Karantina ve sosyal izolasyon sonrası: Kabin Sendromu

tarihinde Damla , Wengood yazarı tarafından güncellendi

Gün geçmiyor ki, bir post-corona fenomeni daha önümüze çıkmasın. Sağlımız üzerindeki olumsuz etkileri artık herkesin malumu peki sosyal anlamda olumsuz etkileri? Bu salgın fiziksel sağlığımız üzerindeki etkilerinden öte bir çok sosyal, psikolojik ve ekonomik etkiler ile de bizi sınamaya devam ediyor. Bazı ülkeler koronavirüse karşı alınan önlemleri hafifletmeye hatta kaldırmaya hazırlanırken uzman psikologlar, görülen ortak bir kaygıya veya rahatsızlığa dikkat çekiyor: bazı insanlar evden çıkmak zorunda kaldıklarında huzursuzluk yaşıyor. Bu durum ise kabin sendromu olarak tanımlanıyor. Karantinada kalma sonucu oluşan kabin sendromu, semptomları ve bilmeniz gereken ipuçları.

Karantina ve sosyal izolasyon sonrası: Kabin Sendromu
Özet

Siz de tekrar dışarı çıkmaktan korkuyor musunuz? Evden çıkmak zorunda kaldığınızda huzursuz hissediyor musunuz? Açılma haberi ve normalleşme süreci sizi gerektiği kadar mutlu etmiyor mu? Karantina kalkmasına rağmen evden çıkmak istemiyor musunuz?

Türkiye'de 3. dalga koronavirüs etkileri görüldü, hatta tekrar rakamlar düşüşe geçti. İçişleri bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından sokağa çıkma kısıtlamasından düzenli olarak çıkacağımız duyurulduğunda beri, bir kesim aşırı mutlu iken bir kesim neredeyse hayatında hiç bir şey değişmemiş gibi hissediyor. 

“Sokağa çıkma yasağından kurtulduk, peki ben niye hala evden dışarı çıkmak istemiyorum?“ diye kendinize soruyor iseniz belki de kabin memurları tarafından sıkça yaşanan meşhur bir psikolojik fenomen ile baş ediyor olabilirsiniz. İşte: kabin sendromu!

Sosyal izolasyon ve psikolojik etkileri

Açılma veya normalleşme dönemine girdik. Sağlık kuruluşlarına ve sağlık hizmetine talep arttığı gibi ruh sağlığı açısından da destek talebi son hızla artmaya devam ediyor. Yani covid ve karantina bizlerden uzaklaşsa da sosyal ve psikolojik etkileri son hız devam ediyor.

Karantina psikolojisi sona erdiğine ve artık yavaş yavaş dışarı çıkabildiğimize göre, artık aylardır kapalı yaşadığımız evlerimizi terk etmemizin zamanı geldi. Ama bu herkes için kolay olmuyor.

Dışarı çıkma korkusu, diğer insanlarla iletişim kurma korkusu, daha önce hayatımızda günlük olan aktiviteleri gerçekleştirme sırasında huzursuzluk veya isteksizlik. Kabin sendromundan bahsediyoruz. Kendimizi dışarı çıkmaya maruz bırakmanın bizde yarattığı yeni bir gerçek dışı huzursuzluk.

Merak etmeyin, yalnız değilsiniz! 

Psikologların açıklamalarına göre, küçük bir yere hapsolduğunuzda ve çok az hareketliliğiniz olduğunda enerjiniz düşer. Bu şekilde yaşamaya alışırsınız ve bu durum size bir süre sonra normal görünür. Bizim durumumuzda, salgın sonrası hapsedildiğimiz evimiz en güvenli yer olarak artık zihnimize yerleşti ve dış dünya tehlikenin bulunduğu yer haline geldi. Bu yüzden eski alışkanlıklara ve dışarıdaki hayata karışırkenki güvensizlik, huzursuzluk, isteksizlik ve korku duygularının ortaya çıkması tamamen normal.


Biliyor muydunuz?

Sosyal olarak izole insanlar genellikle daha fazla psikolojik sıkıntı ve daha fazla psikiyatrik bozukluk yaşayabiliyorlar. Araştırmalar, insanların daha az sosyal desteğe sahip olduklarında, stres ve özellikle depresyon yaşama olasılıklarının daha yüksek olduğunu göstermektedir. (Santini, Koyanagi, Tyrovolas, Mason ve Haro, 2015).


Kabin sendromu mu? Normalleşme korkusu mu?

İçişleri Bakanlığının yayınladığı genelgeye göre 17 Mayıs 2021 tarihi kurtuluş günü gibi beklenmeye başlanmıştı. Kimileri için bu tarih kurtuluş ile eş anlamlı iken, diğerleri için daha çok kendilerini uzun süredir güvende hissettikleri kozalarından ayrılma anlamına geldi. Kabuklarımıza çekilmiş iken neden şimdi buradan çıkmaya zorlanıyor olabiliriz?

