Parmak emme davranışı, çocukluklarda görüldüğü gibi yetişkinlerde de görülebiliyor. Aslında emme davranışı oldukça doğal, ve kendini yatıştırma yarayan bir davranış. Normalde doğal olarak 4 yaş sonrası kaybolan bu davranışın bazı yetişkinlerde devam etmesinin nedeni ne? Yetişkinlerde parmak emmek yaygın bir durum olsa da çoğu kişi bunu gizlemek istediğinden, utandığından dile getirmiyor veya nasıl kurtulacağını öğrenmeye çekiniyor. Bu içerik sizin için faydalı olabilecek bilgilerle dolu!
Neredeyse hiç kimse, bebekler gibi parmak emiyor olduğunu kalabalık içinde dile getirmez. Dalga geçilecek veya tuhaf bulunacak diye gizlemeye çalışır. Parmak emmenin ergenlik ve yetişkinlik yıllarında ne sıklıkla devam ettiğini gösteren spesifik bir veri mevcut değil ancak pek çok yetişkinin parmak emme alışkanlığı olduğunu biliyoruz. 📰 Sunday Post'ta yayınlanan bir köşe yazısında yapılan ankete göre 10 yetişkinden biri parmak emiyor!
Bazı insanlar kriz anlarında, bazı insanlar stres altında oldukları dönemlerde parmak emmeye başlayabiliyor. Örneğin; önemli iş görüşmelerinden hemen önce parmak emmeye yöneliyor veya zor bir dönemden geçerken uykuya dalmadan önce parmak emiyor.
Bence, biz yetişkinlerin zor duygularla baş etmek ve kendi kendimizi yatıştırmak için geliştirdiğimiz davranışlar veya bağımlılıklar arasında en zararsız ve masum çözüm parmak emmek olabilir, ne dersiniz? açısından geliştirebileceğiniz en zararsız davranış olabilir.
Yenidoğan bebeklerin çoğunda, doğumdan sonraki birkaç saat içinde başparmak, parmak veya ayak parmağı emme davranışlarını gözlemleyebilirsiniz. Hatta ultrason fotoğraflarında bebeklerin rahimde başparmaklarını emdiklerini görebilirsiniz. Yani aslında parmak emmek, bebeklerin kendilerini sakinleştirmelerine ve beslenmeyi öğrenmelerine yardımcı olan doğal ve "refleksif" bir davranış. Doğmadan önce bu davranışı öğrenmiş olarak geliyoruz.
Çocuklar 4 yaşına kadar parmak emmeye devam edebiliyor. Beslenme içgüdüsünden kendini yatıştırma tekniğine evrilen parmak emme hareketi, çocuğun annesi tarafından emzirilirken hissettiği endorfin hormonu artışını taklit etmeye yarıyor. Böylece kaygı azalıyor, rahatlama hissi geliyor.
Pek çok çocuk, okul çağına geldiklerinde, diğerlerinin parmaklarını emmediğini görerek bu davranışı herhangi bir müdahale olmaksızın bırakıyor. Bir kısmı ise ebeveynlerinin hafif müdahalelerine yanıt vererek bırakıyor.
😕 Peki yetişkinlikte bir insanın tekrar parmak emmesinin nedeni ne?
| "24 yaşındayım hala parmak emiyorum?" "24 yaşımdayım küçüklüğümden beri parmak emiyorum ve asla bırakamadım. Emmeden uyumaya çalıştığım zaman gerçekten uyuyamıyorum ve istemeyerek de olsa tekrar emmeye başlıyorum. Psikoloğa gitmeye utanıp çekiniyorum. Veya, psikoloğa gidip kesin bırakabilir miyim? bilmiyorum." |
Çocuklar kedilerini yalnız ve güvensiz hissettiklerinde, yeterli ilgi ve sevgi görmediklerini düşündüklerinde parmak emerler. Parmak emme onların rahatlama ve hissettikleri duyguları ifade etme veya yatıştırma yoludur. Yetişkinlerde de durum farklı değil.
