Yaşanması olası değişiklikler karşısında bilinmeyenin korkusu ve alışkanlıklarımızın sarsılması bizi tedirgin hissettirebilmektedir. Hayatın tek değişmeyen gerçeği değişim. Dolayısıyla değişimden korkarak kendimizi frenlemek bir nevi hayatı yakalayamamak anlamına geliyor. Şehir değiştirmek mi zorundasınız? İşyerinde yeni sorumluluklar mı söz konusu? Hayatınızı önemli ölçüde etkileyecek bir seçim yapmanız mı gerekiyor? Bu içerikte değişimden korkmanın psikolojisini tartışacağız ve değişimi kucaklamak için ipuçları vereceğiz.
Okulları, işleri, telefonları, partnerleri, alışkanlıkları değiştiriyoruz... Farkında olmayabiliriz ama değişiklikler hayatın bir parçası. Bazı insanlar değişimi iyi bir açıdan görmüyor; konfor alanından çıkmak istemiyor. Onlar için alışkın oldukları şeyler, insanlar ve çevreler daha iyi / güvenli / mantıklı. Çünkü değişim bazıları için bir "bitiş" veya "kayıp" anlamına geliyor ve pozitif yanlarını görmekte güçlük çekiyorlar.
Çocuk sahibi olmadan önce kaygısız bir çift, çocuk doğduktan sonra hayattan endişe duyabilir veya pozisyon değiştirmek zorunda kalacak bir çalışan, günlük rutin ve sorumluluklar farklılık göstereceği için pişmanlık veya çekince duyabilir. Ancak anlamamız gereken şey, değişikliklerin bizi büyüttüğü ve deneyim kazandırdığı. Çocukluktan yetişkinliğe veya stajyerlikten yöneticiliğe geçiş bu değişimler sinsilesi ile mümkün oluyor! Yaşam döngüsü bu şekilde gerçekleşiyor.
Herkes değişim korkusunu farklı düzeylerde deneyimler, konfor alanının var olmasının nedeni budur. Değişimi çevreleyen korku, kaygı, stres gibi duygular konusunda yalnız değilsiniz. Aslında sinir bilimciler, 🧠 insan beyninin belirsizlik ile başarısızlığa benzer tepkiler verdiğini kanıtlıyor. Pek çok insan, bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde, değişimle ilişkili duygular rahatsız edici olabileceğinden değişimden kaçınmak isteyebiliyor.
🫣 Kaçınma davranışı nedir? | Psikolojide kaçınma davranışı
Çocukluğumuzdan beri bilinmeyen bizi korkutur. Bizi neyin beklediğini bilmediğimizde korkar ve kendimize "riskli olabilir mi?" diye sorarız 😱. Bilinmeyen bir durumla karşı karşıya kaldığımızda daha önce yaşadıklarımızdan pişmanlık duymaktan da korkarız çünkü geride ne bıraktığımızı biliyoruz ama ne kazandığımızı bilmiyoruz. Bizi tereddüt ettiren şey genellikle kötü seçimler yapma korkusu. Bu durumlarda, her durumun artılarını ve eksilerini tartmak, riske girmeden önce durumu daha net görmemize yardımcı olabilir!
Ayrıca bazı adımların atılmasının bu kadar zor olmasının nedeni, bize travmayı hatırlatmalarıdır. Değişime dair hissettiğimiz korku, çok kötü anıları gündeme getirebilir. Kişisel veya profesyonel yaşamınızda daha önce kötü bir geri dönüş yaşadıysanız, değişikliklerden artık daha çok korkacaksınızdır. Bu kaygı ve korku döngüsü, değişim korkusu kıyafetlerini giyer ve yeniden incinmemek için kullandığımız bir savunma mekanizması yerine geçer.