😨 Kabin sendromu: 

Kabin sendromu, kişinin uzun zamandır kapalı bulunduğu yeri terk etme korkusu (Covid bağlamında evi terketme korkusu), kendi sınırlarını aşma ve dış dünya ve riskleriyle yeniden yüzleşme korkusu  demektir. 

Bu sendrom, bizim durumumuzda birkaç korkuyu içinde barındırıyor diyebiliriz: hastalanma korkusu, sevdiklerini kaybetme korkusu, kalabalık korkusu, sosyalleşme korkusu vb. Bu önemsiz veya basit bir mesele değil, endişe kaynağı olabilecek bu dış dünya ile ve yeni normalle yüzleşmek herkes için kolay olmayabilir.

Kabin sendromu yeni bir terim değil

Kabin sendromundan ilk kez 20. yüzyılın başında konuşulmuştur. Belli bir süre sonra medeniyete dönmek durumunda kalan altın avcılarının hissettiği endişeyi anlatmak için kullanılmıştır.

Nitekim, 20. yüzyılın başında, Amerika Birleşik Devletleri'nin batısında, altın avcıları koca bir ayı tek başlarına, doğada veya kulübelerde gizlice geçirirlerdi. Eve dönme ve aileleriyle yeniden bir araya gelme zamanı geldiğinde, medeniyete dönüş genellikle onlar için huzursuzluk vericiydi. Stres, anksiyete veya kaygı da bu geri adaptasyonun bir parçası haline gelirdi.

Kabin sendromu ve belirtileri bilimsel şekilde ilk olarak ABD’de bir makalede geçmektedir. Bu terim, Minnesota ve hatta Kanada gibi bazı iklim şartları zor bölgelerde yaşayanların yaşadığı uzun ve aşırı kışlar nedeniyle aylar süren izolasyon, yalnızlık ve can sıkıntısının neden olduğu zihinsel bir durumu tanımlamaktaydı. 

Astronotlar, kabin ekibi,  hastane ortamında çalışanlar, hapishanelerde tecrit edilmiş olanların veya kaçırılanların deneyimleyebildiği bir durum olduğu da söylenebilir.

Kendi kendini kapattığın fanusu terketme zamanı

Bugün de durum aynı. “Evde kal” ve “hayat eve sığar” ilanının şokundan sonra, bazı insanlar bu dönemi pozitif bir şekilde yaşadılar. 

Evde, sevdiklerinizle kalın, hızınızı değiştirin, dışarı çıkmayı ve insanlarla iletişim kurmayı sınırlayın, zamanı yavaşlatın. Bu duraklama hali ve ev hapsi, empoze edilmesine rağmen, virüs dahil, dış saldırılardan korunduklarını hissettikleri bir tür koruyucu balon yarattı insanların zihninde.

Bir gecede dış dünyayı bulabilmek bazıları için zorlaştı ve yavaş yavaş kabin sendromuna bağlı dışarı çıkma konusunda huzursuzluk kendini göstermeye başladı.

😱 Bu kaygı sadece dışarı çıkma korkusuyla bağlantılı değil, aynı zamanda kişinin hapsedildiği yeri terk edip normal hayata dönme korkusudur. Hapsolmanın, iç mekanın güven verici bir yönü vardı, bir şeyleri kontrol edebiliyorduk ve şimdi çok güvenli olmayan bir dünyayla yüzleşmeliyiz.

Kabin sendromu belirtileri nelerdir?

Kabin sendromu, aslında psikoloji literatüründe bir bozukluk olarak ele alınmaz, belirsiz bir durum sonucunda oluşan stressel tepki olarak tanımlanır. Örneğin; hapishanede yaşayabileceğimiz gibi, bir tecrit döneminden sonra hapishaneden çıkmanın ve sosyal hayata devam etmenin zorluğunu ifade eden bir terim. 

Yani belki, kabin sendromu kendi başına çok endişe verici değil, ancak yine de depresyona yol açabildiğinden semptomları önceden farketmek ve kendinizdeki bu huzursuzluğun nedenlerini bilmek sizi ve ruh sağlığınızı koruyacaktır.

Kabin sendromu belirtileri:

  • Yorgunluk, uyuşukluk, gün boyunca uzun şekerleme ihtiyacı
  • Sabahları uyanmakta zorlanmak
  • Genel bir hüzün veya depresiflik hali
  • Bacaklarda ve kollarda uyuşma
  • Sinirlilik ve huysuzluk hali
  • Açık havada daha önceden yapılan aktivitelerden kaçınma

Normalleşme korkusunu aşmak için ne yapmalıyız?