Başparmaklarını emen yetişkinler, bunun kaygı ve stresi azalttığını, sakinleşmelerine yardımcı olduğunu söylüyorlar. Bazı yetişkinlerin çocukluk döneminde travma yaşamış ve bu süre zarfında baş etme mekanizması olarak parmak emme alışkanlığı edindikleri söylenebilir. Erişimi kolay bir stres giderici bir yöntem. Stresin yanı sıra can sıkıntısını da gidermek için kullanılan, neredeyse istemsiz bir alışkanlık haline gelebilir.
| 📌 Bilimsel açıklama: Yetişkinlerde parmak emmenin nedenleri "psikolojik veya fiziksel gerilimi azaltmak" Parmak emmeye devam eden 5-25 yaş aralığında 40 kişi üzerinde nörolojik bir çalışma yürütülmüş. Parmak emerken beynimizde neler olup bitiyor ölçmüşler. |
👉 Parmak emmek çok garipseniyor ama tırnak yeme, tırnak etlerini yolma, saç koparma, saçlarla oynama, parmak kütletme vb. çeşitli davranışlar da bundan farklı değil. Hepsinde amaç duyguları yatıştırmak, stres, kaygı, korku, psikolojik ve fiziksel gerginlik...
Parmak emen bir yetişkinin bu davranıştan kurtulmak için iki önemli motivasyonu olabilir.
Bazı insanlar bu durumu ebediyen saklamaya çaba sarfederek çözüm arayışına girmiyor. Özellikle, davranış uzun vadeli veya bilinçaltı bir alışkanlığa dönüşmüşse. Ancak çözüm aramak isteyen ve parmak emmeyi bırakmak isteyen ama çözüm aramaya utanan bir çok insan var.
Öncelikle, mümkünse hayatınızda sizi başparmağınızı emmeye sevk eden tetikleyicileri belirlemeye çalışın. Davranışın ne zaman ortaya çıkacağını tahmin etmek ondan kurtulmak için çok önemli. İkinci olarak parmak emerek kendimi rahatlatmak yerine başka ne yapabilirim diye düşünmek. Kısacası sağlıksız alışkanlıkların yerini daha sağlıklı alışkanlıklar ile değiştirmek.
Meditasyon, nefes egzersizleri gibi diğer duygu yönetim tekniklerini keşfetmek size zaman tanıyarak davranışı azaltmanıza yardımcı olabilir. Veya başparmağınızı emme isteği hissettiğinizde ağzınıza bir nane veya sakız atmak da çözüm olabilir.
Bir ruh sağlığı uzmanına danışarak size yol göstermesini isteyebilirsiniz. Bilişsel davranışcı psikoterapi yöntemi ile başka araçlar ve başa çıkma mekanizmaları geliştirmeye başlayacaksınız. Davranış terapisinin bu konuda tedavi edici olduğu bilimsel verilerle sabit.
Bu içeriği okuyanlar bunları da mutlaka okuyor:
🔗 Durduk yere ağlamak: Sürekli ağlama isteği neden olur?
🔗 Talassofobi nedir? Talassofobi testi yap!
🔗 Psikolojim bozuk mu? Nasıl anlarım? Ne yapmalıyım?
🔗 Gülme krizi: neden olur? İnsan neden gülme krizine girer?
Yazar: Asıl sorun davranışın kendisi değil!Kendinizi savunmasız hissettiğinizde ve stresle savaşmak veya kendinizi korumak istediğinizde baş parmağınızı emdiğinizi unutmayın. Sosyal olarak sizi zor duruma düşürebilen bu alışkanlığa bir son vermek istiyorsanız kendinizi dinleyerek ve gözlemleyerek başlayın.👉 Ücretsiz psikolojik destek almanın yolları #BornToBeMe |
Kaynak
Ferrante A, Ferrante A. Il problema del succhiamento del dito. Nuove interpretazioni e implicazioni terapeutiche [Finger or thumb sucking. New interpretations and therapeutic implications]. Minerva Pediatr. 2015 Aug;67(4):285-97. Italian. PMID: 26129804.
Kaleme alan Gözde , Wengood yazarı
🍂Modern zamanlarda bir adet romantik.
