Mükemmel kariyer dayatması
İlk kez biri beni hırslı olmamak konusunda eleştirdiğinde, çağdaş edebiyat alanında lisans derecesi almak üzereydim. Nedenini bilmek istediler ve “hırslı olmamanın beni nasıl bir yere götüreceğini görmemi” beklediler. Aslında olan ise basit olarak şuydu: tek istediğim çağdaş edebiyat alanında uzmanlaşmak ve belki de Trivial Pursuit'teki edebiyat sorularında yenilmez olmaktı. O zaman da, herkes edebiyat diploması aldıktan sonra çok fazla iş fırsatının olmadığını biliyordu, ama benim için bu kabul edilir bir durumdu, çünkü üniversite seçiminde hırslı olmamam bana ne olabileceğimi hayal etmem için zaman tanıdı.
Ben böyle iken akranlarım…
Arkadaşlarıma gelince, işler ciddiydi. Bazıları için hukuk, diğerleri için işletme, bir diğeri için mühendislik bölümleri. Onlar için başka seçenek yoktu, aksi düşünülemezdi: gelecek bir takım aşırı değerli sorumlulukları almak üzerine inşa edilmeliydi. Dikkat çekici bir kariyer yolu, aksamadan çıkılan merdivenler, iyi bir maaş, gururlu bir anne ve baba, en güzeli de “Merhaba, ben Avukat X” diye söze girebilmek.
Gerçekten hırsım yok diyebilir miyiz?
Bir gün Google'a "hırslı olmamak sağlıklı mı, sağlıksız mı?" diye sordum. Farklı forumlarda kaç kadın “eşim hırslı değil” veya kaç anne-baba, "çocuğum hırslı değil" diye şikayet ediyordu, inanamadım. Korku, kaygı, ekonomik kriz ve kitlesel işsizlik dünyasında, hırs sahibi olmak çok değerli, hatta baştan çıkarıcı bir nitelik, belli ki!
“Mutluluğumu bozacak hırsım yok”
Peki, ya kariyerim benim için pek önemli değilse? Belki para, mesleki sıfatlar, bir ev, bir araba, prestijli bir aile hayatı için hırs yapmadım ama kişisel hayatım için pek çok hırsım vardı. Belki çevrem farkında değildi, ama ben biliyordum ve rahattım. Beni sabahları devam etmeye ve kalkmaya zorlayan planlar ve sorumluluklar bana çekici gelmedi. Hatta ben mutluluk ve refah adına edinilen bu hırsların çelişkili bir durumla sizi yıllar sonra baş başa bırakabilir diye düşünüyorum.
Peki, hırs bir tür itici güç müdür? Diyelim ki, hırsım yok, ondan tamamen yoksunum. Yaşamaya nasıl devam edebilirim? Buna inanmıyorum. Belki motivasyon kaynaklarım farklıdır sadece. Ben mutluluğun sadece ilerlemek ya da bir şeye ulaşmakla ilgili olmadığına inanıyorum. Kendi değerlerimize ve kendi doğamıza saygılı olursak, vicdanımızla barışık olursak çok daha mutlu olabileceğimizi düşünüyorum.
Hırs çok fazla çaba gerektiriyor
Hırs, herkesin yapmaya istekli olmadığı veya herkesin yerine getiremeyeceği çabalar gerektirir. Zaman, enerji, para vs. eksikliğinden dolayı çaba gösteremezsem, kalıba uymadığım için acı çekme riskiyle mi karşı karşıya kalmalıyım?
Ya “hırs” ve “çaba” denilenler aşırı hareketli ve yoğun bir yaşam anlamına geliyor ve bende çok fazla baskı, çok fazla stres ve çok az zevk ile sonuçlanıyorsa, böyle bir durumda kendimi olduğum gibi kabul etmeyip kendimi zorlamak ne kadar doğru? Yavaşlığımı, tembelliğimi kabul etmek ve varsaymak doğru değil mi? Bu soruları zihninizin bir köşesine not etmiş bulunayım.
Ben oğlumla lego yaparken ya da o babasındayken, ben küvette uzanıyorsam hala ofiste olan herkesle karşılaştırdığınızda bir tembel gibi görünüyorum tabi ki. Asıl soru şu, bu gün ve bu yaşta, bir sağlık krizinin ortasında bile yorulmadan çalışmak ve hiper üretken olmak neden bu kadar değerli?
Hırslı olmamak ne zaman dezavantaj olmaya başlar?
Şimdi gelelim, kendimi hırslı olmadığım için mutsuz hissettiğim anlarda neler yaşadığıma!
Ya mutsuz olursam? Doğru, hırstan yoksun olabiliriz ve bu yüzden acı çekebiliriz. Profesyonel başarı özelinde olmasa da başarı hissi insana iyi gelir. Başarılı hissetmek veya takdir edilmek o kadar değerlidir ki, akranlarınıza rağmen itici gücünüzü bulamamak özgüveninize zarar verebilir. Durum buysa, kendinize profesyonel hırsın sizi gerçekten mutlu edip etmeyeceğini veya sadece kişisel yaşamınızda başarılı olmanın yeterli olup olmadığını sorun.
Kendinizi başkalarıyla karşılaştırmamaya veya onların onayını beklememeye çalışın. Mutluluk arayışı, herkese özgü ve çok kişisel bir şeydir. Kendinize hayatınızın amacının ne olduğunu sorun. İtici gücünüz nedir, sabah sizi yataktan ne kaldırır? Bir hayalin var mı? İçinizde hareketsiz duran motivasyonların üzerine kafa yorun. Vazgeçtiğiniz, bir kenara koyduğunuz veya ara verdiğiniz motivasyonlar. Arzu ettiğiniz, hırs olmadan kendini gerçekleştirmekse, şunu kabul etmek zorundasın: kendine güven kazanmalı ve artık başkalarının ne düşündüğünü umursamadan yaşamayı öğrenmelisin.
Tecrübeli Mentör ve Koç, Özlem Şen ile başarılı hissetmek üzerine konuştuk!
Mentör ve koçluk yapan sevgili Özlem Şen, başarı hissi üzerine konuşmak için Youtube kanalımızdaki 🎥RDV Coaching programına konuk olmuştu. Aşağıdaki bölümü podcast kıvamında dinlemenizi ve izlemenizi tavsiye ederim. Sohbetimizde kendinizi daha iyi tanımak, güçlü ve zayıf yönlerinizi farkına varmak için ipuçları bulacaksınız. Böylece doğru adımları atmak daha kolay hale gelecek.