Psikolog mu, yaşam koçu mu? | Kime gitmeliyim?

tarihinde Yudum , Wengood yazarı tarafından güncellendi

Wengood’da gezinirken belki fark etmişsinizdir, hemen hemen her yazıda ruh sağlığı uzmanları ile görüşme fikrinin altı çizilir. Peki hangi ruh sağlığı uzmanı, veya psikolojik destek alabileceğiniz profesyonel sizin ihtiyacınıza karşılık geliyor? Psikiyatriste mi gitmeliyim? Psikoloğa mı gitmeliyim? Veya bir yaşam koçu ile görüşsem yeter mi? Neden bir psikolog yerine koça danışmalıyım, ya da tam tersi? Her bir profesyonel, farklı konulara yanıt veriyor, bu yüzden kime başvurmanız gerektiğini bilmelisiniz. Bu makale, bu nedenle, karşılaştığınız sorunlara göre başvurulması gereken destek mekanizmalarının farklılıkları üzerine yoğunlaşacak.

Psikolog mu, yaşam koçu mu? | Kime gitmeliyim?
Özet

Her bir mesleği tek tek anlayalım...

Ruh sağlığı uzmanları ailesi oldukça geniş…

Her şeyden önce, psikolog, psikiyatrist, psikanalist veya psikoterapist gibi meslekler arasındaki ayrımları bir hatırlayalım. Her bir ünvanın hangi rolü üstlenmek üzere eğitim almış olduğunu böylece daha rahat anlayacağız.  

Psikiyatrist nedir?

Tıp uzmanıdır ve akıl hastalıklarını (depresyon, bipolar bozukluk vb.) tedavi eder. Tıbbi tedavi uygulama yetkisi vardır.

Psikolog nedir?  

Belli bir uzmanlık dalında veya seçtiği psikoloji alanında yüksek lisans derecesine sahip kişiye psikolog denir. ( ergenlik, bağımlılık, travma, Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), vb.)

Psikoterapist nedir?

Psikoloji alanında yüksek lisans eğitiminin yanı sıra bir psikoterapi eğitimleri de almış ruh sağlığı uzmanı. Danışanın şikayet ve beklentilerine göre belirlediği tanıya uygun psikoterapi yöntemleri kullanır. (EFT tekniği, EMDR, vb. yöntemler)

Psikanalist nedir?

Sigmund Freud ekolüne ait bir yöntem olan psikanaliz üzerine eğitimini almış olan psikolog.

Bu yazıda doktorlar ve sosyal sigorta tarafından karşılanan psikiyatristlerden bahsetmeyeceğiz. Buna başka bir yazıda detaylıca eğilmiştik zaten 👉 bakınız. Bu makale daha çok psikolog ve yaşam koçu arasındaki fark üzerine yoğunlaşacak.

Türkiye'de ruh sağlığı ve hizmetleri

Sağlık Bakanlığı, en son 2020 Yılı Sağlık İstatistikleri’ni açıkladı. 💊Rapora göre, antidepresan kullanımı son 10 yılda yüzde 70 oranında arttı.

Milyonlarca kişi de maalesef sağlık desteğine erişemedi veya tedavi olamadı. Türkiye’de şu anda psikolog ve koçluk desteği, sosyal güvenlik tarafından karşılanmamakta.

Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Sibel Çakır’ın Oksijen gazetesinde yaptığı bir açıklamadaPandemi sadece fiziksel değil, çok ciddi ruhsal zararlara da sebep oluyor. Özellikle gençler arasında… Avrupa’da 9 ülkede üniversite öğrencileri arasında yapılan araştırmanın sonuçlarına göre, ülkemizde gençlerin yüzde 50’den fazlası depresyonda ve kaygılı. Kaygı oranı Almanya’daki gençlerden 10 kat yüksek.” diye belirtti.

👇
Dünya Sağlık Örgütü, ruh sağlığı ile ilgili uyardı! | Acilen, ruh sağlığı desteği!

Yaşam koçu nedir? Koçluk desteği almak ne demektir?