Hiç bazı insanlarla zaman geçirdikten sonra kendinizi kaygılı, suçlu, kafası karışmış veya tükenmiş hissettiniz mi? Eğer öyleyse, muhtemelen toksik insanlarla karşılaştınız. Bu yazıda, toksik insan nedir, toksik insan özellikleri nelerdir, hepsini konuşuyoruz. Toksik insanların yaşamınıza etkisini ve ruh sağlığınızı nasıl koruyabileceğinizi öğrenin.
Hepimiz zaman zaman kaygı hissederiz, fakat genellikle belirtiler hızlıca kaybolur ve sorun yaratmaz. Kaygı belirtileri sürekli ve ciddi bir şekilde devam ettiğinde ise kişi yaşam kalitesinde düşüş hissederek şikayet etmeye başlar. Baskın bir şekilde hissedilen anksiyete, sürekli devam ettiğinde işe gitme, okula gitme, arkadaşlarla görüşme veya günlük yaşantıdaki görevleri yerine getirmek zorlaşır. Bu durum normal bir kaygı olmayabilir. İşte bu noktada devreye "anksiyete (kaygı) bozukluğu" girer. Anksiyete halinin bir hastalığa dönüştüğü bu durum ile ilgili bilmeniz gereken her şey bu yazıda!
1992 yılından beri Dünya Ruh sağlığı federasyonu tarafından 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Günü olarak kutlanıyor. Ruh sağlığını genel insan sağlığından ayrı düşünemeyiz. Çünkü iyilik hali, bedensel ve ruhsal sağlığın bütününe bağlıdır. Ruh sağlığının önemini anlamak sadece kişiler için önem teşkil etmez, toplumun refahı için de oldukça önemlidir. Mental sağlığımıza dair bilmeniz gereken her şey bu makalede!
Benim aslında sorun olmayan bir sorunum var. Güler yüzlü bir insan değilim. Güler yüzlü olmak bir zorunluluk mu? Bence güler yüzlü olmamak gayet normal; yüzümü illa güldürmeyen duygularım ve fikirlerim var, o kadar! “Erkekler, güler yüzlü kadın sever”, “Kadın dediğin güler yüzlü olur.”, “Öyle asık suratlı olursan, seni beğenmezler”... Bana her şeyi yakıp yıkma isteği veren bir şey varsa o da bu tür seksist yaklaşım ve dayatmalar. Kadınlara yönelik bu dayatmalara artık tahammül edemiyorum. Bize gülümsememizi söylemeyi bırakın! Veya kahkaha atarken nelere dikkat etmemiz gerektiğini söylemeyi! Kadın ve güler yüz beklemek: neden cinsiyetçi bir yaklaşım?
Yaşlandıkça, çocukluk travmalarının bizi hâlâ nasıl etkilediğini ve bazen başa çıkılması gerçekten zor olduğunu daha fazla keşfediyorum. Çocukken yaşanan bu travmalar, genellikle göz ardı edilmiş veya küçümsenmiş olsa da, yetişkin hayatımda büyük bir yer tutuyor. Çocukluğumuzun bizi tamamen nasıl şekillendirdiğini görmek şaşırtıcı bir durum. Bu etkileri daha iyi anlamak ve yönetmek için bu yazıyı mutlaka okuyun!
Motive edici sözler duymaya mı ihtiyacınız var? Güzel sözler söyleyen biri olsa da biraz motivasyon olsa mı diyorsunuz? O zaman doğru yerdesiniz. Motivasyon sözleri kısa ama etkili oluyor. Kişi kendini çıkmazda hissettiğinde motivasyon sözleri birer ışık oluyor. Hiçbir şey, hiçbir zaman senden daha önemli değil. Tek önemli olan şeyi yap ve ne olursa olsun, hayattaki zorlukların seni vazgeçirmesine izin verme. Bir iki güzel söz oku, yeniden güç bul. 💪 İşte arada bir açıp bakmalık 20 maddelik motivasyon sözleri listesi!
İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma!
Aslı ile Yoga seansları!
Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi
Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!
Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için;