👋 Bu makale ilginizi çekebilir: Kaygı döngüsünden çıkmak | ☔ RAIN yöntemi
İçimizdeki şeytanların hatası olmadığında, değişime karşı bizi bu kadar isteksiz yapan şey mükemmeliyetçi yanımız da olabilir. Kontrol edemediğimiz bir duruma düştüğümüz için başarısızlık korkusu bizi sarıverir.
Başta da söylediğimiz gibi, değişim hayatınızın bir parçası ve onunla yaşamayı, onunla dans etmeyi öğrenmeden ilerlemek neredeyse mümkün değil. Ancak konfor alanının dışına çıkarak yeni şeyler öğrenebilir, deneyimleyebilir ve ilerleyebiliriz. Değişimden korkmak meşrudur! Ancak ilerlemek için bunun ötesine geçmelisiniz!
Elbette çevremizdekiler ve olaylar üzerinde kontrol sahibi olamayız. Ancak kontrol edebildiğimiz şey tepkimizdir. Artık değişimden korkmamak ve onu kabul etmek için size bazı ipuçları vereceğim.
Korkularınızı başarılı bir şekilde yenmek için onlarla yüzleşmeli ve kendinize doğru soruları sormalısınız. Çoğu zaman sevdiklerimizle ya da bir psikologla konuşarak bir adım geri çekilip bizi korkutan durumları analiz edebiliriz. Bazen korkularımızı yüksek sesle dile getirmek, yaşanan dramı hafifletmeye yardımcı olabilir. Mesele onu somutlaştırmak ve değişime dair sahip olduğumuz fikir veya imaj karşısında ürkek hissetmemek.
İşinizi kaybetmek, isteğiniz dışında hareket etmek veya alışkanlıklarınızı değiştirmek iyi hissettirmiyor, buna katılıyoruz. Bazılarımız ise sürekli kötüyü beklemek ve olayları abartarak kendisini yıpratmak konusunda ısrarcı. Ancak duyguları yönetmek daha katastrofik günler yaşamamanız için tek çözüm. Olaylara uzaktan bakabilme yeteneğinize güvenin ve bir adım geri çekilip drama queen olmaktan uzak durun.
Değişim sonrasında ya mutlu oluruz ya da olmayız gibi kısır bir düşünce sistemi ile ilerlemek size fayda sağlamaz. Hayat sadece siyah ve beyaz değildir, gri alanları da unutmamak gerekir. Derler ya nereden biliyorsun hayatının altının üstünden daha iyi olmayacağını? Hayatın bunu sana kanıtlamasına izin ver. İlişkiler biter, iş yerleri değişir, arkadaşlar bir gelir bir gider... Hayata pozitif bakmanın zamanı gelmedi mi?
👋 Pozitif bir insan olmak istiyorum!
Değişim kapıyı çaldığında, hayatınıza girecek tüm yeni şeyleri düşündüğünüzde endişeleniyor musunuz? Bu, baş etmek zorunda kaldığın ne ilk ne de son şey... Bugüne gelmeden önce kat ettiğin yolu hatırlamaya çalış. Yapabileceğini görüyorsun, değil mi?! Bugün bir düzenin var ise bu demek oluyor ki yeni bir tanesini yapmak konusunda yetersiz olman mümkün değil!
👋 İlerlemek için "uzaktan bakabilme" yeteneği
Başkalarının orada olduğunu ve çok iyi iş çıkardığını bilmek size güven verebilir. Duygularını ve durumu kabul etmenin size nasıl yardımcı olabileceğine dair tavsiyelerini dinleyin!
Değişim korkusu genellikle başarısız olmak ile ilgili demiştik. Hatalar veya yanlış kararlar büyümek için küçük birer adım. Bilgelik bunu unutmamayı gerektiriyor. Değişimler karşısında yeni fikirler elde etmek, belki kendimizle ilgili yeni şeyler öğrenmek adına sabır ve sukünetle yaklaşmak en iyisi.
👋 Mükemmeliyetçi misiniz? | Mükemmeliyetçilik testi yap!
