Finansal Stres: Ekonomik kriz ve psikolojik stres seviyemiz

tarihinde Damla , Wengood yazarı tarafından güncellendi

Finansal stres, önemli bir stres faktörü türüdür, ödemenin imkansız olduğunu bildiğiniz devasa bir faturanın bizi beklediğini bilmek üzerimize ağır bir yük bindirir. Gelir gider dengesi, bütçe planlaması, enflasyon ve ekonomik sıkıntılar derken, ruh sağlığımız doğrudan etkileniyor ve hayatımızın her alanı bu stres türünden etkileniyor. Bilimsel çalışmalar bunu "finansal stres" veya "finansal kaygı" olarak tanımlıyor. Bugün bu konuyu konuşalım çünkü meslektaşlarınız, arkadaşlarınız, aileniz veya herhangi biri ile bunu konuşmanız önemli. Unutmayın söylenmeyen her şey bizi içten içe kemirir...

Finansal Stres: Ekonomik kriz ve psikolojik stres seviyemiz

Finansal stres nedir? 

Finansal stres, özellikle şu anki ekonomik kriz ve belirsizlik ortamında her birimizin başa çıkması gereken bir gerçek. Faturalar, kredi geri ödemeleri veya sadece cüzdanınızdaki günlük bakiyenizin yönetimi konusunda endişeleniyor olabilirsiniz. Bu stresin etkileri sadece cüzdanınızda değil, iyi hissetme halinizde de değişimlere sebep oluyor olabilir. Ruh sağlığınızı etkileyen finansal stres özellikle çalışma hayatınızdaki performansınızı da doğrudan etkiler ki bu da sizi depresyon ve anksiyete ile ilişkilendirilen kısır döngüye ynı zamanda hem zihinsel sağlığınıza hem de iş performansınıza uzanabilir. 

Finansal durumumuza bağlı olarak değişebilen stres seviyemizi yönetmek, refahımızı geliştirmek, daha dengeli ve mutlu bir yaşamı teşvik etmek için bu zorluklarla yüzleşmenin önemini farkındayız.  stresin boyutlarına daha yakından bakalım ve birlikte üstesinden gelmek için stratejiler keşfedelim.

Para ile ruh sağlığımız arasındaki ilişki

Para ve ruh sağlığını kesiştiren bazı kavramlardan söz etmek istiyorum. 

  • Finansal psikoloji: Finansal psikoloji, kişilerin mali konularla ilgili davranış, duygu ve düşüncelerini anlamaya ve optimal davranışları sağlamaya yönelik araştırmalar yapar, teoriler üretir. 
  • Finansal sağlık:  Finansal sağlık, sadece finansal kaynakların varlığı değil, yüksek düzeyde finansal tatmin, düşük finansal stres, düşük borç seviyeleri ve aktif tasarruf/yatırım planlarının olması halidir (Joo, 2008). Finansal sağlıkla ilgili Klonts ve Britt (2016)’in geliştirdiği bir de finansal sağlık ölçeği var. 

O zaman aslında finansal stres seviyemiz ile ilgili aslında ekonomi ve psikoloji bilimi uzun süredir multidisipliner çalışmalar yürütmüş ve kavramlar ortaya koymuş. Finansal sağlıksızlığın, finansal kaygı sonuçları olabiliyor. Finans durumlarını yönetemeyen kişiler, ilgileriyle ve gelecek planlarıyla hizalanmış finansal kararlar veremezler. Sonuç olarak hayatlarındaki kaygı sisi kapkara bulutlara dönüşür.

Finansal strese neden olan faktörler

Mali stres, yaşam maliyeti, borçluluk ve beklenmedik mali durumlar gibi birçok faktörden kaynaklanabilir.

💸 Yaşam Giderleri: 

Yaşam maliyetlerimizi karşılamak için çalışıyoruz. Ve enflasyonla mücadele ortamında yaşam giderlerimiz kişisel bütçelerimiz üzerinde baskı oluşturuyor. Maaşım geldiği gibi kiraya ve mutfak masraflarına gidiyor diye en az bir kere yakınmış olduğunuza eminim. Genellikle maaş artışlarını konuşup , kişisel bütçelere büyük bir baskı yapılıyor. Başa çıkmak için gerçekçi bir bütçe yapmak ve buna sadık kalmak, gelirdeki veya giderlerdeki değişiklikleri dikkate alarak gerektiğinde ayarlamalar yapmak esastır.

💳 Borçlar: 

Öğrenci kredileri, tüketici kredileri veya ev / araba kredilerinden kaynaklanan aşırı borç yükü olabilir. Yüksek faizli borçları önceliklendirmek, kredi şartlarını yeniden müzakere etmek veya bir finansal danışmanla görüşmek, sağlam çözümler sunabilir ve borç stresini azaltabilir.

