| Özet |
“Aşırı duygusal” olmak veya “aşırı hassas” olmak demek?
🍂Duyarlı bir insan olmak başka şey, “aşırı duyarlı olmak” başka şey. Duyarlılık burada özellikle duygular karşısındaki hassasiyeti ifade eder. Bu bizi genellikle utangaç, stresli, depresif hissetmeye itebiliyor. Hassas kişilerin aşırı tepkiler veya duygusal tepki vermesi de çok daha kolay. Hassas kişilerde, duygular o kadar güçlü ki onları kontrol etmekte zorlanmamak elde değil.
🔖Fazlasıyla hassas veya aşırı duygusal insanlar toplumun %15-20'sinin kişilik modelini oluşturur. Yani her 5 kişiden 1'ini etkiler, ancak çok az insan hassas olduğu hakkında yorum yapar. Neden mi? Çünkü bu genellikle bir kusur, bir zayıflık olarak görülür.
Toplum ve kültürüne de bağlı olarak, aşırı duygusallık bir güçsüzlük belirtisi olarak algılandığından, bana sık sık alıngan veya mızmız olduğum söylendi. "Yahu ne takıyorsun kafana bu kadar?", "Her şeyi bu kadar ciddiye almamalısın, yoksa çok yıpranırsın." vb. cümleler duydum hep etrafımdan. 😭Çok sık ağlamak konusunda da hep eleştirildim.
İşleri çok ciddiye almam ve bu kadar hassas oluşum konusunda kendimle çok mücadele ettim, sulugöz olduğum konusunda kendimi durmadan eleştirdim. Ama, sonunda bunun kişiliğimin mücadele edemeyeceğim bir özelliği olduğunu fark ettim ve kendini suçlamak yerine kendimi tanımak ve olduğum gibi kabul etmek için karar verdim.
Aşırı hassas kişilik özellikleri neler? Ben bir aşırı duyarlı mıyım?
Hassas olan insanlar, aşırı derecede duyarlı ve duygusal kişiliğe sahip olurlar. Diğer insanların etkilenmediği bir çok şeyden etkilenmeye daha açık olurlar. Aşırı duyarlı olup olmadığınızı anlamak için en iyi yol, aşırı hassas kişilik testi çözmek.
✅Eğer aşağıdakilerin çoğu sizin kişiliğiniz ile örtüşüyor ise, fazlasıyla hassas bir insan olabilirsiniz.
1. Duygularım beni kolaylıkla ele geçirir.
Aşırı hassas insanlar, duyguları tarafından daha rahat yönetilir. Öfke, üzüntü, neşe gibi temel duygular veya şüphe, stres, heyecan gibi daha kompleks duygular... Aşırı duyarlı olduğunuzda hepsi daha güçlüdür ve insanın kendini yatıştırması daha zordur.
Örneğin, bir konu size dokundu ve hüzünlendiyseniz, gözyaşlarınızı tutmak sizin için kolay olmaz. Bunun dezavantajlı bir şey olduğunu nasıl mı anlıyoruz? Çünkü, aşırı hassas insanların tepkileri her zaman tahmin edilemez veya kestirilemezdir. Nerede ne zaman ne tepki vereceğimizi kontrol etmekte zorlanırız, bu da bizi rahatsız pozisyonlara sokabilir.
😵Akılcılık lugatımızın bir parçası değil, bizi yöneten duygularımız.
2. Özgüven eksikliği hissederim.
Aşırı hassas ve duyarlu insanların bir başka büyük özelliği de; özgüven eksikliği! Tam da bu yüzden, her şey bize daha dokunaklı gelir ya zaten. Kendimizi sürekli karşılaştırma eğiliminde oluruz. Kaygılı hissetmeye ve anksiyeteye daha yatkınızdır. Ama gerçek şu ki, becerilerimize ve bilgimize kendimiz inanmıyoruz! Yani en ufak bir yorum veya eleştiri bizi bu yüzden o kadar etkiliyor.
