Tükenmişlik sendromu nedir?
İlk kez 1974’te Herbert Freudenberger tarafından tanımlanmış tükenmişlik “başarısız olma kaygısı, yıpranma, enerji ve gücün azalması veya tatmin edilemeyen istekler sonucunda bireyin iç kaynaklarında meydana gelen tükenme durumu” şeklinde açıklanır.
Günümüzde ise kabul gören tanımı, Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MBI)’ni geliştirmiş olan Christina Maslach tarafından yapılmıştır. Maslach tükenmişliği “işi gereği insanlarla yoğun bir ilişki içerisinde olan bireylerde görülen duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve düşük kişisel başarı hissi" olarak tarif eder.
Tükenmişlik sendromu nasıl ortaya çıkar?
Peki birden mi ortaya çıkıyor bu sendrom? Hayır. Tükenmişlik sendromu yaşayan kişilerde 4 farklı evre gözlemlenebilmektedir.
Genel olarak yavaş yavaş derinleşerek ortaya çıkmaya başlar. Depresif ruh hali diyip geçtiğimiz anlar küçümsenmeye gelmiyor.
😮💨Tükenmişlik sendromu, göz ardı edilen zorlukların katlanarak büyümesine ve bir gün tek başına altından kalkılamayacak kadar kompleks bir probleme dönüşmesi ile karşımıza çıkıyor.
Tükenmişlik sendromu belirtileri : fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak ortaya çıkıyor
Bu belirtiler bağımsız olarak, siz tükenmişlik yaşamadan ve geçici olarak ortaya çıkabilir. Bu semptomların kapsamı ve süresi, onları çalışanın sağlığına zararlı hale getirir. İş hayatı herkes için stresli olabilmekte fakat burada söz konusu olan sadece işi değil bir süre sonra hayatınızın çeşitli alanlarında sizi etkileyebilen bir sendromdan bahsediliyor. Durduk yere ağlama isteği, aniden sinirlenme gibi daha önce kendinizde görmediğiniz alışkanlıklar ortaya çıkar ve günlük hayatınızı etkilemeye başlar.
Evliliğinizin, ailenizin, sosyal hayatınızın zedelendiği tükenmişlik sendromunun ilk belirtilerini farkettiğinizde önlem ve yardım almak oldukça önemlidir.
👉 Tükenmişlik sendromu sonrası yeniden doğmak!
Tükenmişlik sendromu nasıl tedavi edilir?
Tükenmişlik sendromu kendiliğinden geçebilen bir durum değildir, fakat tedavi edilebilir.
Tedavi yöntemleri başvurduğunuz sağlık hizmetine bağlı olarak ilaç tedavisi ve aynı zamanda terapi seanları ile desteklenmektedir. Amaç ise kendinizi yormadan tatmin edici olmak üzere yeni bir çalışma biçiminin bir yolunu bulmak olacaktır.
Öncelikle, tükenmişlik fonksiyonel kapasiteyi etkiler hale geldi ise 2-3 haftalık hastalık izinlerine gereksinim olabilir. Süre değişebilir ve doktorunuz tarafından belirlenecektir. Durum daha az ciddi ise işvereniniz iş yükünüzü revize edebilir, iş tanımınızda değişiklikler yapabilir, kariyer için size fırsatlar verebilir ve çalışma koşullarınızda iyileşmeye gidilebilir.
Tükenmişlik ile enerji depoları genellikle tükenmiş olur, tekrarlamaları önlemek için dinlenmekten başka çare yoktur. 💪Geri adım atmalı ve hayatınızın kontrolünü yeniden kazanmalısınız.
Bu değişiklikleri başlatmak ve bu yorgunluğa yol açan nedenleri anlamak için bir psikoloğa veya psikoterapiste danışmak ise çok değerli bir adım olacaktır.
👉 Ücretsiz psikolojik destek almak mümkün!
Tükenmişlik sendromu ve depresyon arasındaki fark
Bazı belirtiler tükenmişlik ve depresyon için ortaktır, peki farkı nasıl anlarsınız?
Şöyle ki, tükenmişlik sendromu özellikleri ve nedenleri daha özgüldür. Örneğin, tükenmişlik sendromu olan kişilerde şikayet edilen şeyler genellikle iş yaşamında ve iş ortamında yaşanan hayal kırıklıkları veya memnuniyetsizliklerle ilgili olmaktadır.
Depresyonda ise olumsuz düşünceler ve duygular yaşamın her alanıyla ilgili olabilir, hatta duygusal şok ve travma kaynaklı olabilir.
Yazar notu: tükenmişlik hafife alınmamalıÇok ciddi bir tükenmişliğin depresyon belirtilerini tetiklemesi alışılmadık bir durum değildir. Tükenmişlik kurbanı olduğunuzu düşünüyorsanız, doktorunuza danışmaktan çekinmeyin. Tükenmişlikten kurtulmak için terapi yoluyla yardım aramanın ve böylece nüksetmelerden veya ergofobiden (iş fobisi) kaçınmanın çok önemli olduğunu unutmayın.
🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe
|
Kaynak:
Maslach ve Jackons'un tükenmişlik modeli bağlamında tükenmişlik kavramı, Kasım Tatlılıoğlu