1960'ların başında Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkan koçluk mesleğinin kökenleri Palo Alto okuluna ve Erickson hipnozunun babası olan Milton Erickson gibi farklı terapistlerin gözlemlerine dayanır

Koçlar, danışanlarına kişisel veya mesleki gelişimlerinde eşlik eder, örneğin; yaşam koçu ve kariyer koçu.

Kişinin kendi potansiyelini keşfetmesi ve kendini gerçekleştirmesi için gerekli kaynakları harekete geçirmesi konusunda koçluk hizmeti destekleyici bir mekanizma olarak çalışır. Yaşam koçu, bir sorunu destek olma, bilgi ve tecrübe aktaramı ve motivasyon yoluyla çözmeyi amaçlar.

Psikolog ve yaşam koçu arasındaki benzerlik

İki meslek arasındaki tek benzerlik : eşlik etme ilkesi

Bu 2 mesleğin ortak tek noktası: kişinin/danışanın mutlu ve tatmin bir hayat yaşaması için ona eşlik ediyor olması! Ayrıca koçluk mesleği, kişisel gelişim gibi, psikoloji alanından çok fazla ilham alır. Bir çok yaklaşım psikolojik ekollere dayanır.

Yaşam koçları, tıpkı psikologlar gibi aynı etik ilkeler dikkate alınarak hizmet sunar, örneğin; gizlilik ilkesi veya danışanın kendi isteği ile destek almaya karar vermiş olması.  

Psikolog ve yaşam koçu arasındaki fark

Psikolog ve yaşam koçu eğitimleri, çalışma alanları, yöntemleri ve yetkinlikleri bakımından önemli farklılıklar gösterir.

Eğitim ve yetkinlik alanları

Bildiğiniz üzere psikolog uzun bir eğitim hayatını tamamlamış olmalıdır, ya psikoloji alanında yüksek lisans derecesi almış ya da en az 5 yıl klinik uzmanlık dönemini bitirmiş olmalıdır.

Yaşam koçluğu ise ICF (Uluslararası Koçluk Federasyonu) onaylı bir sertifika eğitimini tamamlar. Bu sertifikanın yanı sıra yaşam koçları minimum 100 saatlik deneyimi de belgelemek zorundadır.

Bir yaşam koçunun uzmanlığı sertifika ve deneyim (süre veya seans sayısı) ile ölçülebilir. ICF onaylı yaşam koçluğu sertifkasının üç çeşidi bulunmakta;

🎓ACC (Uzman Koç),

🎓 PCC (Profesyonel Koç)

🎓MCC (Usta Koç)

➜ Yaşam koçları eğitimlerini tamamladıkça, her seviyede en az 10 saat bir mentor eşliğinde çalışarak bir nevi staj eğitimi de alırlar.

Çalışma alanları ve yöntemleri

Psikologlar ve yaşam koçları arasındaki en önemli fark, yaşam koçlarının akıl sağlığı ile ilgilenmiyor olmalarıdır, koçlar terapi yapmazlar, böyle bir yetki ve eğitimleri yoktur. Ayrıca çalışma alanları açısından bakıldığında, biri sorunların sebebine değil çözümlerine odaklanırken (yaşam koçu) diğeri sorunun nedenlerini de sorgular (psikolog).

Özetle, yaşam koçu danışana belli bir hedefe ulaşmak için destek olurken, psikolog kişinin doğru hedefler belirlemesi için de destek olacaktır.

Yaşam Koçu mu, Psikolog mu? Hangisini seçmeliyim?

Bir psikolog, neden bugün olduğumuz gibi olduğumuzu anlamak için geçmişe bakacaktır. Bizi rahatsız eden nedir? Bir travma var mı? Çocukluk dönemi öğrenilmişliklerimiz neler? Zihinsel ve duygusal gelişimimizi ne kadar tamamlamışız? Eksikleklerimiz neler? O kadar çok soru var ki, psikolog mevcut rahatsızlığı anlamak ve tedavi etmek için sizi analiz edecektir.

