işe yaramaz, çünkü bu, evsizlerin aşık olamayacağı anlamına gelir! Üreme ihtiyacı da bir tartışma konusudur.

🍆 Üreme elbette türün hayatta kalması için faydalıdır, ancak aseksüel (cinsellikten hoşlanmayan) insanlar olduğu için bu ihtiyaç temel ihtiyaç tanımı her birey için geçerli değildir. Ve diğer tutarsızlıklar teorinin sınırlarını göstermeye devam ediyor ...

Gerekli geçişlillik

Nöroloji ve sosyal ve klinik psikolojideki bilimsel gelişmeler, ihtiyaçları düzenli bir şekilde doğrulamanın bir anlam ifade etmediğini göstermektedir. Özellikle ait olma ve tanınma ihtiyaçları piramidin tüm seviyelerinde yer alacaktır.

⚖️ Bir ihtiyacı karşılamak veya aşmak yerine, her bir ihtiyacı dengelemeliyiz. Kendimizi gerçekleştirirken temel ihtiyaçlarımızı karşılayabilmemiz gerekir, bu yüzden daha çok birbiri ardına sıralanan ihtiyaçlardan çok kesişen ihtiyaçlardan bahsediyoruz.

➜Maslow'un piramidi, karşılanmayan belirli ihtiyaçlarla ilgili belirli boşlukları deşifre etmemize yardımcı olabilir. Birçok alanda faydalı olan çok güçlü bir araçtır, ancak her şeyin cevabı değildir. Mutluluğa ve doyuma ulaşmanın tek yolu bu değildir.

Kaynak

Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), 370–396. https://doi.org/10.1037/h0054346