Sakin olun. Zihniniz zamanla yeni normalinize uyumlanacaktır. Merak etmeyin, çoğu zaman çok fazla yapacak bir şey yoktur. Kabin sendromu bir hastalık değildir ve bu nedenle zamanla anksiyete azalacaktır ve semptomlar ortadan kalkacaktır. Bununla birlikte, düzenli yürüyüş ve gezilerle rahatlayabilir veya daha önce beğendiğiniz yerlere giderek yavaş yavaş kapalı kalma alışkanlığınızı terkedebilirsiniz

Dengeli bir diyet bulabilir ve çalar saat kurarak, belirli bir saatte yatıp belirli bir saatte kalkmaya özen gösterebilirsiniz. Uyku anksiyetesi gibi günlük hayatınızı kökünden zorlayan bir durum var ise uyku düzeninizi bulmak için çaba göstermelisiniz.

👉 Semptomlar devam ederse, panik ataklar başlar ve endişeniz giderek derinleşir ise, endişe ve korku sizi  felç etmeden önce bir psikologdan yardım alın.

Yazar ekibi: kendinize zaman verin !

Bu korkular doğal değil, acele etmeyin. Her hafta başarmak için kendinize küçük hedefler koyun, dışarıdaki zamanınızı yavaş yavaş artırın. Kabin sendromunun üstesinden gelmek için ritminize ve duygularınıza saygı duymanız çok önemlidir. Ve eğer bu korkular gelişmenizi veya bir şeyler yapmanızı engelliyorsa, o zaman bir psikologla görüşme zamanı demektir.

Kaynak

Kabin ekiplerinde iş doyumu ve tükenmişlik sendromu (Job satisfaction and burnout syndrome of the flight attendants), AHMET GÜNAY

Decorreal


Kaleme alan Damla , Wengood yazarı

Kahkahası ile meşhur, hayatı olabildiğince tiye alan birisi...

En yeni makaleler

Narsist ebeveyn özellikleri | 10 özellik

Narsist bir ebeveynle büyümek bir çocuk olarak başa gelebilecek en kötü şey. Narsist kişilik bozukluğuna sahip insanlar anlayışsız, bencil, ve manipülatif olurlar. Sonuç olarak bir çocuğa büyüme yolculuğunda eşlik edecek yetişkin özelliklerine sahip olduklarını söylemek zor. Narsist ebeveyni olan çocuklar bir gün yetişkin olduklarında narsistik istismar yaralarını (aşağılanma, utanç, düşük benlik saygısı vb.) şüphesiz ruhlarında taşımaya devam ediyorlar.

Narsistle ilişkide terk etme evresi | Narsist ilişki döngüsü

Bir narsistle uğraşırken anlamanız gereken en önemli şey şu; narsist kişilerin ilişkilerde tekrarladığı bir kısır döngü vardır. Narsist kendi yaşamak istediği hikaye için uygun kurbanı seçer ve kontrolü elinde tutmak için karşı tarafı manipüle eder. Yani kendinizi sorgulamayı artık bırakabilirsiniz. Narsistik kişilik bozukluğu olan kişiler sürekli olarak yeni bir av arayışı içindedir ve kriterlerine uyan birini bulduklarında siz narsistle ilişkide terk etme evresi ile tanışırsınız.

Yalnızlık sözleri: Yalnızlığa dair söylenmiş 10 söz

Yalnızlık, kimisine göre biraz kendi kendine kalmak kimisine göre kendinle yüzleşmek zorunda kalmak demek. Yalnız olduğunu düşünüyorsan, yalnız değilsin! Çoğumuz zaman zaman günlük yaşantımızı devam ettirsek de insanlardan uzak, kimse yokmuş, ve boşluktaymışız gibi hissedebiliyoruz. Yalnız olmaya dair söylenmiş sözler sayesinde etrafımızı saran boşluk hissi ile yüzleşmenize yardımcı olmaya geldik! Kelimelerini nasıl seçeceğini bilen büyük düşünürlerin sözlerini bir araya getirdik!

Birini nasıl unuturum? | 8 ipucu!

Eski sevgiliyi unutmak her zaman kolay olmuyor. İnsan ilişki sırasında bir gün biteceğini hiç düşünmediğinden, ayrılığı yönetmek sandığımız kadar kolay olmuyor. Alışkanlıklar, anılar, cep telefonunuzdaki mesajlar, gittiğiniz yerler, gerçekleşmemiş ve yarım kalmış planlar, acı verici birer unsur olarak zihnini meşgul ediyor. Peki neler olup bittiğini nasıl unutacaksınız? Eski sevgiliyi unutmak için bir formül yok mu? Maalesef birini aklımızdan söküp atmanın sihirli bir formülü yok, çünkü duygular eninde sonunda yaşanmalıdır ve etkileri ancak zamanla azalır. Yine de unutma sürecini hızlandırmak için ipuçları var!