Bir yaşam koçu ise geçmişe değil, şimdiki zamana ve hatta geleceğe odaklanır. Mevcut durumumuz nedir? İdeal durumumuz ne olurdu? Hedefimize ulaşmak için neler yapmalıyız? Genel olarak, özgüven kazanmak, stresi yönetmek, kariyer değişikliği yapmak vb. gibi  destek alanlarında devreye girerler. Herkes bir koça danışabilir, hatta çocuklar ve gençler bile. Örneğin, yaşam koçları gençlerin kariyer ve eğitim yolculuklarında onlara eşlik edebilir.

Sonuç olarak, sorunlarınıza ve ihtiyaçlarınıza bağlı olarak doğru profesyonele danışmalısınız. Kime başvurmanız ve neden psikoterapiye veya koçluk takibine başlamanız gerektiğini hızlıca öğrenmek için işte bir özet tablo:


Psikolog
Yaşam koçu
Kimler gidebilir? 
  • Belli bir patolojik rahatsızlık, travma veya psikolojik zorluklar yaşayan (üzüntü, yas, kaygı, sosyal problemler, kendini keşfetme vb.)
  • Herkes danışabilir.
  • Hayatında belirli bir noktayı geliştirmek isteyen kişiler (örneğin; özgüven eksikliği, stres yönetimi, fobiler, ilişki problemleri, iş değişikliği vb.)
  • Herkes danışabilir
Neden gidilir?
  • Mevcut davranışları anlamak için genellikle geçmiş üzerinde çalışır
  • Gerçekleştirilmek istenen hedeflere yönelik bugün üzerinde çalışır. Kendine güven, motivasyon, kendini daha yakından tanıma
  • Eğitim, aile, kariyer, insan ilişkileri vb. gibi konularda danışılabilir. 
Çalışma şekli
  • Tıbbi ve bilimsel araştırmalarla doğrulanmış araç ve teknikleri kullanır (BDT, EMDR, vb.)
  • Somut ve kısa çözümler (hedeflerin belirlenmesi, oturumlar arasında gerçekleştirilecek eylemler, eylemler hakkında geri bildirim vb.)
  • Kişisel gelişim egzersizleri vb.
Danışmanlık süresi 
  • Değişkenlik gösterir.
  • Seansların ritmi hastanın ihtiyaçlarına göre belirlenir: haftada bir, 2 haftada bir vb.
  • Kısa süreli (örneğin 12 seans halinde 3 aylık program)
Ücret
  • 45 dakika veya 1 saat süren seanslar, genelde 350-750 Türk lirası arasında değişmektedir. 
  • 45 dakika veya 1 saat süren seanslar, genelde 250-750 Türk lirası arasında değişmektedir. 
  • 8 ila 10 paket şeklinde indirimli fiyatlar yaşam koçları tarafından teklif edilebiliyor. 

Danışmadan önce kendinize doğru soruları sormalısınız , örneğin:

  • Geçmişteki veya belli bir sarsıcı olay sonrası değiştiğinizi ve zorlandığınızı mı hissediyorsunuz?  Bir psikoloğa görünün.
  • Belli bir amaç, istek veya yanlış olan şeyleri görüp değiştirmek istediğimi belirledim. İhtiyaçlarımı biliyorum, yolu görebiliyorum, ama nereden başlayacağımı ve nasıl başlayacağımı bilmiyorum? Bir yaşam koçuna görünün.

👁️ Hangi takibin size en çok yakışacağına karar verebilecek tek kişi sizsiniz. Kendinizi bu profesyonellerden birine yönlendirmeden önce bir iç gözlem çok önemlidir.

Yazar: Kendin için bir adım atmanın önemi...

Umarız bu makale, ihtiyaçlarınıza göre takip edebilmeniz için olayları daha net görmenize yardımcı olmuştur. O zaman önemli olan doğru psikoloğu mu yoksa doğru koçu mu bulduğumuzu bilmek. Psikoterapi sırasında veya hedeflerinizde nasıl ilerlediğiniz, gördüğünüz profesyonelle işlerin iyi gidip gitmediğini bilmenin en iyi yoludur. Yani mutlaka şans verin ve kendinize en uygun profesyoneli bulun.