3. Yaratıcı birisiyim. Sanata karşı ilgili ve yetenekliyim.
Aşırı duyarlı kişiler, büyük bir yaratıcılık ve belirgin bir estetik tada sahiptir! İç dünyaları oldukça zengin, sanata, estetik ve güzelliğe karşı ilgilidir. Hoş koku, hoş bir tat, hoş bir müzik söz konusu olduğunda ilk o bunu farkeder ve keyif alır.
🧠 Aşırı duyarlı insanların yaratıcı ve sanata ilgili olmasının basit bir nedeni var; aşırı hassas insanlar, beynin sağ yarım küresini daha fazla kullanır. Sonuç: müzik, yazma sanatı, resim vb. alanlar onları güçlü bir şekilde çeker!
4. Aşırı düşünmeye eğilimliyim. Her şeyi kafaya takarım. Detaycı bir insanım.
Bu hem olumlu hem de olumsuz bir nokta. Her şeyi analiz etmek, hatta gereğinden fazla düşünmek ve kafaya takmak!
- 👍Olumlu yanı; aşırı hassas kişiler güçlü sezgilere sahiptir ve çevrelerinde olan biten tüm detayların farkındadırlar. Bu da onları sürekli her şey hakkında düşündürüyor oluyor.
- 👎Olumsuz yanı ise, bazen mantıklı olmayan varsayımlar yaparak bir durumu aşırı düşünmekten, gerçeği olmadığı şekilde algılamaya yatkın olabilir!
5. Karar vermekte zorlanırım. Kararsız bir insanımdır.
Aşırı duyarlı kişilik sahibi insanlar karar vermekte zorlanırlar. Ve etrafımızdakileri çıldırtan da bu! Ancak aşırı duyarlı olduğunuzda bilinçli bir seçim yapmak istersiniz. Bu, seçimlerimizin sonuçları hakkında saatlerce düşünmek istersiniz. Yanlış kararlar almak bizi bir başkasını ürketmediği kadar çok ürkütür. Yani verilmesi gereken çok önemli bir karar olduğunda, kendimize eziyet eder ve ne yapacağımızı bulmak için ensemizden soğuk terler akıtırız!
6. Kendimi hep yorgun hissederim. Yoğun günlerde dinlenme ihtiyacı hissederim.
Hassas insanlar, kendisi dışında çevresinde olup bitenlere karşı algıları çok daha yüksek insanlardır. Öyle ki, çoğu zaman tüm bu bilgilerle uğraşmaktan çok yorgun hissedebilirler ve dinlenmek veya yalnız kalmak için gün içinde zaman kovalayabilirler.
Biz aşırı duygusal ve hassas insanlar, hem zihinsel hem de fiziksel olarak kafamızın içinde dönüp bitenler, hepsinin bizde yarattığı duygu değişikliği nedeniyle kolayca bitkin düşüyoruz. 💆♀️Vücudumuz duygularımızı yoğun bir şekilde yaşar, bu nedenle tamamen dinlenmek için genellikle daha fazla uyku saatine ihtiyacımız vardır.
7. Hayatın anlamı ve yaşamım hakkında sık sık kendimi sorgularken bulurum. Düşüncelere dalarım.
Aşırı duygusal veya fazlasıyla duyarlı bir insan olup olmamız farketmeksizin, insan hayatında her zaman bir anlam arayışı içerisinde olur. Fakat, bu anlam arayışı sırasında, “Hayatımın nereye gittiğini bilmiyorum.” ifadesi ile karşılaşmak, biz aşırı duyarlı insanların tahammül edemeyeceği bir şey.
Bu yüzden rutin bir yaşam sürmeyi reddederiz, bu da bizi harekete geçmeye ve aşılması gereken yeni zorluklara sürükler. Zenginleştirici deneyimler yaşamayı ve özgünlükle dolu bir yaşam sürmeyi gurur meselesi haline getiririz!
8. Genelde içe dönük biriyimdir ama aynı zamanda herkesle kolay arkadaş olurum. Yani hem içe dönük hem de dışa dönük bir insanım.