Elbette değişim korkumuz arkamızda bıraktıklarımızla orantılıdır. Ama şunu bilin ki bir kitap kapanırsa başka bir hikaye başlar. Merak duygusu hayatla ilişkimizi diri tutmak için en önemlisi. Ne olursa olsun açık fikirli bir insan olmayı kendinize nasihat etmenizi tavsiye ederim. Günün sonunda yeni başlangıçlar yapabilmek ancak bu iki insan kalitesi ile mümkün.
👋 Merak ve insana kattığı değer! | İnsan kalitesi olarak "merak"
İnsanoğlu doğası gereği nostalji eğilimindedir ve en güzel anılarına sahip çıkmayı sever 🧠. Günün sonunda yeni düzeni eskisi ile karşılaştırmak değişim karşısındaki ilk otomatik tepkimiz. Eski fotoğraflarınızı sergileyin, aile geleneklerinizi koruyun, belirli arkadaşlarınızla iletişim halinde kalın, kendiniz için önemli noktalar oluşturmaktan çekinmeyin! Ancak, değişimi sahip olduğumuz düzene göre kıyaslayarak değerlendirirken geniş bir bakış açısına sahip olabilmek mümkün değil.
🗞️ Bu içeriği okuyanlar bunları da mutlaka okuyor:
🔗 Değişmek istiyorum! | "İnsan nasıl değişir?"
🔗 12 adımda hayata yeniden başlamak
🔗 Değişim ile ilgili sözler | TOP15
Yazar sözü: sürekli değişim içerisindesinHemen her gün karşılaştığımız değişiklik durumlarıyla daha kolay baş edebilmek için, John Kotter’ın konuyla ilgili kitaplarını incelemekte fayda olacağını düşünüyorum. John Kotter, Harvard Business School’da verdiği derslerle de bilinen bir “değişim uzmanı”. 1995 yılında yayınlanan kitabı “Leading Change”de, 8 adımlık bir değişim süreci modeli anlatıyor.Değişim korkusu, zamanla kendimizi sorgulamayı reddederek ve çoğunlukla otomatik pilotta yaşama eğiliminde olarak daha da kötüleşiyor. İlk adım, siz de dahil olmak üzere her şeyin her zaman değiştiğini kabul etmektir. Her deneyim, her karşılaşma, her alışveriş biz farkında olmadan varoluşumuzu değiştirir. Değişim hayatın bir parçasıdır, bunu kabul edebilmelisiniz. En ufak bir değişiklik sizi kaygılandırıyorsa veya acı çekmenize neden oluyorsa bunun ne anlama geldiğini anlamalısınız. Bir psikologdan randevu almaktan çekinmeyin, birlikte onları tespit edecek ve değişime daha sakin yaklaşmanızı sağlayacak yeni alışkanlıkları ve araçları yavaş yavaş hayata geçirebileceksiniz. Değişim korkusu: onu daha iyi anlamak için bir fırsat, kendinizi dinleyin ve korkularınızla dans etmeyi öğrenin... #BornToBeMe |
Kaynak
Forsell LM, et al. (2012). An analysis of resistance to change exposed in individuals' thoughts and behaviors. https://journals.sagepub.com/doi/full/10.2466/09.02.10.CP.1.17
Kaleme alan Gözde , Wengood yazarı
🍂Modern zamanlarda bir adet romantik.
Hiç bazı insanlarla zaman geçirdikten sonra kendinizi kaygılı, suçlu, kafası karışmış veya tükenmiş hissettiniz mi? Eğer öyleyse, muhtemelen toksik insanlarla karşılaştınız. Bu yazıda, toksik insan nedir, toksik insan özellikleri nelerdir, hepsini konuşuyoruz. Toksik insanların yaşamınıza etkisini ve ruh sağlığınızı nasıl koruyabileceğinizi öğrenin.
