Kleptomani Nedir? | Çalma hastalığı
Çoğu insan, gerçek ama nadir görülen bir dürtü kontrol bozukluğu durumu olan kleptomani terimine aşina. Kleptomaninin temel özelliği, ihtiyaç duyulmadığı halde eşyaları çalma dürtüsünü tekrar tekrar yaşamak. Kleptomani hastalığında, çalma dürtüsü, çalmadan önce bir gerginlik hissi ve çalma sırasında veya hemen sonrasında bir rahatlama hissi vardır.
Kleptomani, bir tür dürtü kontrol bozukluğudur - duygusal veya davranışsal öz kontrol ile ilgili sorunları içeren bir bozukluk. Dürtü kontrol bozukluğunuz varsa, size veya bir başkasına aşırı veya zararlı gelen bir eylemi gerçekleştirme yönündeki isteğe veya güçlü dürtüye direnmekte güçlük çekersiniz.
Kleptomani hastaları, güçlü çalma dürtüleri, bu dürtülerle yaşadıkları duygular ve bu dürtüleri kontrol edemedikleri için çalarlar.
|
Kleptomani, çalma hastalığı olarak biliniyor fakat ihtiyaçtan çalmakla kleptomani yüzünden çalmak arasında fark vardır. Aç olan, parası olmayan ve kendisi ya da ailesini doyurmak için yiyecek çalanlar kleptomani yüzünden çalmıyorlar. Çalınan nesnelerin tipik olarak oldukça değersiz eşyalar olma özelliği vardır. Hırsızlıkları genellikle planlı değildir. Çalınan eşyalar kullanılmadan, hediye edilmeden veya iade edilmeden saklanabilir. Ayrıca kleptoman bir kişi genellikle hırsızlığı önceden planlamaz veya işbirliği yapmaz.
👉 DSM-5'e göre, kleptomanisi olan kişiler "tipik olarak çalma dürtüsüne direnmeye çalışırlar ve hareketin yanlış ve anlamsız olduğunun farkındadırlar. Birey sık sık yakalanmaktan korkar ve çoğu zaman hırsızlıklar nedeniyle depresif veya suçlu hisseder.”
Kleptomani belirtileri
Kleptomaninin birincil semptomları, çalınan şeyin bedelini ödeyememe ve buna ihtiyaç duyma yerine, dürtü kontrolünün olmaması ve çalmaya yönelik duygulardır.
- İhtiyaç duyulmayan bir şeyi çalma dürtüsü ile hareket etmek
- Gereksiz bir şeyi çalma istediğini ve duygusuyla veya dürtüsü ile hareket etmeyi kontrol edememek
- Çalmadan önce gerginlik, rahatsızlık veya endişe duyguları
- Çalma eylemi sırasında veya hemen sonrasında zevk, rahatlama veya memnuniyet duyguları
- Çaldıktan sonra utanç, suçluluk duyguları veya olumsuz benlik duyguları
- Hırsızlık yaptıktan sonra tutuklanma korkusu
- Hırsızlık döngüsünün devamı ve buna bağlı duygular
Kleptomani hastalığı kimlerde görülür?
Çalma hastalığı, popülasyonun yaklaşık %0,3 ila %0,6'sında görülür. Genellikle ergenlik döneminde başlar, ancak çocuk veya yetişkinlerde de gözlenmektedir. Semptomlar sürekli olarak ortaya çıkabilir veya kısa periyodik bölümlerde ortaya çıkabilir. Kadınlarda erkeklere göre üç kat daha sık görülür.
Kleptomani nedenleri
Kleptomani hastalığı neden olur? Kleptomani, dürtü kontrol bozukluğu olarak kategorize edilir. Ancak araştırmalar, bağımlılık bozuklukları (madde kullanım bozukluğu, kumar bozukluğu) ve obsesif-kompulsif bozukluklarla ortak özelliklere sahip olduğunu göstermiştir.
Ayrıca, kleptomanisi olan kişilerde depresyon veya anksiyete gibi başka durumlar da olabilir. Üniversite öğrencileri üzerinde yapılan bir araştırma, çalma dürtüsünün daha kötü depresif semptomlar, daha yüksek stres seviyeleri ve çeşitli psikiyatrik bozukluklarla ilişkili olduğunu buldu.
Kleptomani tedavisi
Kleptomani, belirti ve semptomlara göre teşhis edilir ve tedavi tipik olarak psikoterapi, ilaç tedavisi veya her ikisini içerir. Bir tür konuşma terapisi olan bilişsel davranışçı terapi, insanların dürtüleri ve sağlıksız inanç ve davranışları anlamalarına ve sağlıklı, olumlu şekillerde nasıl tepki vereceklerini öğrenmelerine yardımcı olabilir.
Bağımlılığı olan kişilerde dürtüleri azaltmak için kullanılan antidepresanlar veya ilaçlar gibi bazı ilaçlar yardımcı olabilir. Terapi veya ilaç tedavisi, aynı zamanda ortaya çıkan depresyon veya anksiyete gibi diğer durumların tedavisinde de yardımcı olabilir.
❤️🔥 Bu içeriği okuyanlar bunları da mutlaka okuyor❤️🔥
🔗 En tehlikeli psikolojik hastalıklar | TOP 10
🔗 Okyanus Fobisi, Talassofobi nedir? Talassofobi testi yap!
🔗 "Kimse beni sevmiyor" | İnsan neden böyle hisseder?
🔗 Narsistlerin zayıf yönleri | Top 10
Yazar notu: bu bir dürtü kontrol bozukluğu... Kleptomanisi olan pek çok insan akıl sağlığı tedavisi görmekten korktukları için gizli bir utanç içinde yaşarlar. Kleptomaninin tedavisi olmamasına rağmen, ilaçla tedavi veya dürtülerle başa çıkmaya odaklanan beceri geliştirme terapisi, kompulsif hırsızlık döngüsünü sona erdirmeye yardımcı olabilir.
🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..." #BornToBeMe
|
Kaynak
APA