Aşırı duyarlı insanlarda çok çeşitli profiller vardır. Kimisi aşırı içe dönük ve sessiz olurken, kimisi herkesi rahat ettirmeye çalışan ve oldukça arkadaş canlısı veya dışa dönük insanlar olabilirler. Yani her utangaç ve çekingen insan aşırı duygusal ve aşırı hassas olmak zorunda değil.
👉Hem insanlara dokunmadan edemiyor hem de her seferinde aşırı duyarlılığınızdan dolayı zarar gördüğünü düşünüyorsanız, bilin ki siz bir aşırı hassassınız.
9. Genelde başkalarına göre hareket ederim. Başkalarının ruh halleri beni etkiler. Onları rahatlatmak için elimden geleni yaparım.
Özgüven eksikliğimiz ve duyarlılığımız bizi başkalarına karşı savunmasız kılar. Sevilme ihtiyacımız ve onaylanmak ihtiyacımız hep belirgin bir şekilde kendini hissettirir ve kararlarımızı etkiler.
Eğer aşırı hassas bir insan isen; hayatı sadece kendine göre değil, başkalarına göre yaşarsın. Hayal kırıklığına uğradığımız ve aynı şeyleri karşı taraftan görmediğimiz zaman üzüldüğümüz çok olur.
10. Sürekli ağlarım.
Aşırı duyarlı insanlar, çevrelerinde olup biten konusunda daha hassas olduklarından, gün içerisinde yaşananlar onları daha çok etkiler. Bu da onların daha kolay dolmasına ve sık sık ağlama isteğine neden olur.
Çok güçlü duyguların doğrudan sonucu gözyaşlarıdır! Artık içimizde bir duyguyu tutamadığımız zaman dışarı çıkmasının tek yolu budur çünkü. Kızgın mıyız? Ağlarız. Büyük bir sevinç mi hissettik? Ağlarız. Heyecanlı mıyız? Ağlarız… Yüksek sese mi irkildik? Ağlarız. Günlük hayatta bizi en çok zorlayan şey belki bu özelliğimizdir. Örneğin; İş yerinde ağlamak veya çocuklarının gözü önünde ağlamak bizi zor duruma düşürebilir. İşin kötüsü; ağladığımız için de üzülür sıkılırız. Yani iki ucu b*klu değnek denebilir.
Duygusal hassasiyet ile nasıl başa çıkılır?
Üstün yetenekli olup olmadığınızı bilmekte olduğu gibi, aşırı duyarlılığınızı tespit etmek için de bir psikologdan randevu almak idealdir. Karakterlerimize göre, aşırı duyarlılığının belirli özelliklerini aşağı yukarı yaşadığınızı düşünüyorsanız; bu aşırı duyarlılığı ve duygusal hassasiyeti daha iyi anlamak ve yönetmek için, yardımcı olması adına bir terapistle görüşmeniz mühim.
Kendi aşırı duyarlılığımızı keşfetmek için, Amerikalı psikolog ve araştırmacı Elaine Aron'un bu kitabını mutlaka öneririm. Ayrıca internette araştırabileceğiniz; Yüksek Hassasiyetli Kişi (highly sensitive person, yani HSP) Testi araştırmacı, Elaine Aron tarafından geliştirilen bilimsel çalışmalara dayanmaktadır. Kendinizi ayrıca test edebilirsiniz.
Hayli Duyarlı Kişi: Hassas Ruhlar İçin Kılavuz,
Yazar: Elaine N. Aron, Çevirmen: Özge Yılmaz, Yayınevi: Epsilon Yayınevi
📷@D&R
Yazar notu: Yardım isteyin!Bu yazıda kendini bulduğuna mı inanıyorsun? Aman bunun için psikoloğa gidilir mi? Gitsem ne anlatacağım deme. Bu aşırı duyarlılık kötü bir şekilde deneyimleniyorsa, depresyon ve kaygı bozukluğuna da bir o kadar yatkınsın demektir. Bilmeni isterim ki, kendimizi nasıl yatıştırabileceğimiz ve kendi iyiliğimiz için neler yapabileceğimiz konusunda bize yardımcı olabilecek Bilişsel Davranışcı Terapi (BDT) gibi çok etkili birçok terapi yöntemi var.#BornToBeMe |
Kaynakça