Hepimiz zaman zaman kaygı hissederiz, fakat genellikle belirtiler hızlıca kaybolur ve sorun yaratmaz. Kaygı belirtileri sürekli ve ciddi bir şekilde devam ettiğinde ise kişi yaşam kalitesinde düşüş hissederek şikayet etmeye başlar. Baskın bir şekilde hissedilen anksiyete, sürekli devam ettiğinde işe gitme, okula gitme, arkadaşlarla görüşme veya günlük yaşantıdaki görevleri yerine getirmek zorlaşır. Bu durum normal bir kaygı olmayabilir. İşte bu noktada devreye "anksiyete (kaygı) bozukluğu" girer. Anksiyete halinin bir hastalığa dönüştüğü bu durum ile ilgili bilmeniz gereken her şey bu yazıda!
1992 yılından beri Dünya Ruh sağlığı federasyonu tarafından 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Günü olarak kutlanıyor. Ruh sağlığını genel insan sağlığından ayrı düşünemeyiz. Çünkü iyilik hali, bedensel ve ruhsal sağlığın bütününe bağlıdır. Ruh sağlığının önemini anlamak sadece kişiler için önem teşkil etmez, toplumun refahı için de oldukça önemlidir. Mental sağlığımıza dair bilmeniz gereken her şey bu makalede!
Benim aslında sorun olmayan bir sorunum var. Güler yüzlü bir insan değilim. Güler yüzlü olmak bir zorunluluk mu? Bence güler yüzlü olmamak gayet normal; yüzümü illa güldürmeyen duygularım ve fikirlerim var, o kadar! “Erkekler, güler yüzlü kadın sever”, “Kadın dediğin güler yüzlü olur.”, “Öyle asık suratlı olursan, seni beğenmezler”... Bana her şeyi yakıp yıkma isteği veren bir şey varsa o da bu tür seksist yaklaşım ve dayatmalar. Kadınlara yönelik bu dayatmalara artık tahammül edemiyorum. Bize gülümsememizi söylemeyi bırakın! Veya kahkaha atarken nelere dikkat etmemiz gerektiğini söylemeyi! Kadın ve güler yüz beklemek: neden cinsiyetçi bir yaklaşım?
Yaşlandıkça, çocukluk travmalarının bizi hâlâ nasıl etkilediğini ve bazen başa çıkılması gerçekten zor olduğunu daha fazla keşfediyorum. Çocukken yaşanan bu travmalar, genellikle göz ardı edilmiş veya küçümsenmiş olsa da, yetişkin hayatımda büyük bir yer tutuyor. Çocukluğumuzun bizi tamamen nasıl şekillendirdiğini görmek şaşırtıcı bir durum. Bu etkileri daha iyi anlamak ve yönetmek için bu yazıyı mutlaka okuyun!
Motive edici sözler duymaya mı ihtiyacınız var? Güzel sözler söyleyen biri olsa da biraz motivasyon olsa mı diyorsunuz? O zaman doğru yerdesiniz. Motivasyon sözleri kısa ama etkili oluyor. Kişi kendini çıkmazda hissettiğinde motivasyon sözleri birer ışık oluyor. Hiçbir şey, hiçbir zaman senden daha önemli değil. Tek önemli olan şeyi yap ve ne olursa olsun, hayattaki zorlukların seni vazgeçirmesine izin verme. Bir iki güzel söz oku, yeniden güç bul. 💪 İşte arada bir açıp bakmalık 20 maddelik motivasyon sözleri listesi!
İşe gidip gelirken, yürüyüşe çıkarken, yemek yaparken veya uyumadan önce size eşlik etsin. Wengood Podcast serisi: RDV Coaching'i kaçırma!
Aslı ile Yoga seansları!
Mentor Özlem Şen ile RDVCoaching serisi
Kanala 💜abone ol , 🔔 bildirim zilini aç ve tabii, 👍videoları beğenmeyi ve ✍🏻 bize yorumlardan ulaşarak hangi konularda içerik istediğini söylemeyi unutma!
Ayrıca: En sevilen içerikler, günlük mutluluk, destek ve motivasyon dozları için;