İş psikolojisi : nedir ve ne işe yarar?

Kurumsal dünyada hala çok az bilinen iş psikoloğu, genellikle bir danışman ve koordinatör ile eşleştirilebilir. Görevi genel olarak dinleyici ve danışman olmak iken, kapsamı aslında çok daha geniş. Peki iş psikolojisi nedir ve ne işe yarar?

İlişkiden sıkılmak | Benim neden uzun ilişkim yok?!

En uzun ilişkim mi? Toplasan 2 yıl. Sanki ebediyen tatminsiz kafamın üzerinde bir lanet dolaşıyormuş gibi, ilişkilerden çabucak sıkılıyorum. El ele tutuşma, öpüşme, koklaşma derken, kötü zamanlamalar ve erken keşfedilen hatalar sonucu umutsuzluk rutinine dönüp duruyorum. İlişkilerden çabuk sıkılmak neden kaynaklanır? Uzun ilişkilerde tutunamamak gerçekten bir problem mi?

Eski sevgiliden arkadaş olur mu? | Eski sevgiliyle arkadaş kalmak

Eski sevgililik garip bir ilişki dinamiği, yönetmesi zor. Bizi herkesten daha iyi tanır, hayatımızın bir parçasıdır ve ayrılık kararı verdikten sonra birbirimizi bir daha göremeyeceğimizi, konuşmamamız gerektiğini söylemek her zaman kolay olmuyor. Alışkanlıklardan kopmak zorlayıcı bir fikir olmuştur hep. Hal böyle olunca "eski sevgili ile arkadaş kalmak" sorunsalı tam karşımızda! Eski sevgili ile arkadaş kalmak ayrılığı daha az şiddetli hale getirebilir mi? Ayrıldıktan sonra yakından veya uzaktan iletişim halinde olmak ne kadar doğru? Eski sevgili ile arkadaş kalmak, bazıları için olgunluk belirtisi bazıları içinse büyük bir hata. Bu soruya cevap arıyoruz! Eski sevgiliden arkadaş olur mu?

Flörte sorulacak sorular | Aşık eden 36 soru!

Flörte sorulacak sorular nelerdir? Film izlemeyi sever misin? Yemeğe gitmekten hoşlanır mısın? Daha yaratıcı ve işlevsel sorular var! Yeni tanıştığın biri ile uyumlu olup olmadığını anlama şansın olsaydı, hoşuna gitmez miydi? İster inanın ister inanmayın, bu 36 soruyu keşfetmek oldukça ilginç! Psikoloji profesörü Arthur Aron tarafından yapılan bilimsel bir araştırma, iki yabancı arasındaki yakınlık derecesinin bazı sorularda hızlandırılıp hızlandırılamayacağını araştırmış. Bu araştırmadan yola çıkarak yeni tanıştığın birine ilk buluşmada sorulacak sorular listesi hazırladık!

Mükemmel anne ve baba yok! Merak etme ve sakin ol.

Pozitif ebeveynlik üzerine okuduğum 18 kitap sonra, kendimi kıyafetlerim yeşil püre ile kaplı, elimdeki kaşığa elinin tersiyle vuran bebeğime çığlık atarken buluyorum. Bir anne olarak, otomatikman kendimde bir sorun olduğunu düşündüm. Yetersizlik hissi, mükemmel annelik, mükemmel ebeveyn sendromu. Bir gün kendime dur dedim, ve biraz bırakmaya karar verdim. Mükemmel ebeveyn değilim, olamıyorum… Ama, hem kendim ile hem de çocuğumla sağlıklı bir ilişki kurmaya bıkmadan çabalıyorum!

BDSM rehberi | Güven ve köle - efendi arasında protokol

BDSM'nin sadizm ve mazoşizm tarafında patoloji ile ilişkili olduğuna dair gelişmiş yaygın inançlara bir tepki olarak BDSM topluluğu zaman içinde kendi içerisinde protokoller geliştirmiştir. Toplumun diğer kesimlerinden BDSM yaşam şeklini benimseyenlere karşı en sık yapılan suçlama, "şiddet" uygulandığı yönünde. Bu yüzden güvenli BDSM rehberi hazırladık. Güvenlik ilkeleri veya protokoller ve tabii güvenli BDSM sahnesi için bilmeniz gerekenler...

🎧 Spotify

İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma! 

#3 | Algı yönetimi nedir? Uydumculuk psikolojisi ve soru sorma becerisi #algı #ikna #sorgulama

Ekim 2022 · RDV Coaching | Wengood

29:12

🎥 Youtube

Aslı ile Yoga seansları!

🎥 Youtube

Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi 

Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!

Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için; 

Instagram📸

📍Pinterest