Ve hepsinden önemlisi, projelerinizi somutlaştırarak çözülmemiş travmaları çözmek için terapötik bir takip ve iç frenlerinizi aşmak için bir koçluk takibi başlatabileceğinizi bilin. İkisi birlikte de mümkün!
👇
🔗Neden psikoloğa gitmeliyim?
🔗Psikolog ne sorar? Her şeyi anlatmak zorunda mıyım?

🤗"KENDİNİ DİNLE, KABUL ET VE MUTLU OL! HEMEN ŞİMDİ, BAŞLA..."
#BornToBeMe

Kaleme alan Yudum , Wengood yazarı

🤩Hayatımı fiziksel ve zihinsel harekete adadım. 🖋️Yazmayı, 💭düşünmeyi, 📖okumayı ve 🔎araştırmayı çok seviyorum. 😺💕🧘‍♀️Kedim ve yoga matım vazgeçilmezim.

En yeni makaleler

Kaygı döngüsünden çıkmak | ☔ RAIN yöntemi

Kaygı genellikle dört aşamada ortaya çıkar. Çoğu zaman kaygıyla yaşayan insanlar kaygı döngüsü olarak bilinen durumu yaşarlar. Kaygının 4 aşamasının belirtilerini bilmek, kaygı döngüsünün nasıl çalıştığını anlamak belirtilerinizi yönlendirmenize yardımcı olabilir. Bu içerik Kaygı Döngüsünü Kırmak isimli kitap incelemesinden yola çıkarak bu döngüyü nasıl kırabileceğinizi anlatıyor.

Aşırı hassas kişiliği avantaja çevirmek!

"Ama neden hala ağlıyorsun?". Bu cümleyi sürekli duyuyorum, ve kendimi suçlu hissetmeme neden oluyor! Çünkü bu kadar hassas olmanın normal olmadığını düşünmemi sağlıyor. Aşırı duyarlı olduğumuzda, gözyaşları işlev görme şeklimizin bir parçasıdır. Çünkü güçlü yaşadığımız duyguları boşaltmamıza yardımcı olurlar. Bu, içinde bulunduğunuz duruma göre utanç verici olabilir ama aksine bunu bir zayıflık olarak görmemelisiniz! Kendinizi olduğunuz gibi tanıyıp kabul edip duygusallığınızı doğru şekilde kanalize edersek, aşırı duyarlılık bir güç haline bile gelebilir. Aşırı duyarlılığınızı güce nasıl dönüştüreceğinizi bu yazının devamında konuşuyor olacağım.

Temel duygular nelerdir? Duygu çeşitleri

İnsan doğası; duygu, davranış ve düşünce! Peki duygu ne demek? Temel duygular hangileri? Çocuklara kendi duygularını tanıması için onlar öğretilir, yetişkinlere ise onları nasıl kontrol etmek gerektiği öğretilir, öyle değil mi? Ancak neden bunun gerekli olduğunu hiç düşündünüz mü? Duygular davranışları nasıl etkiliyor? Tüm dünyada aynı yüz ifadesi ile kendini belli eden ve her insanda var olan 6 temel duygu var. Bunlara primer duygu da denir. Gelin duygu durumu, hayal kırıklıkları, mutluluk üzüntü vb. kavramların derinine beraber inelim, duyguları tanımak ve onları kontrol etmek için onlarla yüzleşelim.

Türkiye'de "Babalık İzni" Kullanmak

Evet, anne adaylarına tanınan doğum izni babalar için de geçerli. Ebeveynlerin arasında hiç bir fark yok iken, babalık izni hala daha hamile kadınların izin süresinden daha az ve bir çok değişken ile farklılık gösteriyor. Doğumda babalık izni, babaların bebeği tanımasına ve hatta bebek ile bağlılık oluşturmasına olanak tanır. Peki babalık izni kaç gün? Babalık izni ne zaman kullanılır? Babalık izni dilekçesi nereden bulunur? Ve tabii erkeklerde doğum izni en verimli şekilde nasıl kullanılır? Babalık izni hakkında her detayı aşağıda derledik.