😤 Beklenmedik Durumlar: 

İnsanız ve hepimizin başına kazalar veya belalar gelebiliyor. Arabanın bozulması, evdeki eş gibi beklenmedik harcamalar finanslarınızı sarsabilir. Bir acil durum fonu oluşturmak, her ne kadar mütevazı da olsa, bu masrafları yüksek stres olmadan karşılamak için önemli bir adımdır.

Para her yerde, hayatımızın bir parçası. Dolayısıyla bu durumu göz ardı etmek mümkün değil, bizi sürekli ama sürekli meşgul ediyor. İş sağlığı uzmanı ve psikolog David Ballard'ın bir yayınına göre, finansal strese bağlı sağlık sorunları, anksiyete bozuklukları, depresyon ve hatta intihar düşünceleri gibi psikolojik sorunlar gittikçe artıyor. Paranın yetersizliği uyku sorunları, özsaygı ve başarı eksikliği, bağımlılık sorunları, azalan iyimserlik ve umutsuzluk gibi sorunlara yol açıyor. Ayrıca, stres kronikleştiğinde bağışıklık sistemi zayıflığı, diyabet, felç veya kalp hastalıkları gibi fiziksel hastalıklara neden olabiliyor 😱.

💡 Türkiye'de Maddi Destek Başvurusu Yapabileceğinizi Biliyor Musunuz? 💡
Bir dilekçe ile Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne veya Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüklerine şahsen başvurabileceğinizi biliyor musunuz? Ayrıca e devlet üzerinden de başvuru yapılabilmektedir. “Sosyal ve Ekonomik Destek Hizmeti Ön Başvurusu” sayfasına giderek daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.  

Finansal Stresin Sizi Olumsuz Etkilediğini Nasıl Anlarsınız? 

Stresin sonuçları sadece ekonomik darlanma değil, beraberinde psikolojik veya fiziksel bir çok probleme gebe geliyor. Finansal stres altında yaşamaya devam eden kişilerde belirtiler sıradaki şekillerde kendini gösterebilir:

  • Anksiyete ve Uyku Düzensizliği: Finansal konularda sürekli endişe, anksiyete problemlerine yol açabilir veya uyku düzenini bozabilir, bu da genel sağlık üzerinde çığ gibi büyüyen etkilere sahip olan bir şey. Stres yönetimi teknikleri, meditasyon veya yoga gibi yöntemler dengenizi bulmanıza yardımcı olacaktır. 
  • Sağlık Bozuklukları: Finansal stes altında yaşamak ayrıca baş ağrıları, kas gerginliği veya kardiyovasküler sorunlar gibi sağlık problemleri ile ilişkilendirilir. Bir profesyonelle konuşmak ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları benimsemek, bu etkilerle başa çıkmak için önemli adımlar.
  • İş Hayatında Problemler:  Stres yalnızca bireysel anlamda bizi etkisi almaz, iş hayatımıza da sızar. American Psychological Association'ın bir çalışmasına göre, ekonomik sorunlara bağlı stres konsantrasyonu önemli ölçüde azaltabilir, hafızayı etkileyebilir ve işteki genel performansı düşürebilir. Şirket içinde destek programları ve esnek çalışma saatleri veya uzaktan çalışma gibi politikalar bu etkileri hafifletebilmektedir.

Bu içerik de ilginizi çekebilir: 🍅 Pomodoro tekniği nedir? (Zaman yönetimi ve verimli çalışma) 

Finansal stres ve iş hayatımızı da etkiliyor! 

İşe gelirken radyoyu kapattığım anı net hatırlıyorum. Tam da "enflasyon", "kira zamları", "emeklilerin alım gücü" ve "işsizlik" haberleri ard arda dönerken kapattım. Sonra dün yaptığım alışverişi, kaçınılmaz olarak yapmam gereken yakıt dolumunu, çantamın dibinde katlanmış (o sıcacık!) enerji faturasını düşündüm. Bayram tatillerini balkonumda geçireceğimi, salonumda duvardan soyulan kağıdı ve hayalimdeki ev projemi düşündüm. Midemde bir yumru oluştu 🤯.

Keşke bilgisayarımı açıp işe başladığımda tüm bu şüpheler, korkular ve bu düş kırıklığı sessizlik içinde dursaydı. Ama olmadı! işte buradayım, para kazandığım yerdeyim ve sadece elimde olmayan veya eksik olan para hakkında düşünüyorum. Finansal sıkıntılar nedenleri ne olursa olsun bitmek bilmez ve evde kalmaz, hayatı yaşarken bizimle her yere gelir. Hatta iş yerine de gelir ve bu herkes için işyerinde mutsuzluk ve tükenmişlik sebebi. 

Finansal Stres = Verimsiz Çalışan  

Elbette stres, işimize konsantrasyonumuzu bozar. Hangi harcamaları yapabileceğimizi veya yapamayacağımızı, harcamaları nasıl azaltabileceğimizi veya daha ucuza nasıl alışveriş yapabileceğimizi, gelirimizi nasıl artırabileceğimizi sürekli düşünmek, aklımızı sabah akşam meşgul eden inatçı bir yük haline gelir.

📝
Bir Kanada çalışmasına göre, finansal stres bir çalışandan yılda üç haftalık verim kaybına neden olabilir.

Enflasyon işçileri yoksullaştırır ve dolayısıyla işlerinde daha az etkili olmalarına neden olur. Ayrıca motivasyon kaybı, güven eksikliği ve şirkete aitlik hissinin kaybolması da söz konusudur. Kısacası, herkes kaybeder ve şirketler, çalışanlarının mali stresini hafifletmek için çözümler sunmakla yarar sağlar.

Bu içerik de ilginizi çekebilir: 😤 İşimi sevmiyorum, ama çalışmak zorundayım! 

Kadınlar ve erkekler finansal stresi farklı yaşıyor!

Kadınlar ve erkekler mali stresi yaşayabilir ve yönetebilirler; ancak Avrupada yer alan araştırmalar, kadınların finansal problemlerin ruh sağlıklarını etkilediğini daha sık rapor ettiklerini öne sürüyor. Bu, ücret farklılıkları veya çift mesai günleri (profesyonel ve ev) gibi yapısal faktörlerden kaynaklanabilir. Kadınlar için, finansal atölye çalışmaları veya tartışma grupları gibi destek ağlarını aramak özellikle yararlı olabilir.

👍 👍 👍 Bu içeriği okuyanlar bunları da mutlaka okuyor: 

Editörün Notu: Hafife Alınmaması Gereken Önemli Bir Faktör

Stressle yaşamak şüphesiz zorlayıcı, ancak yükünü hafifletmek için stratejiler mevcut. Wengood olarak, sadece finansal sağlığımızı değil genel iyiliğimizi de iyileştirmek için öz-anlayış ve kabullenmenin gücüne inanıyoruz. Eğer bu endişeler altında eziliyorsanız, bir psikolog ile konuşmak durumunuzu netleştirmenize, somut eylem planları geliştirmenize ve zihinsel huzurunuzu yeniden kazanmanıza yardımcı olabilir. Birlikte geleceğe güven ve huzur içinde bakmak dileğiyle.

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe

Kaynaklar: 

  • Joo, B. A., & Durri, K. (2018). Impact of psychological traits on rationality of individual investors. Theoretical Economics Letters, 8(11), 1973.
  • Furnham, A. (2014). The new psychology of Money. New York:Routledge.
  • Shapiro, G. K., & Burchell, B. J. (2012). Measuring financial anxiety. Journal of Neuroscience, Psychology, and Economics, 5(2), 92.
  • Taylor, C. D., Klontz, B. T., & Britt, S. L. (2015). Internal consistency and convergent validity of the Klontz Money Behavior Inventory (KMBI). Journal of Financial Therapy.

Kaleme alan
Damla, , Wengood yazarı

"Kahkahası ile meşhur, hayatı olabildiğince basit okuyan birisi..."

Güncel içeriklere göz at!

🎁 Yeni Yıl Hediyeleri: Sevdiklerinizi Mutlu Edecek Öneriler

Yeni bir yılın heyecanı hepimizi sararken, sevdiklerimizi mutlu edecek hediyeler seçmek de bu dönemin en keyifli yanlarından biri. Ancak kime ne hediye alacağınızı seçmek bazen zorlayıcı olabilir. 🎄 Anneniz, babanız, sevgiliniz, kardeşleriniz ya da arkadaşlarınız için anlamlı ve yaratıcı hediye fikirleri mi arıyorsunuz? Endişelenmeyin! Bu yazıda, herkes için uygun ve kişiselleştirilmiş yeni yıl hediyesi önerilerini bulabilirsiniz.

Yeni Yıl Kararları: Kendinle Uyumlu Hedefler Nasıl Belirlenir?

Yeni bir yıl, yeni umutlar ve yeni başlangıçlar demektir. Ancak çoğu zaman, aldığımız kararlar birkaç hafta içinde unutuluyor. Peki, bu yıl farklı bir şey yapmaya ne dersiniz? Kendinizle uyumlu, sürdürülebilir hedefler belirleyerek hem kendinizi daha iyi hissedebilir hem de bu hedeflere ulaşabilirsiniz. İşte bu yazıda, yeni yıl kararlarınızı nasıl daha etkili hale getirebileceğinizi keşfedeceksiniz.

2025 Yılbaşını Aileyle Geçirmek: Unutulmaz Bir Akşam İçin İpuçları

2025 yılına girerken evde ailecek kutlama mı yapacaksınız? Yeni yıl gecesi herkes için özel ve anlamlı, hepimiz en iyi şekilde yılbaşını geçirmek istiyoruz. Aile içindeki farklı beklentiler, geçmişteki anlaşmazlıklar veya monotonluk hissi bu özel geceyi gölgeleyecekmiş gibi geliyor olabilir. Peki, yılbaşını daha keyifli ve anlamlı hale getirmek mümkün mü? Tabii ki mümkün! Bu yazıda, yılbaşını aileyle geçirirken hem eğlenmenizi hem de unutulmaz anılar biriktirmenizi sağlayacak öneriler sunuyoruz. Hazırsanız, yeni yıla pozitif bir başlangıç yapmanın yollarını birlikte keşfedelim! 🎉

Arkadaşlık testi soruları | 50 soru! ✅

Arkadaş çevremiz bizim için önemli bir sosyal destek alanını oluşturuyor. Arkadaşların seni ne kadar tanıyor? Veya sen arkadaşını ne kadar tanıyorsun? Hiç merak ettin mi? Arkadaşlıklarınızın ne durumda olduğunu öğrenmek veya birbirinizi daha iyi tanımak için çok etkili ve eğlenceli bir yöntem var: Arkadaşın ile birbirinizi yeniden keşfetmek ve yeniden bağ kurmak için 50 soruluk arkadaşlık testi ile tanışın! Ayrıca, arkadaşlarla paylaşmak için mükemmel bir test! 😊😉

Yılbaşını Tek Başına Geçirmek: Nasıl Keyifli Hale Gelir?

Eğer bu yılbaşını tek başınıza geçirecekseniz, üzülmek yerine bu zamanı kendinize ayırarak değerlendirebilirsiniz. Bu yazıda, yılbaşını yalnız geçirmenin neden kötü bir şey olmadığını, bu özel geceyi nasıl anlamlı hale getirebileceğinizi ve kendinizi mutlu etmek için neler yapabileceğinizi keşfedeceksiniz. Hazırsanız, yeni yıl ruhunu kucaklamaya başlayalım! 🎄✨

Manipülatör bir narsisti alt etmek: nasıl başa çıkacağım?

Yeter! İmajının incinmesine, sürekli olarak manipüle edilmeye ve kendini aşağılık veya suçlu hissetmene bir dur de artık! Otoriter yüksekten bakan, her şeyden sizi sorumlu tutan, burnu büyük ve yalancı kadın veya adamlardan kendini korumanın vakti. Narsist sapkınlık kişiliklerin özellikleri arasında son derece toksik olan şey “manipülasyon”. Bu hem psikolojik, hem de duygusal istismar devam ederken ne olursa olsun kurban bir süre ne olduğunu anlayamaz ve karşı karşıya kaldığı narsist sapkının masum olduğunu düşünür. Zorlandığın ve incindiğin gerçeğini yok sayma. Kendine ve hayatına sahip çıkıp dizginleri eline almaya hazır mısın? Narsistlerin sonu adlı film başlıyor!

Narsistle mücadele: Bir narsisti alt etmek mümkün mü?

Bir narsistle nasıl baş edileceğini öğrenmek zordur çünkü narsistler empatiden yoksundur, aşırı övgüye ihtiyaç duyarlar ve kendileriyle ilgili abartılı imajlara sahiptirler. Genellikle aldatıcıdırlar ve kendileriyle geçinmeyi neredeyse imkansız hale getiren derin güvenlik açıklarına sahip olurlar. Bir narsistle mücadele etmenin anahtarı yüzleşmekten kaçınmak, etkileşimleri kısa tutmak ve mümkün olduğunda mesafeli bir ilişki kurmak!

İş ve yaşam koçu Özlem Şen ile söyleşiler

Youtube kanalımıza 💜 abone olmayı, 🔔 bildirim zilini açmayı, 👍videoları beğenmeyi, veee ✍🏻 bize yorumlardan ulaşabileceğini unutma! 

İş ve yaşam koçu Özlem Şen ile söyleşiler

🎧 Podcast dinle!

Spotify hesabımızı takip ediyor musun?

#3 | Algı yönetimi nedir? Uydumculuk psikolojisi ve soru sorma becerisi #algı #ikna #sorgulama

Ekim 2022 · RDV Coaching | Wengood

29:12

Sosyal medya hesaplarımıza abone oldunuz mu?

Instagram'da takipleşelim!

Pinterest'de de bizi görmek istemez misin?

TikTok'da da var mısın? Biz varız!