| Özet |
Her iki lafından biri yalan! Bir mitomanyak ile karşı karşıya olabilir misiniz? Ondan bir an olsun şüphe etmiyorken; tesadüf eseri yakaladığınız bir yalan ile dünyanız başınıza yıkılır. Gerçeklerin peşine düştüğünüzde ise, eğer bir mitomanyak ile karşı karşıyaysanız, yalanların aslında en başından beri orada olduğunu farkedersiniz. Öyle ki, patolojik yalan söyleme davranışı geliştirmiş mitomanyak size neredeyse hiç doğruları söylememiştir. Bazı yalanlara gerek dahi olmadığı halde yinede de doğruları çarpıtmayı seçmiştir. Mitomanyaklar bu yönden toksik insan özelliği taşıyor denebilir. Çünkü size sürekli şüphe tohumları eker ve sizi aşağıya çeker.
Peki ama neden yapıyor? Mitomanyak biri iyileşebilir mi? Mitomanyak insanları nasıl ayırt ederiz, ve kendimizi nasıl koruruz?
Mitomanyak nedir?
Mitomani veya mitomanyak yunanca muthos (efsane) ve latince mania (delilik) kelimelerinin birleştirilmesinden meydana gelmiştir. Mitomanyak; patalojik yalan söyleme alışkanlığına sahip insan demektir. Rahatsızlığın kendisi ise mitomani olarak tanımlanır.
Mitomanyak; hayal gücüyle ürettiği düşünceler ile yaşanmış deneyimleri, yani gerçeklikle kendi idealini birbirine karıştırır. Yalanın sahibi “yazarımız”, yanlış ifadelerine öylesine inanır ki, büyük kararlılığıyla çevresindekileri de ikna etmeyi başarır. Hayal gücü, hiçbir zaman gerçekleşmemiş olayları veya eylemleri en küçük ayrıntısına kadar yaratır ve gerçekliğin bir parçası ile birleştirir. Bu konuda narsist kişilik bozukluğundan müzdarip insanları andırıyorlar.
Mitomaninin kökeninde düşük öz benlik saygısı ve kendine güvensizlik yatar. Bu eksiklikleri kişi patolojik yalan söyleyerek doldurmaya çalışır. Mitomanyak kişiler kafalarında yarattıkları sahte benlik algısını, gerçek benlikten korumak için "idealizasyon, mükemmellik ve görkem yaratma" gibi savunma mekanizmaları kullanır.
Bir mitomani hastası, hikayelerinde genellikle kendisini ya bir kurban ya da kahraman olarak yerleştirir. Buna dikkat edin.
4 tip mitomanyak:
Özgüven eksikliği ve düşük benlik algısı dolayısıyla; kırılgan ve aşırı hassas karaktere sahip olan mitomanyak, başkalarının onu nasıl gördüğüne ve onun hakkında ne düşündüğüne odaklı şekilde yaşar.
Mitomani rahatsızlığının tanımladığı 4 tip mitomanyak vardır:
- Kendini beğenmiş: Mitomanyak kendini değerli hissetmek için övünecektir. Örneğin, sadece ikramiye aldığında, "Terfi aldım, şimdi kıdemli müdürüm" diyecektir.
- Kaçak: Kişi "Benim hatam değil" diyerek gerçeklerden kaçmayı tercih etmektedir.
- Kötü niyetli: gıybet sayesinde, kişi kendindeki aşağılık kompleksini telafi eder. Kolayca olumsuz eleştirip geçer. Örneğin "Abartma, senden önce ben çok daha fazla başarılı oldum"
- Sapkın: mitomani hastası, "Daha fazla param yok, bana yardım edebilir misin?" gibi cümleler ile parası olduğu halde sizi dolandırmak için hikayeler uyduracaktır.
Mitomanyak ve manipülatör arasındaki fark nedir?
Çocukların tamamı hayal güçleri ve deneyimsizlikleri nedeni ile mitomanyaktırlar. Bilinçsizce gerçeği değiştirirler. Mitomani hastaları da yalan söylediklerinin farkında değildirler. Düşünce tarzlarına ''büyüsel düşünce'' denir. Bu anlamda mitomanlar narsist manipülator olarak görülmemelidir. Çocuklarda normal karşılanan bu durum yetişkinler için patolojik kabul edilir. Yetişkin mitomanlar çocuksu bir taraflarını korumak isterken büyümeye direnirler. Çocuklukta sıkışıp kalmışlardır.
İster kurban, ister kahraman rolünü oynuyor olsun, mitomani hastası kendisi için A'dan Z'ye bir yaşam icat edebilir ve bu durum çok ciddi sonuçlar doğurabilir. Fantezilerimizin fanteziler olarak kaldığını biz ne kadar farkında isek, mitomanyaklar her ikisini de oldukça karmaşık yaşarlar. Peki mitomanlar neden yalan söylerler?
Mitomani neden ortaya çıkar?
- Narsisizm: mitomani hastaları gerçekliğe veya gerçek kimliklerine yani kendilerine dayanamazlar. Bu anlamda narsisizm veya kendini sevmenin patolojisi ile kesişirler..
- Başarısızlık: Duygusal şok veya mesleki başarısızlık gibi herhangi bir olumsuz olay ile baş edebilmek mitomanlar için imkansız görünmektedir. Bu yüzden kendilerine gerçekliği saptırarak daha dingin bir dünya icat ederler.
Mitomanyak birine yardım etmenin yolları
1. Özgüvenini tekrar kazanması için ona yardım edin
Mitomani hastası düşük özgüven sahibidir ve bu nedenle gerçekliği çarpıtır. Özgüvenleri üzerinde çalışmaları ve onu geliştirmeleri çok önemlidir.
2. Durum hakkında onunla konuşun
Bir güven ortamı oluşturduktan sonra, durumunu ve yaşananları onunla birlikte tartışın. İyileşme sürecinde onun da destek ve yardımını sağlamak esastır.
3. Gerçekliğe geri dönüşünü teşvik edin
Gerçekleri olduğu gibi ele alarak, onun yavaş yavaş onlarla barışmasını ve gerçekliğe geri dönmesini teşvik edersiniz. Kendi gerçekliğinin yanlışlığının farkına varması önemlidir. Fakat söylediklerine şiddetle karşı çıkmamaya dikkat edin, yoksa direnç göstererek yalanlarına daha da hapsolma riskleri vardır.
4. Bir uzmandan yardım alması için cesaretlendirin
Bir terapist veya psikolog ile çalışma fikrini ona açın. Mitomanyak biri, genellikle yardım alması gerektiğini tek başına farkına varamaz. Fakat, gerçeklerle barışması ve tekrar gerçek kimliğine kavuşması için tek yol; tarafsız bir profesyonelle karşılaşmasıdır. Mitomani tedavisi için kullanılan en yaygın yöntem ise bilişsel davranışçı terapidir.
Mitomanyak bir yakınınızı ikna etmek için ücretsiz psikolojik destek seanslarına başvurabilirsiniz.
Yazar ekibi: kendiniz de yardım alınÇevrenizde mitoman biri ile karşılaşırsanız, iyileşmelerine yardımcı olmak önemlidir. Ayrıca, onun yanında durup hiçbir şey yapmamanın sizin için de tehlikeli olabileceğini unutmayın. Kendinizi korumanız da oldukça önemli. Eğer karşınızdaki kişinin bu durumu sizi de olumsuz etkiliyor ise siz de yardım almaktan çekinmeyin. 🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..." |
Kaynak