Ofiste çıldırdığım gün ve sonrası | İş yerinde öfke patlaması

Ve sonra bir gün, bardağı taşıran son damla! Hissettiğimiz, ama geldiğini tam olarak göremediğimiz o gün. Kariyerini sorgulatan yönetim biçimlerinin hayal kırıklığı. Ve bam! İş yerimizde çıldırıyoruz. Uygunsuz sözler, kontrol edilemeyen tepkiler, gözyaşı, öfke patlaması… Fırtına geçtikten sonra ertesi gün ofise nasıl gidilir? İş yerinde öfke patlaması yaşadıktan sonra ne yapmalı?

Pozitif bir insan olmak istiyorum!

Bardağın dolu tarafını görmek veya boş tarafını görmek! Yaygın ama uygulaması nadir görülen bir söylem! İyimserlik seviyemizi belirlemesi açısından bu algılama biçimi, önemli. Ben, bu bardağı boş görenlerdenim! Hatta, moralim bozuk olduğunda ben bu bardaktaki dolu suyu da içip bitiriyorum. Kısacası, yeterince metafor kullandıysam, olumlu düşünmeyi beceremiyorum, her zaman en kötüsünü hayal ediyorum ve her şeyi siyah görüyorum! 😨

Hiçbir hayalim yok, ne yapacağım?

Bir kadın dergisinde karşılaştığım soru karşısında farkettim ki; Hayatta hiç bir amacım, hayalim yok! Dergideki soru karşısında, bir anda müthiş bir düşünceler sinsilesine kapıldım! Biraz şaşırdım ve soruya saatlerce baktıktan sonra sayfaya hala tek bir kelime bile yazamamıştım… Nasıl yani, benim yaşamda bir hedefim yok mu? Hayallerim sorulduğunda, aklıma gelecek hiçbir şey olmaz mı? Birkaç seyahat planı ve kısa vadeli öğrenme hedefleri dışında zihnim bomboştu ve aklıma hiçbir şey gelmiyordu. Bu durum beni kaygı ve depresif duygulara sürükledi. Peki hayatta bir amacın olması şart mı? Yoksa ne olacak?

Boşanma sebepleri | En yaygın 10 neden

İlişkilerin sınavı 3. yıldır derler. Peki ya evliliğin? TUİK’in son verilerine göre, evlilik süresine göre boşanmalar incelendiğinde, 2021 yılında gerçekleşen boşanmaların %33,6'sı evliliğin ilk 5 yılı, %20,9'u ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşti. İlgisizlik, sadakatsizlik, parasal konular ve daha nicesi evliliklerin sonlanması için neden oluşturabiliyor. Boşanmanın en yaygın 10 nedenini sıraladık!

Hiç arkadaşım yok! Neden?

Günlerimi tek bir kelime bile etmeden kendi köşemde yalnız geçiriyor değilim, bir şeyler içmek için dışarı çıkmak istersem arayabileceğim iki veya üç kişi var tabii. Ama dost diyebileceğim arkadaşım yok! Benim tercihim miydi bu? Ya da insanlar mı benden kaçtı? Etrafımdaki sağlam arkadaş gruplarını gördükçe kendime sormaktan vazgeçemiyorum: neden hiç arkadaşım yok?!

Procrastination (erteleme hastalığı) nasıl yenilir?

“Daha vakit var…”, “Önce şunu halledeyim, sonra yaparım.”, “Yarın yaparım…” Bilin bakalım ne oldu? Asla yapmadım veya yumurta kapıya dayanınca harekete geçebildim. Kimler bugünün işini yarına erteliyor? 🙌 Modern yaşamın akıl almaz temposu içerisinde, bir şeyleri yapmaya enerjimizin kalmaması normal diyebilirsiniz. Fakat erteleme davranışı sanılanın aksine masum değil ve arkasında bir sürü psikolojik sebep barındırıyor. Yetersizlik hissi, motivasyon eksikliği, stres… İşte erteleme davranışından kurtulmak için 5 ipucumuz! 💪

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

#3 | Algı yönetimi nedir? Uydumculuk psikolojisi ve soru sorma becerisi #algı #ikna #sorgulama

Ekim 2022 · RDV Coaching | Wengood

29:12

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

🎥 Youtube

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest